Onderzoekers van Centrum voor Landbouw en Milieu (CLM) hebben een cocktail van 14 verschillende pesticiden aangetroffen in ingekorven vleermuizen. Het grootste deel van de pesticiden, waaronder insecten-, schimmel- en onkruidmiddelen, is waarschijnlijk afkomstig van de houten balken waar de vleermuizen in de zomer aan hangen op hun kraamverblijfplaats. Naast de hiervoor al genoemde middelen troffen de onderzoekers ook gewasbeschermings- en anti-vliegenmiddelen aan, die de dieren waarschijnlijk via hun voedsel hebben gekregen.

vleermuizen
De ingekorven vleermuis (Myotis emarginatus) | Foto: publiek domein

Niet duidelijk is of de pesticiden in de aangetroffen concentraties schadelijk zijn voor de vleermuizen. De hoeveelheden zijn niet direct dodelijk, maar eventuele chronische effecten zoals bijvoorbeeld op het zenuwstelsel of de voortplanting zijn niet uit te sluiten.

Balken
Niet alleen in het CLM-onderzoek, maar ook in andere recente studies, worden vooral ‘klassieke’ pesticiden gemeten die of al lange tijd niet meer zijn toegelaten als gewasbeschermingsmiddel (bijvoorbeeld DDT of lindaan) of alleen nog als biocide (permethrin; een houtverduurzamingsmiddel). Dit laatste middel is relatief hoge concentraties aangetroffen. De meeste pesticiden zijn waarschijnlijk afkomstig van de houten balken waar de ingekorven vleermuizen aan hagen.

Uit het onderzoek blijkt dat de houten balken in drie van de verblijfplaatsen samen 19 verschillende pesticiden bevatten. Van die 19 zijn er 9 aangetroffen in dode vleermuizen en vleermuizenuitwerpselen. Het hout is ‘verduurzaamd’ met deze pesticiden. Naast de in het hout aangetroffen pesticiden zijn er ook middelen aangetroffen in de vleermuizen die niet in het hout zaten, deze hebben ze waarschijnlijk via hun voedsel binnengekregen.

Breder onderzoek
Het CLM adviseert om een breder onderzoek uit te voeren. Vleermuizen zijn hiervoor uitermate geschikte dieren omdat het jagers zijn die veel insecten per nacht eten. Hierdoor kunnen zij veel pesticiden verzamelen. Daarnaast dient het gebruik en de ontwikkeling van alternatieven voor houtverduurzamings- en anti-vliegenmiddelen te worden gestimuleerd volgens de onderzoekers. Omdat er nauwelijks iets bekend is over de mate van giftigheid en de dodelijke effecten van pesticiden op vleermuizen. Om die reden is het gerechtvaardigd om in de toelatingsbeoordeling van middelen op de markt meer aandacht te besteden aan mogelijke effecten van deze middelen.

Bron ©PiepVandaag.nl Lianne Raat