Een recente analyse heeft aangetoond dat slechts 20 ondernemingen verantwoordelijk zijn voor meer dan de helft (55%) van het globale afval afkomstig van plastic voor eenmalig gebruik. Hiermee dragen zij aanzienlijk bij aan de klimaatcrisis, aangezien wegwerpplastic wordt gemaakt van fossiele brandstoffen en moeilijk te recyclen is.

20 bedrijven produceren ruim helft alle wegwerpplastic
Plastic afval in de berm | Foto: publiek domein

Uit het verslag is gebleken dat zowel staatsbedrijven als multinationals tot de groep behoren. Het gaat onder andere om de fossiele industrie en ondernemingen in de chemische sector. De grootste vervuiler in het rijtje is oliegigant ExxonMobil en een meerderheid van elf bedrijven op de lijst is Aziatisch. Aangezien het grote marktleiders betreft, worden zij veelal gefinancierd door invloedrijke banken. Deze maken zich dus net zo schuldig aan het probleem. Verder blijkt Australië het land dat het meeste wegwerpplastic per inwoner genereert.

20 bedrijven produceren ruim helft alle wegwerpplastic
Aangespoeld plastic afval op het strand | Foto: publiek domein

Groeiende productie

De grote hoeveelheid wegwerpplastic is problematisch om verschillende redenen. Ten eerste is olie de grondstof, waardoor de reservoirs aan fossiele brandstof worden uitgeput. Bovendien wordt slechts 10 tot 15 procent gerecycled, omdat de samenstelling van het materiaal zich vaak niet leent voor hergebruik. Dat oliegiganten de afgelopen tijd meer plastic zijn gaan produceren komt voornamelijk doordat de afzetmarkt voor benzine en elektriciteit is verminderd, vanwege een toename van opwekking van duurzame energie. Zij zijn hierdoor op zoek gegaan naar een nieuwe markt. De komende vijf jaar wordt verwacht dat de hoeveelheid plastic voor eenmalig gebruik met 30 procent toeneemt. Als gevolg hiervan zal dit probleem in 2050 met 5 tot 10 procent bijdragen aan de globale broeikasgasuitstoot.

20 bedrijven produceren ruim helft alle wegwerpplastic
Luchtvervuiling | Foto: publiek domein

Ernstige vervuiling

Deze groeiende productie zorgt voor een ophoping van afval op land, dat uiteindelijk door regen en rivieren de oceanen in stroomt. Vooral in ontwikkelingslanden is dit een probleem, aangezien zij nauwelijks efficiënte afvalverwerkingssystemen bezitten. In bijvoorbeeld India draagt dit tevens bij aan extreme luchtvervuiling. Delhi staat wereldwijd bekend als een van de steden met de meeste smog. Uit onderzoek is gebleken dat dit grotendeels veroorzaakt wordt door het verbranden van plastic. Behalve het vervuilen van lucht, zorgt het verbranden van plastic daarnaast voor de verspreiding van giftige stoffen in de natuur, die vervolgens in de voedselketen terecht komen. Deze stoffen zorgen bovendien voor een vermindering in oogst in de landbouw, oplopend tot wel 30 procent.

20 bedrijven produceren ruim helft alle wegwerpplastic
Plastic afval | Foto: publiek domein

Niet alleen deze 20 bedrijven verantwoordelijk

Men zou zich kunnen afvragen hoe dit heeft kunnen gebeuren. Een grote oorzaak is dat de plasticindustrie de afgelopen decennia heeft kunnen bloeien met minimale regulatie en weinig transparantie. Dit heeft verstrekkende gevolgen: zo is hierdoor de ontwikkeling van de circulaire economie vertraagd. We zijn in een dusdanig sterke mate gewend geraakt aan wegwerpplastic dat er weinig is geïnvesteerd in duurzame innovatie. In 2019 was bijvoorbeeld slechts 2 procent van al het plastic voor eenmalig gebruik gemaakt van gerecyclede polymeren. Met de nieuwe inzichten en de groeiende klimaatcrisis is nu het uitgelezen moment aangebroken om korte metten te maken met deze onhoudbare situatie – en eindelijk rigoureuze vernieuwingen in te voeren.

Bronnen:

  • The Guardian [1, 2]
  • Lees ook:
    .

Canada: plastic is giftige substantie

Door afval gestorven dolfijn Luca inspireert tot grote opruimactie

©AnimalsToday.nl Sacha Hoff