Hoe vogels de weg over oceanen weten 

Vogels die over de oceaan vliegen om een verre bestemming te bereiken hebben vaak te maken met wind. Dit brengt hen mogelijk uit hun koers terwijl ze, op open oceaan, geen visuele herkenningspunten hebben. Uit een onderzoek van Japanse onderzoekers blijkt dat deze vogels een soort interne navigatie hebben waarmee ze perfect de invloed van de wind kunnen compenseren om uiteindelijk op de gewenste bestemming te komen.

Invloed wind
Migrerende vogels hebben vaak te maken met de effecten van wind. Een voorbeeld hiervan is een onderzoek naar jonge wespendieven, een havikachtige roofvogel die overwintert ten zuiden van de Sahara. De plek waar deze jonge vogel overwintert hangt af van waar de wind hem tijdens de eerste migratie heen stuurt. De wind zorgde ervoor dat de vogels die tijdens dit onderzoek werden gevolgd verspreid zaten over een afstand van 3300 kilometer, van Mali tot Congo. Het nieuwe onderzoek van drie onderzoekers uit Japan kijkt naar zeevogels die over de oceaan op weg zijn naar huis, waar zij tijdens hun reis veel met wind worden geconfronteerd. De onderzoekers verdiepten zich in de oriëntatie en navigatie van migrerende zeevogels en ze wilden weten hoe de vogels reageerden op wind die hen een kant opstuurt die afwijkt van hun eindbestemming.

Nieuwe aanpak
Eerdere pogingen om te begrijpen hoe vogels navigeren over langere afstanden en over oceanen bestonden uit het vangen van een aantal vogels en het doen van bio-metingen door middel van apparaten die aan de vogel vastgemaakt moesten worden. Deze manier van onderzoek is vrij intensief omdat de data pas bestudeerd kan worden als de vogel opnieuw wordt gevangen. Daarom gebruikten de onderzoekers een nieuwe manier van data verzamelen: ze bevestigden gps-zenders aan 33 migrerende zeevogels die direct gevolgd konden worden bij hun tocht over de oceaan.

Interne navigatie
De vogels die tijdens het onderzoek werden gevolgd bleken hun richting aan te passen aan de wind, hoewel deze richting niet altijd de richting van hun eindbestemming was. De uit hun koers gebrachte vogels bleken in staat om hun richting te veranderen zodat ze uiteindelijk toch op hun eindbestemming terechtkwamen. Volgens de onderzoekers suggereren de resultaten van het onderzoek dat vogels een soort globale kaart hebben die ze volgen om hun bestemming te bereiken.

Ze kunnen, zonder visuele herkenningspunten, de richting van hun kolonie herkennen, vaststellen hoeveel ze door de wind uit hun koers worden gebracht en hierop reageren. De onderzoekers geven aan dat hun model ook voor andere dieren gebruikt kan worden die te maken hebben met ‘flow condities’, zoals wind of stromend water.

Bronnen: Phys.org, Eurekalert, Vogelberscherming ©AnimalsToday.nl Lisa van Leeuwen