Hazen hebben het zwaar in Nederland en staan sinds 2020 op de Rode Lijst Zoogdieren. Hun aantal is sinds 1950 met meer dan 50 procent afgenomen. Een van de grote oorzaken hiervan is het ‘moderne’ agrarische landschap, dat zich kenmerkt door monocultuur en een gebrek aan beschutting. Denk aan de weilanden die aandoen als groene biljartlakens, zonder enige variatie en met een ernstig gebrek aan biodiversiteit. De hazen vinden in het agrarisch gebied geen geschikte verstopplek meer en zonder ‘leger’ is een haas ten dode opgeschreven.
Het agrarisch gebied, met name weidegebied voor koeien, is niet alleen voor de haas steeds minder geschikt. Ook het konijn en andere zoogdieren die leven op het boerenland, zoals de hermelijn, kunnen er minder goed overleven. Het probleem is de monocultuur van uitsluitend Engels raaigras en het gebrek aan houtwallen en bosjes, waarin de haas en andere dieren bescherming vinden. Door het gebrek aan variatie in het menu – de haas houdt van kruiden – gaat het dier aan de diarree.
Minder stikstof is goed voor de haas
De plannen van het kabinet om de uitstoot van stikstof te verminderen zullen de hazen gaan helpen. Opvallend is dat van de 16 soorten die op de Rode Lijst van 2020 staan, maar liefst 11 soorten gebonden zijn aan agrarisch gebied. Een transitie in het agrarisch gebied is dan ook noodzakelijk voor behoud van deze soorten. Dat betekent meer variatie in het grasland en meer ruimte voor landschapselementen, zoals heggen en houtwallen. In landschappen met een divers aanbod aan kruiden, struweel en bosschages worden niet voor niets nog wel veel hazen waargenomen.
Nú ingrijpen
Volgens De Zoogdiervereniging is het nog niet te laat, maar moet er nu worden ingegrepen; juist nu er nog voldoende hazen zijn. Wacht je tot die aantallen laag zijn, dan wordt ingrijpen lastiger. De populaties zijn dan klein, raken genetisch verzwakt en habitats kunnen onherstelbaar beschadigd zijn. Gaan we afwachten, net als bij de patrijs, totdat ze zo goed als verdwenen zijn, of grijpen we in nu het nog kan?
Overigens is minister Van der Wal van Natuur en Stikstof niet per se gealarmeerd door de afnemende populatie van de hazen. Dat blijkt wel uit haar besluit in april van dit jaar dat de haas in maar liefst 9 provincies gewoon bejaagd mag worden.
Bronnen:
- NOS
- De Zoogdiervereniging
- Lees ook op AnimalsToday:
.
©AnimalsToday.nl
17 Comments
Reageren is niet meer mogelijk.
De confrontatie met hondenfokker Kevin T. in Belgie waar we hem na een intensief onderzoek eindelijk vonden. Dit weekend in Nederland opgepakt. Hopelijk gaat hij zijn opgelegde straf van 9 maanden uitzitten.
Veroordeelde hondenfokker Deurne weer opgepakt, blijft honden mishandelen via @NUnl
Ik vraag me af bij alle vragen over het meeliften op het stikstof verhaal waarom er bij jullie niemand al jaren geleden aan de bel trok over het hazen probleem . Oh wacht. Het is dus gewoon waar. Jullie moeten je schamen, precies zoals stichting wakker dier met hun zuivel spotje. Jullie zaaien niets dan haat en onrust. Stop ermee en ga fijn houtwallen planten.
Nol,
Wij berichten sinds het begin van onze oprichting – alweer 10 jaar geleden – over het verdwijnen van landschappen die geschikt zijn voor dieren als hazen, weidevogels, bestuivers als bijen en vlinders. Je slaat de plank echt mis met je boze opmerking. Wij zaaien geen haat, wij roepen nergens op om mensen te haten, te schaden, of anderszins iets tegen mensen te doen. Wij komen op voor de rechten van dieren en natuur, zonder aanzien des persoons. Dat is onze enige opdracht die we te allen tijde vreedzaam zullen uitvoeren. En wij zullen ons NOOIT schamen voor ons werk. Het schaamrood hoort op de kaken van iedereen die dieren en natuur schaadt, vanuit een kortetermijnvisie die geen stand kan houden voor toekomstige generaties: de kinderen en kleinkinderen die onze wereld erven.
