Er is weer vogelpest uitgebroken, onder meer bij bedrijven in Ter Aar en Kamperveen. Vorige week werd de ziekte voor het eerst geconstateerd bij een kippenboerderij in Hekendorp. Zo’n 150.000 kippen, allemaal van dezelfde kippenfarm, werden geruimd. Waarschijnlijk waren ze besmet via een vallend poepje van een overvliegende trekvogel. De boer heeft het mogelijk onder de schoen gekregen en de stal in gebracht. Het pakte vervelend uit voor de kippen, voor de kippenhouder en voor de NVWA’ers die de dieren moesten ruimen. Dat de ziekte in Hekendorp werd gedropt, is puur toeval. Minder toevallig was de omvang van de ellende. De schade had beperkt kunnen zijn als de kippenschuur wat kleiner was geweest.
Er kleven nogal wat nadelen aan grote kippenschuren. Het zijn bronnen van ziekten als MRSA, EHEC en ESBL en soms ook van vogelpest zelf. Maar ook om andere redenen dringt de vraag of het houden van 150.000 kippen in één schuur wel wenselijk is. Zoveel dieren in een schuur kan alleen als je dierenwelzijnswetten grootschalig, veelvuldig en structureel overtreedt. Een paar maanden geleden verscheen hierover een interessant rapport van Stichting Dier & Recht en Varkens in nood. Het draagt de prozaïsche titel Naleving dierenwelzijnswetgeving in de vee-industrie 2014. Nou, met die naleving is het niet al te best gesteld. Het rapport komt op minimaal 2,7 miljard en maximaal 3,4 miljard wetsovertredingen per jaar in de Nederlandse veehouderij. Enorme aantallen. Zo´n 95% van deze overtredingen vindt plaats in de pluimveehouderij. Voornamelijk bij kippen. Er zijn zo’n 465 miljoen vleeskippen en circa 100 miljoen legkippen in Nederland, en bij iedere kip gaat het een aantal keer mis.
Wat is daar in vredesnaam aan de hand?, vraag je je dan af. En waarom doet niemand er iets aan? Wel het antwoord op de laatste vraag is eenvoudig: de controleurs van de NVWA zijn deels wegbezuinigd en de dienst heeft helaas een traditie van wegkijken. De NVWA valt nu eenmaal onder het Ministerie van Economie en niet onder het Ministerie van Ethiek. Onverwachte controles bij veehouderijen vinden daarom vrijwel nooit plaats, en alleen in heel zeldzame gevallen deelt de dienst, die deels ook onder VWS valt, een boete uit. Daarbij wordt zelden meer dan één overtreding geconstateerd. Dat is opmerkelijk, want er zitten nogal wat kippen in zo’n schuur. De wet spreekt van plichten ten opzichte van individuele dieren. Maar de NVWA, de overheidsinstantie die belast is met de controle op dierenwelzijnswetten, telt de afzonderlijke overtredingen niet. Het is alsof een rechter tegen een serieverkrachter zegt dat hij maar één overtreding heeft begaan – het was in alle gevallen verkrachting – en dat hij dus niet extra gestraft hoeft te worden.
Door de slinks manier van bekeuren werkt de NVWA mee aan de instandhouding van een systeem dat in essentie niet te verenigen is met de wet. De Wet Dieren meldt dat kippen die ziek of gewond zijn individuele zorg horen te krijgen. Ze moeten zonodig naar de dierenarts worden gebracht (Artikel 4.3 Besluit welzijn productiedieren). Er is natuurlijk geen veehouder die de gezondheid van de 150.000 individuele dieren in zijn stal in de gaten kan houden en ze afzonderlijk medisch zorg kan bieden. De eerste kippenboer die met een enkele zieke kip naar de veearts gaat, moet nog geboren worden. In de regel worden de vlees- en legkippen collectief behandeld met antibiotica en worden zieke dieren simpelweg door de kippenboer gedood.
Intussen heeft de meerderheid van de vleeskippen medische zorg nodig. Ze hebben veelal ooginfecties en longproblemen door het te hoge ammoniakgehalte in de lucht of door de formaldehide die gebruikt wordt om de stal te reinigen. Doorgaans hebben ze te weinig stro (een overtreding van EU Richtlijn 2007/43/EG artikel 3 j. bijlage I punt 3). Ze lopen daardoor op hun eigen uitwerpselen. Omdat de uitwerpselen veel ammoniak bevatten, bijt de poep zich een weg door de poten van de kip. Ze krijgen contactdermatitis, ofwel branderige, open wonden. ‘64% van de vleeskuikens heeft last van milde of ernstige brandwonden aan de voetzolen; 20% aan de hakken en 6,5% ook op de borst door hoofdzakelijk slechte strooiselkwaliteit’, meldt het eerdergenoemde rapport. Terwijl alle open wonden volgens de wet individueel moeten worden verzorgd (Artikel 4 lid 3 Besluit welzijn productiedieren), kijkt de overheidsinstantie die de wet moet controleren weer eens weg.
