Duizenden zeeschildpadden leggen eieren in Costa Rica 

Ieder jaar zwemmen duizenden zeeschildpadden naar de Caribische kust van Costa Rica om hun eieren te leggen. Vaak gebeurt dit op precies hetzelfde strand waar de zwangere schildpadden geboren zijn, wat een waar mysterie is. Het is een schitterende gebeurtenis van de natuur dat zich ieder jaar voltrekt, van juli tot en met oktober. Het wordt echter ernstig bedreigd door de jacht op schildpadden en andere menselijke activiteiten. Onze eindredacteur Estefanía Pampín Zuidmeer bezocht recentelijk de Sea Turtle Conservancy in Tortuguero, Costa Rica. Hieronder haar bevindingen:

Vier van de zeven soorten zeeschildpadden die de wereld telt leggen hun eieren op de Caribische stranden van Costa Rica: de groene zeeschildpad, de lederschildpad, de karetschildpad én de Caretta caretta schildpad. Al deze schildpadsoorten worden ernstig bedreigd. Het kost een zeeschildpad jaren om volwassen te worden én zichzelf te vermenigvuldigen. Per keer leggen ze zo’n 80 tot 120 eieren. Daarnaast zijn de zeeschildpadpopulaties kwetsbaar door stroperij en milieuvervuiling. Het toerisme vormt ook een bedreiging. Om die reden is het zeer belangrijk geworden om de zeeschildpad actief te beschermen.

Illegale handel
Sinds 2002 is het in Costa Rica verboden om op zeeschildpadden te jagen en deze te doden. Ook de handel in producten gemaakt van schildpadden is sindsdien illegaal. Toch  wordt er nog steeds gejaagd op zeeschildpadden voor de consumptie van hun vlees of de verkoop van artikelen. De schubben en schelpen worden gebruikt voor het vervaardigen van juwelen en andere decoratieve producten. In de Verenigde Staten worden door de douane meer illegale producten van schildpadden geconfisqueerd dan welk ander smokkelwaar afkomstig uit het Caribisch gebied. Daarnaast worden de schildpadeieren in de Caraïben illegaal verkocht voor menselijke consumptie.

Begin juli werden vier mannen dichtbij natuurpark Tortuguero gearresteerd omdat ze ervan verdacht werden op schildpadden te jagen. Een dienst van het Ministerie van Milieu en Energie, die patrouilles houdt om de jacht op deze dieren tegen te gaan, zag dat deze mannen op z’n minst drie schildpadden en verschillende harpoenen het water in gooiden vlak voor hun arrestatie. In het bootje werd er bloed en delen van schilden van de schildpadden gevonden. Ze riskeren een gevangenisstraf van drie jaar. Ook werd op 1 juli een dode groene zeeschildpad gevonden met een door een harpoen beschadigd schild. De dieren beginnen nu de stranden te bereiken om hun eieren te leggen, en daarmee begint ook de jacht op ze.

Menselijke activiteiten
Er zijn verschillende dreigingen voor het voortbestaan van zeeschildpadden. Een grote dreiging is bebouwing aan de kust en toerisme. Door kunstmatig licht raken de schildpadden gedesoriënteerd, gewoonlijk is het licht van de maan hun oriëntatiepunt. Daarnaast zullen zij niet gaan nestelen in een strand met licht. De jonge schildpadjes die uit de eieren komen zullen het licht van de maan volgen om in de richting van de zee te lopen, maar worden ook aangetrokken door kunstmatig licht waardoor ze landinwaarts lopen.

Geluid afkomstig van menselijke activiteiten zorgen ervoor dat de schildpadden zich niet veilig genoeg voelen om hun eieren te leggen. Deze worden dan in het water geworpen en zullen nooit uitkomen. Het is daarom erg belangrijk dat de schildpadden in alle rust hun eieren kunnen leggen. In 2015 haalde dit zelfs het nieuws: het gebied rond de rivier de Nosara stond toen zo goed als droog door El Niño. Hierdoor konden duizenden toeristen massaal naar het strand komen om het bijzondere verschijnsel te aanschouwen. Gevolg was dat veel van de dwergschildpadden zo schrokken dat ze niet wisten hoe snel ze weer naar de zee moesten kruipen. In Costa Rica bestaat er een zeer strenge gereguleerde vorm van toerisme die het mogelijk maakt om het leggen van de eieren te zien. Het is hier niet de bedoeling om de schildpadden te verstoren. Niet gecertificeerde gidsen doen dat wel en zijn strafbaar bezig. 

