Uit onderzoek van Wageningen University en IMARES, onderdeel van Wageningen UR, ondervinden organismen niet alleen in zeeën en oceanen, maar ook in binnenwateren de nadelige effecten van plastic nanodeeltjes. Deze plastic soep remt de groei van algen, veroorzaken misvormingen van watervlooien en verstoren de communicatie tussen kleine organismen en vissen.

Plastic soep - Amsterdam - zoetwaterorganismen
Plastic soep – Amsterdam | Foto: Odi Busman 

Door onder andere Boyan Slat met zijn bedrijf ‘The Ocean Cleanup‘ wordt al langer onderzoek verricht naar de effecten van plastic soep in de oceanen en hoe deze vervuiling te lijf te gaan. Tot nu toe is echter weinig onderzoek verricht naar gehaltes en effecten van plastic in het zoetwatermilieu.

“Belangrijke bronnen van plastic bevinden zich op het land en dus is het belangrijk om ook daar te kijken naar de effecten van plastic. Het is bekend dat nanoplastic deeltjes kunnen vrijkomen bij verschillende processen, zoals bij ’thermal cutting’, 3D printen en door slijtage van kleine plastic deeltjes door het schuren met zand, een proces dat dus waarschijnlijk ook gewoon in de natuur optreedt”, aldus prof. Bart Koelmans, leider van de onderzoeksgroep van Wageningen University en IMARES.

In het onderzoek naar de nadelige effecten van de plastic deeltjes stelden Ellen Besseling, promovenda aan de Wageningen University en Bo Wang, studente aan dezelfde universiteit, watervlooien bloot aan diverse concentraties nanoplastic. De diertjes bleken kleiner te zijn als zij waren blootgesteld aan nanoplastic en hun nakomelingen vertoonden allerlei misvormingen. Besseling:

“Het zijn de eerste effecten die zijn gemeten voor zoetwaterorganismen en wij weten nog niet goed hoe groot het probleem nu echt is”. Meer onderzoek is dus nodig, ook voor andere arganismen in het zoetwatermilieu.

De wetenschappers kijken ook naar de effecten met en zonder kairomonen in het water. Kairomonen zijn signaalstoffen, afkomstig van vissen die voor watervlooien als een waarschuwing werken. Vooral het sterke effect van kairomonen in aanwezigheid van nanoplastic heeft de aandacht van de onderzoekers. Chemische communicatie komt wijdverbreid voor in bijvoorbeeld het vinden van een partner, het vinden van voedsel of in het vermijden van predatoren zoals vis. De onderzoekers vermoeden dat dit duidt op mogelijk subtiele verstoringen bij lage concentraties, die niet eenvoudig met standaard ecotoxicologische testen te constateren zijn, maar wel op termijn tot veranderingen in het voedselweb kunnen leiden.

Bron: Natuurbericht.nl ©PiepVandaag.nl Walter Eijndhoven