Om effectiever en sneller te kunnen ingrijpen bij dierenverwaarlozing en –mishandeling gaat minister Blok van Veiligheid en Justitie de wet aanpassen. Hiermee moet het openbaar ministerie en de rechter meer mogelijkheden krijgen om in dierenwelzijnszaken “passend” te reageren. Op dit moment kan de rechter alleen een houdverbod opleggen als bijzondere voorwaarde bij een voorwaardelijke straf.

minister Blok
De verwaarloosde pony’s in Huissen | Foto: LID

Dat blijkt uit een brief met voorstellen voor een wetswijziging die gisteren naar de Tweede Kamer is gestuurd. Met de wetswijziging moet de rechter de mogelijkheid krijgen een houdverbod als zelfstandige maatregel op te leggen voor een periode van maximaal vijf jaar. Een locatieverbod hoort daar ook bij voor het geval de veroordeelde geen eigen dieren heeft mishandeld maar bijvoorbeeld dieren in stallen of op kinderboerderijen.

De rechter kan al een houdverbod opleggen als bijzondere voorwaarde bij een voorwaardelijke straf. Bij overtreding daarvan moet de dader weliswaar zijn volledige straf ondergaan, maar vervalt het houdverbod. In verband met het risico op herhaling en het dierenwelzijn is dat laatste een hiaat in de huidige wetgeving. Bij de zelfstandige maatregel blijft het houdverbod van kracht ook na overtreding.

Hiermee kan voorkomen dat de veroordeelde binnen afzienbare tijd weer dieren kan gaan houden. Ook kan de zelfstandige maatregel bij zogenaamd lichtere feiten voor langere tijd worden opgelegd. Dit Dit vanuit het oogpunt van preventie.

De rechter krijgt na het doorvoeren van de wetswijziging de mogelijkheid de zelfstandige maatregel meteen na de uitspraak te laten ingaan. Het houdverbod wordt hier mee effectief ook als er nog een hoger beroep of cassatie volgt.

De minister stelt ook voor om overtreding van het houdverbod als onderdeel van de zelfstandige maatregel afzonderlijk strafbaar te stellen. Het gaat dan om een nieuw strafbaar feit waar de politie snel op kan ingrijpen en de dieren in beslag kan nemen.

Om het risico op herhaling tot een minimum te beperken, mag de officier van justitie straks een gedragsaanwijzing opleggen die bepaalt dat de verdachte tot aan de zitting geen dieren mag houden. Vaak vervallen daders van dierenmishandeling en -verwaarlozing snel in herhaling door bijvoorbeeld sociale en psychische problemen. De aanwijzing geldt voor 90 dagen en kan drie keer worden verlengd. Daarmee is een houdverbod en het toezicht daarop ook voorafgaand aan de uitspraak verzekerd.

Tot slot wil de minister ook steviger kunnen optreden, in geval van bijtincidenten met agressieve honden. Niet alleen het ophitsen van een dier tegen een ander dier wordt als misdrijf strafbaar gesteld, maar ook het onvoldoende terughouden van een dier dat aanvalt. Het betreft een uitbreiding van de huidige wet waarin staat dat het ophitsen van een dier tegen een mens strafbaar is. Dit laatste is nu nog een overtreding, maar wordt straks een misdrijf, gelet op de aard en de ernst van de schade die bijtincidenten kunnen veroorzaken. Er komt een maximumstraf van een jaar op te staan. Bij een verdenking van een misdrijf wordt het makkelijker om het dier in beslag te nemen. De politie mag daarvoor straks een woning betreden.

Weer een stap in de goede richting
Uit onderzoek van Animals Today blijkt dat de straffen die worden opgelegd bij dierenmishandeling extreem laag zijn.

De cijfers uit de onderzoeksrapporten ‘Dierenwelzijn in het vizier’ en ‘Dieren verboden’ in combinatie met de richtlijn voor strafvordering dierenmishandeling en dierenverwaarlozing laten zien dat de straffen voor dierenmishandeling en –verwaarlozing laag zijn en dat er maar zelden door de rechter naar het zwaarste middel van de onvoorwaardelijke gevangenisstraf wordt gegrepen. Waar een maximale straf van drie jaar mogelijk is wordt doorgaans een taakstraf opgelegd.

In 2013 vatte Karen Soeters het huidige beleid van straffen samen op haar blog:

“Dit alles zo onder elkaar gezet te hebben, kan een ieder weldenkend mens toch maar één conclusie trekken: de straffen voor dierenmishandeling zijn echt schandalig laag!”

Het is maar te hopen voor de dieren dat de rechters in Nederland in de toekomst zwaarder zullen straffen zodat er recht wordt gedaan en dat deze zwaardere straffen andere ervan zullen weerhouden om dieren te mishandelen of te verwaarlozen.

Bron: Rijksoverheid ©AnimalsToday