Met vriendelijke groet,
Redactie AnimalsToday
Wat een bullshit
Op onze boerderij wordt al een paar honderd jaar op dezelfde manier gewerk. Mooie groene weides die zo lekker zijn dat alle wilde dieren er vreten.
Sinds de keuze om roofvogels ed te ondersteunen wordt alles opgevreten, bewijs daarvoor staat op wild camera’s.
Maar het beleid wordt niet aangepast… 30 jaar terug was een ooievaar een vreemde verschijning, tegenwoordig zit t vol, die vreten alles zelfs kuikens.
En die bijen, die blijken ook erg last te hebben van jacobskruid, giftige planten gezaaid door de overheid.
De natuur is uitgebreid, boeren afgenomen en nog ons de schuld in de schoenen schuiven is wel erg laag….
Beste Jan,
Wat je zegt slaat op jullie boerderij en gelukkig ook op veel andere boerderijen. Alleen weet je als boer ook dat er op andere plekken in de landbouw absurde schaalvergrotingen hebben plaatsgevonden, waar helemaal geen sprake is van biodiversiteit, enkel monoculturen, bijvoorbeeld voor diervoeding. Daar hoor je geen veldleeuweriken (meer), geen grutto’s en er is geen vlinder te bekennen. En voor een haas is er geen plek voor een geschikt leger. Dat heeft plaatsgevonden en dat kan iedereen zien. En nogmaals, gelukkig niet overal, zoals bij jullie familiebedrijf. Wie de schoen past, trekke hem aan.
En daar houdt het verhaal voor ons niet op. Want steden hebben gigantische hoeveelheden cultuurlandschap opgeslokt voor de bouw van nieuwe woonwijken en bedrijventerreinen. Ook dát zijn ‘stikstoflandschappen’. De nieuwbouw ligt niet voor niets deels plat door de stikstofcrisis. En we hebben massaal online besteld en straks staan voormalige landbouwgebieden weer vol met dozenschuren of datacentra. Of landeigenaren zien meer heil in een zonnepark op hun perceel. En zo kan je nog wel even doorgaan. ‘Stikstoflandschap’ staat om die reden ook tussen haakjes, daar is niet één voorbeeld van maar velen.
We zijn hier naar onze mening met z’n allen ‘schuldig’ aan en dragen er gezamenlijk verantwoordelijk voor dat het zo is gelopen. Het was het beleid? Klopt, alleen is het landbouwbeleid decennialang (aan)gestuurd door met name het CDA, en het CDA werd weer massaal gesteund door de doelgroep van dat landbouwbeleid. Het was een vicieuze cirkel. We denken dat er uit lijfsbehoud weinig keuze is geweest en dat maakt de emoties die loskomen volledig te begrijpen. De sector zat in een klem van overheidsregels, prijsbeleid van supermarkten en natuurlijk de bank. De ‘kleine man’ kon daar nauwelijks tegenop. Dit terwijl de schaalvergroting vooral de export heeft gediend en dat zijn nou juist geen ‘kleine jongens’. Alleen al dat onderscheid maakt dat je nooit de hele beroepsgroep als schuldige kan aanwijzen, want de onderlinge verschillen zijn daarvoor veel te groot.
Wij gunnen iedereen een eerlijke boterham en een hele beroepsgroep (of bevolkingsgroep) afdoen als ‘schuldig’ zal dus nooit ons taalgebruik kenmerken, noch ons denken. Boeren hebben naar onze mening zelf de oplossing in handen en er zijn al prachtige voorbeelden van collega’s die een omslag maakten naar lokaal produceren en leveren aan het publiek en restaurants. Dát zou je moeten stimuleren als overheid. Het maakt je als land onafhankelijker van grillen op de wereldmarkt (politiek, economisch, dierziekten, oorlog), de band en respect tussen lokale boeren en burgers wordt hersteld en de macht van de supermarkten wordt gebroken, want de boer kan zelf de meerwaarde en prijs van het eindproduct bepalen.
Wat zou het geweldig zijn als er een positieve insteek kwam en wordt gekozen voor oplossingen die nog heel lang kunnen meegaan en waar iedereen iets van heeft: dat hadden we veel eerder moeten doen, zo wil ik het ook. Vanuit deze insteek kijken wij naar deze kwestie en we hopen dat er een mooie toekomst ligt voor boeren in Nederland die brood zien in een andere, houdbare en duurzame toekomst.
