De hertenbronst trekt jaarlijks honderden nieuwsgierigen naar (met name) de omgeving van Gortel, Vierhouten, Staverden en Radio Kootwijk. Natuurorganisaties willen dat zoveel mogelijk mensen kunnen genieten van de oerklanken van de brulende herten en bieden daarom excursies aan onder begeleiding van een boswachter. Het hoogtepunt van de hertenbronst is medio september. In de dagen daarvoor is sprake van de zogenoemde ‘voorbronst’.

Edelhert tijdens bronst
Foto: Martha de Jong-Lantink / Foter / CC BY-NC-ND

Over de bronsttijd
De bronsttijd of het paarseizoen (oestrus) is de periode waarin dieren de drang om te paren hebben. Deze periode vaak valt samen met de lente of de lerfst. Er vinden binnen deze periode hormonale veranderingen plaats in het lichaam van het dier.  De periode van de bronsttijd heeft te maken met de dracht-tijd die daarna volgt.  Het jong wordt dan geboren in de periode dat hij of zij de meeste overlevingskans heeft. Dat heeft de natuur mooi geregeld!

De bronsttijd van welk dier dan ook begint met het vruchtbaar worden van het ‘wijfje’, het mannetje reageert hierop. Bij zowel de mannetjes als de vrouwtjes is er tijdens de bronsttijd verandering in gedrag, uiterlijk en geur. Mannetjes zijn in deze periode aggresiever vanwege het verhoogde testosteron in hun bloed, wat zich meteen uit in het gedrag naar andere mannetjes (rivaliseren). Andere mannetjes worden aggressief benaderd en er wordt vaak gevochten.

De vrouwtjes worden in de bronsttijd vaak wat onrustiger en zullen als zij solitair leven een geurspoor uitzetten zodat de mannetjes hen kunnen vinden. De vrouwelijke dieren die in groepen leven gaan actief op zoek naar de dominante mannetjes. De bronst eindigt als het vrouwtje bevrucht is. Meestal is zij meteen daarna niet meer seksueel interessant voor de mannetjes, die zij op haar beurt ook fel van zicht afhoudt.

Extra bescherming in de bronsttijd
Op de Veluwe worden tijdens de bronsttijd van de herten door natuurorganisaties maatregelen genomen om deze periode zo min mogelijk te verstoren. Staatsbosbeheer heeft bij de ingang van de natuurgebieden briefjes opgehangen waarin gevraagd wordt stil te zijn. Ook worden, ruim voor het gaat schemeren, zandwegen en zandpaden afgesloten voor auto’s en wandelaars.

In de avonduren worden er ook extra controles gehouden door de stichting Groennetwerk, de politie en natuurorganisaties. Wie er na zonsondergang nog in een natuurgebied is zonder begeleiding van een boswachter, riskeert een boetje van 70 euro. Defensie plant haar oefeningen in overleg met de natuurorganisaties om deze plaats te laten vinden buiten de bronsttijd.

Bron: Omroep Gelderland ©PiepVandaag.nl Leonie Wielink