Het is erin geslopen bij de dienst. Zo wordt er ook niet opgetreden tegen de grootschalige broedmachines. Een deel van de eieren komt te vroeg uit, waardoor de kuikens tot soms 72 uur aan hun lot worden overgelaten. Ongeveer 1% sterft in de incubator. We hebben het dan over vele miljoenen kuikens. Omdat de dieren sterven door een gebrek aan zorg, is hier weer overduidelijk sprake van een wetsovertreding. Maar de bekeuring wordt nooit uitgeschreven. Zo wordt er ook niet opgetreden tegen veehouders die doelbewust fokken met zieke kippensoorten – de plofkip met name. Deze plofkip bezwijkt doorgaans na zes weken onder het eigen gewicht. Het doelbewust werken met te ver doorgefokte dieren, wetend dat ze ziek worden, is een vorm van bewust en onnodige leedtoebrenging en als zodanig niet te verenigen met wet.
Hetzelfde geldt voor de slachtpraktijk. Zo´n 10% tot 50% van de kippen wordt nog altijd onvoldoende verdoofd voor de slacht. Er wordt gewerkt aan betere slachtmethoden – op aandringen van de Tweede Kamer – maar ook hier weer is grootschaligheid het probleem. Het lukt niet om alle dieren individueel te verdoven en de elektrische verdoving per kip te controleren.
Wie dit alles bij elkaar optelt kan haast niet anders dan concluderen dat de grootschalige kippenhouderij niet te verenigen is met de wet en dus verboden moet worden. Wij, Nederlanders, hebben bij wet afgesproken dat onze dieren gevrijwaard blijven van vermijdbare ellende en wij hebben die dierenwetten niet voor niets gemaakt. Wij moeten kunnen vertrouwen op de overheidsorganen die belast zijn met de naleving van de wetten. In het licht van de miljarden wetsovertredingen per jaar, in de kippensector alleen, kunnen we spreken van een systemisch en moedwillig falen van de NVWA en de betrokken Ministers van Economie en VWS. Het is aan de leden van de Tweede Kamer om de verantwoordelijken op het matje te roepen en te eisen dat zij de taken die hen bij wet zijn opgedragen gaan uitvoeren.
Een verkorte versie van deze tekst verscheen in Trouw.
Erno Eskens is filosoof en auteur van het boek Democratie voor Dieren. Hij is programmadirecteur van de Internationale School voor Wijsbegeerte.
©PiepVandaag.nl
10 Comments
Reageren is niet meer mogelijk.
De confrontatie met hondenfokker Kevin T. in Belgie waar we hem na een intensief onderzoek eindelijk vonden. Dit weekend in Nederland opgepakt. Hopelijk gaat hij zijn opgelegde straf van 9 maanden uitzitten.
Veroordeelde hondenfokker Deurne weer opgepakt, blijft honden mishandelen via @NUnl
Deze grootschaligheid is ook de hoofdoorzaak van de uitbraken van grootschalige vogelgriep.
Elke massa-monocultuur met dieren leidt tot onverantwoorde risico’s, die – mede vanwege de grootschaligheid – niet in de hand zijn te houden. Dat men nu weer zogenaamd besmette Chinese vogels als schuldige aanwijst, geeft aan hoe men wanhopig probeert om het eigen “grootschalige hok” schoon te houden van smetten. Want zo lang het ministerie niet daadkrachtig ingrijpt in deze mismaakte industrie, kan men vogelvrij doorgaan, zichzelf blijven besmetten en verre landen de schuld blijven geven. De enige oplossing: geen monocultuur meer van dieren.
Of planten, want dat is alleen in stand te houden met zeer veel vergif.
Lekker objectief, overigens zaten die kippen niet in 1 stal maar verspreid over 6 stallen……….
Ja en, is dat minder erg dan.
1 grote stal of 6 kleinere stallen.
Het blijft totale waanzin.
Goed artikel dat een groter podium verdient (FTM.nl/De Correspondent?)
Modify this
H5N8, zelfs de kinderboerderijen gingen ervoor op slot.
Soms zijn kinderen ruimdenkender dan volwassenen, wat dan weer tot wonderlijke observaties leidt zoals in het geval van Mason Bradley (7) en zijn gekoesterde kip met de herseninhoud van een erwt.
Zo kan het dus ook. Al vindt ik het jammer dat z’n moeder god er bij haalt. Nergens voor nodig. Kippen geloven ook niet in god en dat jongetje doet het al helemaal niet voor god.