Met vriendelijke groet,
Redactie AnimalsToday
PS: Wij zijn GROOT voorstander van het inzaaien van stroken met kruiden en bloemen die goed zijn voor bestuivers als bijen. Daarbij kan eens een fout gemaakt worden, het blijft mensenwerk. Vervelender zou het zijn wanneer dezelfde fout decennialang gemaakt werd en men niet leerde van zijn fouten.
De landbouw heeft al een stikstof reductie gerealiseerd van 68%, terwijl de stikstof uitstoot door andere sectoren gigantisch gestegen is! Vertel er dat dan met dikke letters bij dat het niet aan d elandbouw kan liggen en… hier stikt het van de hazen!
Ook jullie liften graag mee met het stikstof verhaal. Als we s’avonds een km of 6/7 fietsen tellen we met gemak 12/15 hazen in de weilanden het maak niet uit of je met de auto of fiets gaat. Dat er in sommige delen minder hazen zijn kan ook door het verkeer als ik af en toe verder van huis moet werken tel ik op N wegen soms wel een stuk of 4 dood gereden hazen langs de weg . Als je wil laat ik het je graag zien hoeveel hazen er bij ons in de steek zijn
Beste Guus,
Heel fijn dat er bij jou in de buurt nog wel veel hazen zijn, ook bij enkele redactieleden in de omgeving zijn nog best veel hazen te zien. Alleen is wat je zelf in je omgeving waarneemt niet de norm voor een heel land. Elders verdwijnen ze wel en daar speelt dat ‘stikstofverhaal’ een rol bij. Wij liften daar niet op mee, we brengen het gewoon zoals het is.
Met vriendelijke groet,
Redactie AnimalsToday
Precies in de randstad zie je vast minder hazen dan hier op het platteland… Ow wacht… wij hebben hier juist wel veel boeren !?!
Beste Pauline,
In de provincies Groningen, Utrecht en Limburg mag niet op de haas gejaagd worden omdat het er steeds slechter gaat met hazen. Dat is beslist niet de Randstad en het zijn ook nog eens provincies met flink wat… juist.
https://www.animalstoday.nl/faunabescherming-zet-wildlijst-op-nul/
Met vriendelijke groet.
Redactie AnimalsToday
Het ideale leefgebied (zoals u het omschrijft) voor de haas met houtwallen e.d. vind je heel veel in Twente en andere streken. Altijd al zo geweest of gecreëerd door boeren zelf
Stimuleer dat dan als u dat graag ziet in de omgevingen waar dat minder voor komt. Het is logisch dat de hazen voorkeur hebben voor hun leefgebied. Maar ik ben opgegroeid tussen de hazen en ik zie ze nog steeds. Uw publicatie slaat op een landelijk beleid en daar slaat u de plank mis.
Het plan van v.d. Wal raakt ook de boeren die in een perfect leefgebied van de hazen wonen. Ook de boeren die nu al natuur in beheer hebben, groenstroken en boswallen hebben aangelegd of in stand houden.
Als het plan door gaat verdwijnen de helft van deze boeren. Wie houd dit dan in stand? De grote organisaties die hier grof geld voor vragen? Deze boeren hebben de natuur goed in beheer. Ik zie als leek zelfs grutto’s, hazen en bijen in deze gebieden.
U zegt niet mee te liften op het plan. Maar noem het wel in uw artikel. Vele boeren die uw perfecte voorbeeld waarmaken halveert u door het plan te steunen. En halveren betekend in veel gevallen dat de deuren dicht kunnen. Geen boerderij meer, dus ook geen natuurbeheer meer.
Dus steun dat plan niet a.u.b. en gebruik voldoende bronnen. De NOS is ook niet meer objectief. Probeer dat zelf wel te zijn voor u iets publiceert.
Mvg, de plattelandsbewoner.