Plastic
Vervuiling vormt ook een grote dreiging voor de zeeschildpadden. De net geboren schildpadden eten alles wat ze vinden, inclusief plastic, teer en ander bewerkt materiaal. Dit leidt tot de dood van duizenden schildpadden doordat het vuil zich accumuleert in hun darmen. En plastic tassen worden door volwassen schildpadden heel vaak aangezien voor kwallen, een voedselbron voor deze dieren. 

Sea Turtle Conservancy
De Sea Turtle Conservancy (STC) werkt samen met de lokale bevolking om de schildpadden te beschermen. Tijdens het nestseizoen worden iedere dag alle nesten geteld en geregistreerd. Ook de geroofde nesten en gedode schildpadden worden bijgehouden om zicht te krijgen op de illegale activiteiten. In Tortuguero is een daling te zien in het aantal gevallen van stroperij van schildpadden. Maar het onderzoek illustreert dat het doden van deze dieren doorgaat en men zich moet blijven inzetten voor hun bescherming. Verder werkt de STC samen met de lokale gemeenschap aan het actief beschermen van de schildpadden en nesten. Verder zijn er diverse vrijwilligersprogramma’s langs de hele Caribische kust van Costa Rica met taken als het patrouilleren op de stranden, het verzamelen van data, het verplaatsen van eieren en het uitzetten van jonge schildpadden. Wil je meer lezen over hun vrijwilligersprogramma’s in Tortuguero, Costa Rica? Lees het hier.

Adoptie zeeschildpad
Om de STC een handje te helpen heb ik een zeeschildpad geadopteerd. Hiermee wordt het mogelijk gemaakt om het dier te volgen, waardoor het duidelijk wordt waar het dier zich bevindt en wanneer het in Tortuguero aankomt. Het gaat hierbij om een groene zeeschildpad die dit jaar in Tortuguero haar eieren zou moeten leggen. Hopelijk wordt ze snel gezien en krijgen we goed bericht over haar nestje.

Jaguars
Door hun onderzoek wordt ook duidelijk dat steeds meer schildpadden opgevreten worden door jaguars. Vroeger was het zeldzaam als een schildpad ten prooi viel van een jaguar, maar door de illegale jacht in het regenwoud van Tortuguero zijn veel prooidieren van de jaguar zodanig gereduceerd dat ze zich nu ten goede doen aan de zeeschildpadden. De illegale handel op wilde diersoorten heeft drastische gevolgen voor het ecosysteem in Tortuguero.

Ondanks alles is er wel hoop voor de schildpadden die in Costa Rica hun eieren komen leggen. Het aantal stranden waar schildpadden hun eieren komen leggen is drastisch verminderd door menselijke activiteiten. En dit vormt een grote bedreiging voor het voortbestaan van de zeeschildpad, want vele soorten doen dit alleen op het strand waar ze geboren zijn. Dankzij de inzet van organisaties en de lokale bevolking is het gelukt om die stranden te beschermen, en onderzoek laat zien dat de populaties schildpadden zich over de jaren juist versterkt hebben. Dat is een mooi resultaat want in de tweede helft van de 21ste eeuw waren ze bijna uitgestorven. Er is nog veel werk aan de winkel, maar Costa Rica laat zien dat een samenwerking tussen de regering, dierenwelzijnsorganisaties en de lokale bevolking grote stappen zijn voor het beschermen van bedreigde diersoorten.

Bronnen: La Prensa Libre, Diario Extra, La Nacion ©AnimalsToday.nl Estefanía Pampín Zuidmeer