Maak bescherming rendabel en voorkom mens-olifant conflicten 

De olifant wordt al eeuwen vereerd en geliefd in Thailand. Tegelijkertijd wordt hij ook juist vaker het onderwerp van problematische ontwikkelingen. De mens neemt steeds meer ruimte in ten koste van de leefomgeving van de olifant, waardoor deze helaas geen andere mogelijkheid heeft dan het gebied van de mens binnen te dringen. Ze vernielen dikwijls plantages en woningen en dit geeft aanleiding tot een escalatie van conflicten. Tot nu toe vielen er honderden, zowel mensen als olifanten, dodelijke slachtoffers. Deze problemen vormen een groot gevaar voor de overlevingskansen van de Aziatische olifant. Is er geen manier, een oplossing, om deze mens-olifant conflicten te voorkomen?

Met deze vraag in het achterhoofd begon Antoinette Van de Water van Bring the Elephant Home (BtEH) aan een onderzoek naar onder meer de omstandigheden die bepalend zijn voor de houding van mensen ten opzichte van olifanten en hun bescherming. Het onderzoek was onderdeel van het Conservation Leadership Program van stichting Bring the Elephant Home, dat sinds 2015 door IUCN’s Critical Ecosystem Partnership Fund (CEPF) wordt gesteund.

Samen met de gemeenschapsleiders stimuleert Bring the Elephant Home de lokale bevolking om bewust en actief te werken aan natuurbehoud. Het onderzoek richtte zich op huishoudens en plantagehouders in zeven dorpen in de omgeving van Salakpra Wildlife Sanctuary in het westen van Thailand, waar mens-olifant conflicten hoogtij vieren.

Enthousiasme
Het blijkt dat de mensen die het meest lijden onder de mens-olifant conflicten, weinig enthousiasme tonen voor olifanten en hun behoud. Het enthousiasme groeit wanneer mensen kunnen profiteren van de nabijheid van olifanten door middel van inkomsten. De toeristische sector en natuurbescherming biedt hier werkgelegenheid. En natuurlijk draagt het plezier in het werk en de trots dat het ook nog rendabel is, extra bij aan een positieve houding.

Sociaaleconomische aspecten zijn ook van invloed: oudere boeren met lagere inkomens – die veel directe ervaring hebben met dergelijke conflicten – hebben een meer negatieve kijk op de aanwezigheid van olifanten en hun bescherming.

Praktijk
Het onderzoek van Van de Water richt zich tevens op strategieën die de dorpsbewoners kunnen gebruiken om olifanten te weren en, niet onbelangrijk, hun bereidwilligheid om naar alternatieven te kijken. De dorpsbewoners bleken voorheen meestal vuurwerk en elektrische hekken te gebruiken, maar stonden over het algemeen open voor alternatieven zoals herbebossing en patrouilleren.

Bijenkorfhekken lijken een veelbelovende strategie, die Van de Water inzet als experiment waarbij vriendelijke en natuurlijke afschrikmiddelen worden gebruikt om olifanten te weren van plantages. Daarbij zorgt de honing voor meer inkomsten voor de dorpsbewoners. Inmiddels wekt dit project behoorlijk veel interesse op.

Hand in hand
Mens-olifant conflicten op de lange termijn voorkomen kan alleen door andere keuzes voor het gebruik en bescherming van de plantages. Ondertussen kunnen mens en olifant, volgens het onderzoek van Antoinette van de Water, er beiden hun voordeel mee doen wanneer de bescherming van olifanten hand in hand gaat met de voordelen voor de lokale bevolking.

Persbericht Bring the Elephant Home