Plattelandsbewoner,
We worden gedwongen tot een zwart-wit discussie en dat doen we niet. We staan achter boeren op de wijze zoals beschreven. Wij steunen niemands beleid, dat zijn uw woorden. Er is niet eens echt (nieuw) beleid, alleen wat dreigende taal en uitkoopprogramma’s. Meer valt daar niet over te zeggen of van te vinden. We steunen wel verstandig denken en daar zijn alle betrokkenen voor nodig, om de sector echt houdbaar te maken vanuit de huidige beroepsgroep. Niet het wiel opnieuw uitvinden dus, maar bouwen op wat er is en innoveren vanuit een nieuw perspectief. En dat is niet pappen en nathouden, schaalvergroting voor nog meer export, allerlei halfzachte maatregelen die veel kosten maar nauwelijks iets aanrichten etc. Er zál een oplossing moeten komen, want die zal anders afgedwongen gaan worden (vrezen we) en dat wil niemand, dat gun je niemand. Dus nú het ambacht opnieuw vormgeven, nú die mogelijkheid grijpen vanuit het (mogelijke) overleg met Remkes. Dat heeft meer kans dan het pappen en nathouden van de oude werkwijze, waar iedereen de schurft aan had en heeft. Zwart-wit denken heeft daarbij nooit voor een oplossing gezorgd, dus daar doen we niet aan mee. Er zijn namelijk enorm veel tinten grijs.
Overigens, dit wordt ook geschreven door een geboren en getogen plattelandsbewoner. Is 18 jaar op het erf van een kleine boerderij met koeien en varkens wonen voldoende om te weten waarover je spreekt? Na 18 jaar zeer nauw contact met de boer en zijn vrouw? Met alle perikelen van het boer zijn pal onder je neus? Zoals gezegd: er zijn veel meer tinten dan zwart of wit.
Mvg, redactie AnimalsToday.
Predatie druk is in de natuur speelt een veel hogere rol dan de meesten weten, de mensen die verder van de natuur staan nemen vaaks van horen uit de media en belangengroepen alles aan om een mening te hebben.
Dmv monitoring heb ik jarenlang met wildcamera’s en veel veldwerk een heel ander beeld gekregen wat er speelt in de natuur. Veel mensen hebben een verkeerd beeld gekregen en nemen alles aan wat de media en onderzoek naar buiten brengt, er is heel veel belangenverstrengeling wat het beleid probeert te bepalen.
Heel erg bedankt voor het geweldige artikel. Groeten
Wat een dikke vette bullshit is dit. Beschutte plekken worden vooral ingenomen door bouwen van gigamagazijnen, distributiecentra woningen etc. De natuur en zijn biodiversiteit moet boeten voor de infrastructuur die de overheid oplegt.
Beste Rob,
Hoewel je gelijk hebt dat die ontwikkeling ook van zeer nadelige invloed is op hazen, weidevogels en andere dieren, is het geen bullshit dat de landschappen waar hazen in gedijen om meerdere redenen verdwijnen. Ook de eindeloze monoculturen zijn daar debet aan, of een nieuwbouwwijk, de aanleg van een weg of parkeerplaats. De haas leeft van oudsher in het traditionele ‘boerenlandschap’ met houtwallen, heggetjes en geulen, bosjes en vooral kruidenrijke velden met geschikte plekken voor een leger. Door de opkomst van de intensieve landbouw en veeteelt verdween – mede door ruilverkaveling – veel van dat landschap. En hoe intensiever, des te hoger de stikstofuitstoot, onder meer door de werkelijke bullshit in dit verhaal. Het is dus niet of/of maar en/en. Helaas.
Met vriendelijke groet,
Redactie AnimalsToday
Money makes the world ho around. En jullie weten perfect hoe je dat geld Julie kant op moeten laten rollen.
Nu lekker even meeliften op de stikstofwaan.
Verander je naam dan in FoolsToday. Ter ere van al die gekken die wel in jullie verhaal trappen en
geld doneren.
Ben,
Als stichting laat je geen geld ‘jouw kant op rollen’. Alle financiële stukken staan openbaar, kijk er gerust eens naar.
Mensen die doneren zijn zeker geen ‘gekken’, want zij helpen ons vanuit hun hart en wij doen ons werk met dezelfde passie. Niemand wordt daar rijk van, niemand heeft een auto van de zaak en niemand maakt snoepreisjes. Niet iedereen zit zo in elkaar, Ben.
‘Meeliften’ klopt ook niet, dat is een gelegenheidsargument. AnimalsToday schrijft al jaren over stikstof, CO2, landbouw, veeteelt, dierziekten, zoönosen, natuur, ontbossing, verstedelijking, klimaatverandering en ga zo maar door. Niemand wordt ontzien of voorgetrokken wanneer dieren of natuur ergens schade door ondervinden. Daar ligt onze opdracht, dat is ons onwrikbare referentiekader.
Redactie AnimalsToday