In 2020 werd maar liefst 8.426 vierkante kilometer bos gekapt of verbrand, wat neerkomt op vier voetbalvelden per dag. Experts noemen de snelheid waarmee het Amazonewoud verdwijnt inmiddels ‘buitengewoon zorgwekkend’. De alarmerende cijfers passen in een wereldwijde trend van toenemende ontbossing in Latijns-Amerika, Azië en Afrika.

Amazone
Amazone in Brazilië verloor 8.426 vierkante kilometer aan bos in 2020 | Foto: CIFOR Flickr via Compfight cc

Het Amazonegebied

2020 is geen record jaar. 2019, het eerste jaar van het mandaat van de Braziliaanse president Jair Bolsonaro, staat bovenaan met een verwoesting van 9.178 vierkante kilometer. “In twee jaar van het mandaat van Bolsonaro hebben we de twee slechtste jaren gehad voor ontbossing. Bosbranden zijn ook toegenomen in die twee jaar”, betreurt Marcio Astrini van het ngo-collectief Climate Observatory:

“Het is geen toeval, het is het resultaat van het beleid van milieuvernietiging dat door de regering is ingevoerd.”

Met name de Pantanal, het grootste moerasland van de wereld en een oase van biodiversiteit, is door brand getroffen. Het aantal branden nam vorig jaar met 120 procent toe. Inmiddels is een kwart van het natuurgebied waar ook 22.000 huishoudens wonen, verwoest.

Dierenleed door bosbranden in Pantanal in Brazilië

24 ontbossingsfronten in de wereld

De toestand in het Amazonegebied staat niet op zichzelf. Het Wereld Natuur Fonds rapporteert in het vorige week verschenen Deforestation Fronts Report, dat in de afgelopen 13 jaar 43 miljoen hectare aan tropisch regenwoud verloren is gegaan in Latijns-Amerika, Azië en Afrika. Een gebied zo groot als Marokko!

In hetzelfde rapport identificeert het Wereld Natuur Fonds 24 zogenaamde ‘ontbossingsfronten’, gebieden waar de natuur ernstig bedreigd wordt door houtkap en branden. Negen van deze fronten bevinden zich in Latijns-Amerika, met de Cerrado en het Amazonegebied als treurige dieptepunten, maar ook buiten Brazilië gaat het mis in landen als Colombia, Peru, Venezuela, Guyana en Paraguay. In Azië kappen voornamelijk Indonesië en Maleisië zoveel bos weg dat tijgers en olifanten op Borneo nauwelijks nog voorkomen. ‘ Topontbosser’ in Afrika is Madagaskar.  Het gevolg hiervan is dat diersoorten in deze gebieden met uitsterven worden bedreigd, totale ecosystemen worden verwoest en gemeenschappen die afhankelijk zijn van het bos worden verdreven.

Merijn van Leeuwen van WWF-NL reageert:

“Bijna niet voor te stellen dat [in de Amazone] een gebied van tien keer Nederland is kaalgekapt voor landbouw. En dit is geen ver-van-ons-bed show. Een van de grootste oorzaken van ontbossing in tropische gebieden is de grote vraag uit Europa naar palmolie, soja voor veevoer en cacao. We moeten onze boodschappen kunnen doen in de wetenschap dat hier niet voor ontbost is. Daar is stevige Europese wetgeving voor nodig.”

Wat kunnen we eraan doen?

Hoe hopeloos het soms ook lijkt, beleidmakers, bedrijven, overheden en burgers kunnen stappen nemen om de ontbossing te stoppen. Het Wereld Natuur Fonds komt met de volgende aanbevelingen.

• Kom met wetgeving om bossen te beschermen;
• Eet vaker plantaardig;
• Stop met het kopen van producten waarvoor ontbost is;
• Bescherm de rechten van inheemse bevolkingsgroepen;
• Bescherm waardevolle natuurgebieden;
• Zorg als bedrijf voor verduurzaming in de hele keten.

Bronnen:

©AnimalsToday.nl Laura Lancée