Dagelijks worden zo’n vijf miljoen levende kippen, varkens, schapen en runderen geëxporteerd. Volgens onderzoek is de Europese Unie de grootste exporteur van levende dieren. Regelgeving die het dierenwelzijn moet beschermen blijft achter, waardoor veel dieren lijden tijdens het transport.

levende dieren
EU grootste exporteur levende dieren ter wereld | Foto: House of Animals

80 procent

Volgens een nieuwe analyse van the Guardian, is de EU verantwoordelijk voor tot wel 80 procent van de wereldwijde handel in levende landbouwdieren – zo’n 1,6 miljard dieren. De grootste exporteurs waren Polen, Hongarije, Nederland en Frankrijk.

Binnen de EU passeerde ruim 1,3 miljard pluimvee de landsgrenzen. Het aandeel van Nederland in deze intra-EU-handel is 21 procent, waarvan het meeste naar Duitsland gaat. In de intra-EU-handel in varkens exporteert Nederland 28,5 procent van het totaal.

ophokplicht pluimvee verlengd
Foto: publiek domein

De handel naar landen buiten de EU bedroeg in 2019 meer dan 4,5 miljoen schapen, varkens en runderen, en meer dan 224 miljoen pluimveedieren. De grootste importeurs van schapen, varkens en runderen waren Libië, Jordanië, Israël en Saoedi-Arabië. De vraag naar gevogelte kwam vooral van Oekraïne, Ghana, Egypte, Marokko en Albanië. Nederland exporteerde in 2019 bijna 30 miljoen levende dieren naar landen buiten de Europese Unie.

Regelgeving dierenwelzijn

De wereldwijde handel is de afgelopen 50 jaar verviervoudigd. De regelgeving over dierenwelzijn is daarentegen achtergebleven. Hierdoor worden dieren blootgesteld aan onnodig leed en gevaar tijdens het transport. De Europese Unie heeft wel geldende regels, maar die blijken in de praktijk moeilijk naleefbaar. Vorig jaar stelde de EU een onderzoekscommissie in om de tekortkomingen van het dierenwelzijn te onderzoeken.

Dierenwelzijnsorganisatie Eurogroup for Animals roept op tot hervorming van de regelgeving, bijvoorbeeld kortere reistijden. Verder willen ze dat de handel verschuift naar vlees. Dankzij technologische ontwikkelingen kan vlees bevroren of gekoeld de wereld over en is levende export niet nodig.

Dieren kampen met continue stress, dorst, honger en uitputting. Bovendien komen veel dieren gewond aan. Dat concludeert Eurogroup for Animals in een rapport dat 27 januari werd gepubliceerd. In het rapport wezen ze op het verhoogde risico op de verspreiding van infectieziekten tijdens het transport.

Factor: specialisatie

Dat Europa de grootste exporteur van levende dieren is, komt volgens de Deense dierenarts Ditte Erichsen doordat landen zich specialiseren in het produceren van een bepaald voedseldier, vaak speciaal voor de export. “Denemarken is de grootste exporteur van varkens ter wereld geworden”, stelt Erichsen. Dat kwam in 2019 neer op ongeveer 15,7 miljoen biggen van ongeveer drie maanden oud. Nederland stond op de tweede plek voor de export van varkens. Erichsen legte aan the Guardian uit:

“Dit is allemaal het gevolg van een tendens die we het afgelopen decennium hebben gezien, waarbij de varkensproductie is gespecialiseerd. Zo worden biggen in het ene land geboren, in een ander land vetgemest en misschien in een derde land geslacht.”

Duitsland is gespecialiseerd op net uitgekomen kuikens. In 2019 exporteerde het land 312 miljoen pluimveedieren binnen de EU. Nederland stond op de tweede plek met 283 miljoen.

kippenboer
Foto: Screenshot video YouTube

Factor: EU-subsidies

EU-subsidies stimuleren ook het vervoer van levende dieren, volgens Gabriel Paun, directeur van Animals International. Volgens Paun geven het Midden-Oosten en Noord-Afrika de voorkeur aan hun eigen, lokale schapenvlees, maar ze importeren veel Roemeens vlees omdat dit erg goedkoop is, deels door EU-subsidies. Het transport zelf is ook erg goedkoop, al gaat het regelmatig desastreus fout. Het Roemeense schip Queen Hind zonk in november 2019, waardoor meer dan 14.000 schapen stierven.

Zeker 14.600 schapen verdronken in haven Roemenië

Transport

Binnen de Europese Unie gelden bepaalde regels om het dierenwelzijn te waarborgen. Dit blijkt in praktijk al moeilijk, laat staan als het de handel buiten de EU betreft. Veel dieren reizen per schip en dat leidt tot gevaarlijke situaties voor zowel de bemanning als de dieren. Volgens onderzoek van the Guardian hebben ze namelijk twee keer zoveel kans om te zinken. Dat komt doordat zo’n 80 procent van deze schepen niet gemaakt is voor het transport van levende dieren. Hierdoor is dit type voertuig niet geschikt voor bijvoorbeeld dieren die bewegen tijdens de reis. Dit heeft invloed op de stabiliteit van het hele schip. Daarnaast zijn het vaak oude schepen, gemiddeld 36 jaar, in tegenstelling tot de 20 jaar van andere transport schepen.

De Europese Commissie werkt volgens een woordvoerder samen met de Wereldorganisatie voor Diergezondheid (OIE) “om de welzijnsomstandigheden van de dieren die buiten de EU worden vervoerd te verbeteren”.

Bronnen:

©AnimalsToday.nl Sophie Jongma