Uit de recente studie ‘Radiocarbon dating of seized ivory confirms rapid decline in African elephant populations and provides insight into illegal trade’ van Thure E. Cerling en andere onderzoekers blijkt dat het meeste ivoor dat op dit moment wordt verkocht in de Verenigde Staten en Aziatische landen zoals Vietnam en China afkomstig is van recent gestroopte olifanten. Deze studie ontkracht het jarenlange vermoeden dat het ivoor vooral afkomstig was uit oude voorraden ivoor die door de overheid in het verleden in beslag zijn genomen.

recent gestroopte olifanten
Meeste handel in ivoor van recent gestroopte olifanten | Foto: Pixabay

De studie is belangrijk volgens bioloog Elizabeth Bennett van de Wildlife Conservation Society in New York, die overigens niet betrokken is bij het onderzoek, omdat het laat zien dat het ivoor afkomstig van olifanten bijna rechtstreeks van de plek waar de dieren zijn gestroopt op de markt wordt gebracht:

“De studie vertelt ons dat als we het stropen kunnen stoppen, dat de bron van ivoor die vanuit Afrika komt zal opdrogen.”

Markt trekt aan
Dit is moeilijker dan gezegd nu de markt voor ivoor aantrekt. Vooral onder jonge mensen met een laag tot midden inkomen bestaat er een vraag naar ivoren sieraden en beeldjes. De versieringen die worden gezien als statussymbool kosten zo’n duizend dollar per pound (ongeveer 0,45 kg). Tussen 2007 en 2014 is de populatie savanneolifanten in oostelijk Afrika met bijna 30 procent gekrompen. Ook is zo’n twee derde van de bosolifanten in centraal Afrika tussen 2002 en 2013 gestroopt. Minder dan 400.000 olifanten zijn er nog over in de landen rondom de Sahara.

Forensisch onderzoek
Om de criminelen achter de handel in het ivoor op te sporen is forensisch onderzoek naar de herkomst van het ivoor nodig. Daarnaast is het ook belangrijk om te weten hoe lang geleden de olifanten zijn gestroopt. Al eerder toonde Samuel Wasser met zijn onderzoek ‘Genetic assignment of large seizures of elephant ivory reveals Africa’s major poaching hotspots’ aan waar het ivoor vandaan kwam en nu is ook bekend in welke periode de olifanten zijn gestroopt.

Met behulp testen met pulp uit de holte of wortels van de slagtanden kunnen de wetenschappers aantonen hoe recent de olifanten zijn gestroopt. In de jaren ’50 en ’60 van de vorige eeuw vonden er veel proeven plaats met atoombommen. De radioactieve stoffen zijn in de atmosfeer blijven hangen en worden door planten opgenomen door middel van fotosynthese. De wetenschappers meten het aantal radioactieve isotopen in het pulp en kunnen aan de hand hiervan zeer nauwkeurig vaststellen hoe lang geleden een olifant is gestroopt.

Corrupte ambtenaren
Meer dan 90 procent van de 231 onderzochte slagtanden is afkomstig van olifanten die minder dan drie jaar geleden zijn overleden. Slecht vier olifanten waren al langer dan vijf jaar geleden gestroopt en slechts een olifant was al 19 jaar geleden overleden. De studie toont aan dat we hier dus niet alleen te maken hebben met corrupte overheidsambtenaren die oude voorraden van in beslag genomen ivoor verkopen.

Bron ©PiepVandaag.nl Lianne Raat