Door de klimaatcrisis zou een derde van alle planten- en diersoorten binnen 50 jaar kunnen uitsterven. Dit blijkt uit wetenschappelijk onderzoek van de Universiteit van Arizona, Verenigde Staten.

50 jaar
In tropische gebieden zullen de meeste planten- en diersoorten uitsterven |  Foter.com

In slechts 50 jaar zou een derde van alle planten- en diersoorten op onze planeet kunnen worden weggevaagd, waarschuwen wetenschappers van de Universiteit van Arizona. Dit enorme verlies van dieren en planten is het gevolg van klimaatverandering die de mens veroorzaakt, zeggen de onderzoekers.

Uitstervingspatronen

De studie, die gepubliceerd is in Proceedings van de National Academy of Sciences, analyseerde recente onderzoeken over diersoorten die door klimaatverandering zijn uitgestorven, het verkeer van dieren op verschillende locaties en verschillende projecties van toekomstige klimatologische omstandigheden. Volgens de onderzoekers is hun studie waarschijnlijk de eerste die op deze wijze grootschalige uitstervingspatronen als gevolg van de klimaatcrisis voorspelt.

Het resultaat van het onderzoek schetst een somber beeld van de toekomstige biodiversiteit op aarde en bevestigt de conclusies van andere wetenschappers die zeggen dat onze soort verantwoordelijk is voor een zesde massale uitstervingsgolf.

Het onderzoeksteam van de Universiteit van Arizona gebruikte gegevens van 538 soorten op 581 locaties over de hele wereld en richtte zich op soorten die met tussenpozen van minstens 10 jaar op dezelfde locatie waren bestudeerd.

Analyse van klimaatvariabelen

Ze ontdekten dat 44 procent van de 538 diersoorten al was uitgestorven op een of meer van de locaties waar deze eerder voorkwamen. Ze combineerden deze gegevens met de klimaatgegevens van die locaties op de verschillende meetmomenten. Cristian Román-Palacios, een van de betrokken onderzoekers van de afdeling Ecologie en Evolutionaire biologie aan de universiteit van Arizona:

“Door de verandering in 19 klimaatvariabelen op elke locatie te analyseren, konden we bepalen welke variabelen lokale uitstervingen veroorzaken en hoeveel verandering een populatie kan verdragen zonder uitgestorven te raken. We hebben ook geschat hoe snel populaties kunnen bewegen om te proberen te ontsnappen aan de stijgende temperaturen. Door al deze stukjes informatie voor elke soort samen te voegen, konden we gedetailleerde schattingen maken van de wereldwijde uitstervingspercentages voor honderden planten- en diersoorten.”

Maximale temperatuur

De studie identificeerde dat de maximale temperatuur in een jaar – de temperatuur van de heetste zomerdag – de belangrijkste variabele is om te voorspellen of een populatie zal uitsterven. Dit wijkt af van de meetwijze die in de wetenschap op dit moment het meest gebruikt wordt om uitstervingen te voorspellen, namelijk de gemiddelde jaartemperatuur. Professor John Wiens, ook werkzaam bij de Universiteit van Arizona, vult aan:

“Dit betekent dat het gebruik van veranderingen in de gemiddelde jaartemperatuur om het uitsterven van klimaatverandering te voorspellen, positief misleidend kan zijn.”

De onderzoekers gaven aan dat eerdere studies zich richtten op de migratie van soorten die naar koelere habitats verplaatsten om aan te warme klimaten te ontsnappen. Maar het nieuwe onderzoek geeft aan dat de meeste soorten zich niet snel genoeg kunnen verspreiden om uitsterven te voorkomen. In plaats daarvan ontdekten ze dat veel soorten wel wat stijgingen van de maximale temperaturen konden verdragen, maar slechts tot op zekere hoogte.

Bij ongeveer 50% van de soorten stierf de soort lokaal uit als de maximale temperatuur met meer dan 0.5° C steeg, en 95% stierf uit als de temperatuur met meer dan 2,9° C steeg.

Klimaatakkoord van Parijs

Welke soorten waar uitsterven is afhankelijk van hoe warm het de komende jaren in het leefgebied van de soort wordt. Wiens:

“We hebben het zelf in de hand. Als we ons houden aan het klimaatakkoord van Parijs om klimaatverandering te bestrijden, verliezen we voor 2070 mogelijk minder dan 2 op elke 10 planten- en diersoorten op aarde. Maar als mensen grotere temperatuurstijgingen veroorzaken, kunnen we op basis van onze resultaten meer dan een derde of zelfs de helft van alle dier- en plantensoorten verliezen.”

De onderzoeken tonen een vergelijkbaar verlies van zowel planten- als diersoorten. Wel is duidelijk dat er in tropische gebieden meer soorten zullen uitsterven dan in de meer gematigde streken.

Volgens Román-Palacios “is dat een groot probleem, omdat de meeste planten- en diersoorten in de tropen voorkomen”.

Bron:

©Animals Today Liesbeth Riekwel