Luiz Antonio is pas 3 maar deze uiterst korte documentaire die z’n moeder Flavia van hem maakte is in meerdere opzichten indrukwekkend! Neem het gezonde tentoongespreidde wantrouwen aan het begin, de poëtisch hymne voor dieren die hij halverwege aanheft en zijn overtuiging dat dieren er zijn voor ons om voor te zorgen, niet om ze te doden. Het empathisch uitgangspunt van een kleuter. Nu al een klassieker! (klik de CC button voor de vertaling)
A argumentação para não comer polvo
Overigens wrang dat de vegetarier of veganist, geheel onverantwoordelijk, via de belasting gewoon mee mag betalen aan de schadevergoedingen voor de gedupeerde bio-industrie-boeren. Alsof het een natuurramp betreft, niet een laboratoriumsituatie waarin muterende virussen gedijen als in een petrieschaal. De stuntkip, plofkip en gouden eieren ten spijt valt de schade natuurlijk niet te verhalen op de consument, de afnemer. Het slachtofferisme van de sector en de dubieuze rol van politiek & NVWA is het daarmee extra stuitend en hypocriet., Met zo’n geweldig machtige lobby, niet zelden bestaande uit godvrezende en vleesetende parlementariers, als die wij hebben, is dat wellicht ook weer helemaal niet verbazingwekkend. Wel ergerlijk!
Erger misschien: Het is NATUURLIJK de schuld van al die buitenlandse vogels die hier naar toe komen en onze natuurlijke grenzen niet accepteren [sarcasme uit].
Dat is uiteraard ook belachelijk. Maar staatssecretaris Dijksma doet er in de eerste plaats alles aan om de “gedupeerden” te compenseren. Pas daarna, en op welke plaats dat is mag je raden, komt het dierenwelzijn aan de orde.
Het recept: (http://dekker.keurslager.nl/kip-kalkoen)
De Vegetariërs mogen gaan meebetalen aan de bio-industrie-kippen- boer die de schade, in-discriminatoir, op de belastingbetaler gaat verhalen. Alle stuntkip, plofkip en gouden eieren ten spijt is het al met al verrassend veelzijdig, voorspelbaar beleid waarbij niet de consument wordt aangeslagen. Dat zou vloeken in de kerk zijn. De geweldige lobby van goedkoop vlees en vooral het doeltreffende slachtofferisme van de productiesector; Geen haan die er naar kraait. De buitenlandse kippen die hier naar toe komen en onze grenzen niet respecteren hebben het gedaan. Een natuurramp als verklaring. Om over ‘gezondheidsoverwegingen’ nog maar te zwijgen. Het was natuurlijk gezond, de sector, de industrie… Dank je Dekker!
‘Politics is the entertainment branch of Industry ~ Frank Zappa’
Zelfs de kinderboerderijen gingen op slot voor H5N8. (Was dat bij Q koorts ook?)
Over kinderen gesproken, die zijn vaak een stuk minder bijvoordeeld en geconditioneerd.
Neem nu Mason Brumley een 7-jarige, ook dol op kip, niet op de consumptie ervan. Overigens best jammer dat zijn moeder ‘god‘ er bij haalt, nergens voor nodig.
Of de onnavolgbare Luiz Antonio uit Brazilië die even haarfijn uitlegt hoe het zit, en passant zijn poëzie voordragend als een gezongen hymne. Een document van zijn gevoelige moeder die het volstrekt niet koud laat en het filmt. Let trouwens ook even op ‘hoe wantrouwend deze 3 jarige het gesprek ingaat’ en het maakt deze uiterst korte documentaire nog indrukwekkender. (klik de CC button voor de vertaling) Pleit voor de intelligentie van deze primaat, de kleine mens!
‘Het argument om geen inktvis te eten’, aldus zijn moeder Flavia:
Dank Erno!
Geen wonder dat die kippen ziek worden…..weinig beweging geen buitenlucht….niet gezond dus.Heb zelf al jaren kippen die lekker buiten mogen scharrelen en nooit een zieke kip gehad. Trekvogels de schuld geven…….lekker makkelijk, de schuld ligt bij de overheid en supermarkten ( veel en goedkoop). Dus ja weg met die megastallen!!
Precies onmiddelijk sluiten deze concentratie kampen.
Raad mijn beroep:
Ik martel kippen bij duizenden tegelijk en laat ze daarna vermoorden.
Ik zorg voor allerlei leuke ziektes, tevens voor mensen, spannend he.
Ik zorg voor enorm veel milieuschade.
Ik zorg ervoor dat de mens zo ongezond mogelijk blijft, maar promoot of het het allerbeste product van de wereld is.
De pluimveehouder, een goudeerlijke baan met goede connecties met de farma-industrie en de regering, wie wil dat nou niet.
Ik ben het helemaal eens, weg met al die megastallen !!