De Indische trap staat op de rand van uitsterven. Een botsing met hoogspanningsleidingen is de grootste bedreiging voor deze grote vogel, maar er is hoop. Dit jaar oordeelde het Indiase Hooggerechtshof dat bij de Tharwoestijn alle hoogspanningsleidingen ingegraven moeten worden, de redding voor deze en vele andere vogelsoorten.

Indische trap
hoogspanningsleidingen vormen de grootste bedreiging voor de Indische trap | Foto: Prajwalkm/Wikimedia

De Indische trap (Ardeotis nigriceps) is een meter groot en kan tot wel 15 kilo wegen. De vogel heeft de vorm van een struisvogel, maar is lang niet zo groot. Het is ’s werelds zwaarste vliegende vogel. Van deze ernstig bedreigde soort is de populatie inmiddels geslonken tot slechts 100 vogels. In de Tharwoestijn in Rajasthan, India, broedbolwerk van deze soort, klinkt zijn lage, dreunende roep. Het geluid wordt wel vergeleken met de donder van onweer of zelfs het gebrul van een tijger.

In deze woestijn komen de mannetjes jaarlijks samen om trots rond te stappen, hun veren op te blazen en tegen elkaar op te springen in spectaculaire luchtgevechten om de vrouwtjes te verleiden. De vrouwtjes leggen in dit gebied hun enkele ei en bewaken dat met hun leven; ze voeren hun kuiken onder hun vleugels weg bij het geringste teken van gevaar. Toch wordt deze semi-woestijn door de Indiase regering geclassificeerd als ‘onontgonnen woestenij’. Daarom is het gebied grotendeels bedoeld voor zonne- en windenergieprojecten.

dode Indische trap
Deze Indische trap vloog tegen een hoogspanningsleiding | Foto: Corbett Foundation

Hoewel de jacht en de vernietiging van leefgebieden in het verleden verantwoordelijk waren voor zijn achteruitgang, is de grootste bedreiging voor deze grote, laagvliegende soort tegenwoordig de botsing met bovengrondse hoogspanningsdraden. Het Wildlife Institute of India schat dat elk jaar 18 Indische trappen sterven als gevolg van botsingen met hoogspanningsleidingen – bijna een vijfde van de afnemende populatie.

Ingraven hoogspanningsleiding voor Indische trap

In het licht van de urgente situatie van de Indische trap heeft het Indiase Hooggerechtshof in april geoordeeld dat alle elektriciteitsleidingen in de habitat van deze vogelsoort ondergronds moeten worden gebracht en dat in de tussentijd opvallende ‘vogelomleiders’ moeten worden geïnstalleerd. Deze regel is niet alleen van toepassing op het bestaande verspreidingsgebied van de vogel, maar ook op elk potentieel leefgebied waarin hij zich zou kunnen verspreiden. Dit biedt de cruciale mogelijkheid tot uitbreiding, wat de soort zo hard nodig heeft om te overleven. Dr. Bivash Pandav, directeur van de Bombay Natural History Society (BNHS):

“Een van de meest charismatische vogelsoorten van India, de grote Indische trap, staat ongetwijfeld op de drempel van uitsterven. Met een populatie van minder dan 100 is de Tharwoestijn de enige echte intensive-careafdeling van deze grote vogel. BNHS juicht het oordeel van het Hooggerechtshof van India toe en is er vast van overtuigd dat er geen middel onbeproefd mag worden gelaten bij het beschermen van de resterende trap-leefgebieden in de Tharwoestijn.”

Deze beslissing helpt echter niet alleen de Indische trap. Het is ook een levensader voor andere bedreigde diersoorten, zoals de kwetsbare oostelijke kraagtrap en de bedreigde aasgier – om nog maar te zwijgen van de 100.000 vogels van alle soorten die naar schatting elk jaar sterven door aanvaringen met elektriciteitsdraden boven de Tharwoestijn. Kortom, de uitspraak is een overwinning voor het hele ecosysteem, evenals voor het culturele en natuurlijke erfgoed van India. Daarnaast kunnen energiebedrijven hun activiteiten gewoon voortzetten, mits ze de juiste voorzorgsmaatregelen nemen om de natuur te beschermen.
.

Ongeacht de kosten

Er zijn echter klachten van energiebedrijven over de kosten van het ingraven van hun elektriciteitsleidingen en sommigen hebben aangedrongen op een herziening van het bevel van het Hooggerechtshof. Kedar Gore, directeur van de Corbett Foundation:

“Ondanks het bevel van het Hooggerechtshof gaan de werkzaamheden aan de aanleg van bovengrondse hoogspanningslijnen in Rajasthan en Gujarat door, zonder te voldoen aan de voorwaarden die zijn vastgesteld door het Hooggerechtshof. Geen van de bestaande hoogspanningsdraden is uitgerust met vogelomleiders.”

Het Hooggerechtshof heeft echter bevolen dat de hoogspanningslijnen onmiddellijk ingegraven moeten worden en benadrukte dat, ongeacht de kosten, de prioriteit moet liggen bij het redden van de bijna uitgestorven vogels. Want geen enkel geldbedrag kan ze ooit nog terugbrengen als ze eenmaal uitgestorven zijn.
.

.
Vorig jaar is de Indische trap toegevoegd aan de lijst van dieren die vallen onder het strengste beschermingsniveau. Nog bemoedigender is dat de Indiase premier Narendra Modi beloofde het behoud van alle trekvogels langs de Centraal-Aziatische vliegroute te coördineren. Er wordt al gewerkt aan toename van het aantal Indische trappen. Het Wildlife Institute of India en de Rajasthan Forest Department hebben een fokprogramma in gevangenschap, waar momenteel verschillende kuikens worden grootgebracht. Deze kuikens moeten uiteindelijk worden vrijgelaten, maar daarvoor is het essentieel dat grote delen van de leefomgeving voor deze vogels worden veiliggesteld.

Bronnen:

©AnimalsToday.nl Marianne Miltenburg