In deze tijd van het jaar is het opvallend hoeveel ‘wild‘ in de supermarkten wordt aangeboden, zoals kwartels, hertenbiefstuk, reeruggen en ‘scharrel’eendenbouten. Maar wild is vaak helemaal geen wild. De promotie voor het eten van het vlees van wilde dieren staat bol van misleiding en misinformatie. Trap er niet in en ga voor een diervriendelijk, plantaardig kerstmenu!

Wild vaak helemaal geen wild
Wild is vaak helemaal geen wild – kies voor een plantaardig kerstmenu | Foto’s: publiek domein

‘Puur natuur’, ‘puur genieten’, ‘eerlijk vlees’, ‘het ultieme scharrelvlees’, ‘duurzaam en gezond’… Zomaar een paar kwalificaties waarmee de jachtlobby en bedrijven (waaronder ook supermarktketens die zichzelf het predicaat ‘duurzaam’ geven) het eten van wild aan het grote publiek willen ‘verkopen’. De promotie voor het eten van het vlees van wilde dieren staat bol van misleiding en misinformatie, want wat wild wordt genoemd is vaak afkomstig van fokkerijen van ‘wild’ verdienen goudgeld deze dagen.

Herten

Nederland telt 5 edelhertenfokkerijen. In de natuur leven edelherten in roedels, in een fokkerij staan ze als koeien in een stal. In de natuur worden ze tussen de 15 en 25 jaar oud, in een fokkerij gaan ze met anderhalf jaar naar het slachthuis.

Wild vaak helemaal geen wild
Edelhert in de schemering (augustus, Veluwe) | Foto: publiek domein

Komen de aangeboden hertenbiefstukken niet uit Nederland, dan komen ze waarschijnlijk van een Vlaamse fokkerij of worden ze geïmporteerd uit een van de vele hertenfokkerijen in Nieuw-Zeeland. Reeën kunnen niet gehouden worden, die zijn te stressgevoelig. De ‘reeruggen’ uit de supermarkt zijn doorgaans van een gefokt hert (geen ree) of ‘geoogst’ in Oostenrijk of Oost-Europa.

Wild vaak helemaal geen wild
Ree | Foto: publiek domein

Kwartels

De kwartel is een beschermde inheemse diersoort. In Nederland staan kwartels dan ook niet op de lijst van ‘productiedieren’. Europese kwartels mogen dus niet gekweekt worden, maar de nauw verwante Japanse kwartels wel. En dat gebeurt hier dan ook op grote schaal!
.

Kwartelleed in schappen Jumbo en Albert Heijn

.
Groot ecologisch nadeel: de Japanse en de Europese kwartel zijn zo nauw verwant dat ze vruchtbare hybriden kunnen produceren. Door ontsnapte Japanse soorten heeft een groot deel van de inheemse kwartels al Japanse kenmerken.

Wild vaak helemaal geen wild
Kwartel in het wild | Foto: publiek domein

In Duitsland en Spanje gelden geen wettelijke bovengrens aan het aantal kwartels dat per vierkante meter mag worden gehouden, waardoor veel kwartels in overvolle stallen leven, wat tot stress en verwondingen bij de dieren leidt.
.

Kalkoen

Wereldwijd worden er per jaar meer dan 650 miljoen kalkoenen gefokt voor hun vlees. De kalkoenindustrie is groot in de Verenigde Staten (240 miljoen) en Europa (200 miljoen). In Nederland zijn er 42 kalkoenbedrijven met in totaal bijna 1 miljoen dieren.
.

‘Kerstkalkoenen’ geschopt in overvolle stallen VK

.
Kalkoenen in de vee-industrie mogen niet naar buiten. De dieren worden, net zoals vleeskuikens, in stallen met duizenden tegelijk gehouden. Er is weinig ruimte: op één vierkante meter leven vijf hennen of drie hanen. In deze intensieve systemen kunnen de kalkoenen zich nauwelijks natuurlijk gedragen en dat veroorzaakt veel stress en gezondheidsproblemen.
.

18.000 kalkoenen vergast om vogelgriep

.
Kalkoenen worden gefokt om zo snel mogelijk te groeien. Een hen bereikt in zestien weken een gewicht van tien kilo; een haan wordt zelfs zo’n twintig kilo in twintig weken: dat is een groei van een kilo per week. De snelle groei en het hoge gewicht zorgen vaak voor pootproblemen en kreupelheid. Bovendien veroorzaken verspreiding van ammoniaklucht en het gebrek aan verse buitenlucht oog- en ademhalingsproblemen bij de dieren.

Konijnen

Een vaak vergeten slachtoffer van de vee-industrie is het konijn. Konijn is het meest verkochte stukje ‘wild’ in de supermarkt, afkomstig van witte kooikonijnen. De dieren zitten opgesloten in krappe kooien. Naar schatting worden in Europa zo’n 120 miljoen konijnen voor hun vlees gehouden. De Nederlandse konijnenstapel bedraagt ongeveer 340.000 dieren, verspreid over ongeveer vijftig konijnenfokkerijen, waarvan veel konijnen worden gefokt voor de export. De konijnen die rond de kerstperiode in de Nederlandse supermarkten worden aangeboden, zijn goedkopere diepvrieskonijnen uit Azië en Oost-Europa.
.

EFSA: Kooikonijnen vleesindustrie hebben ernstige welzijnsproblemen

Hazen

Net als reeën zijn hazen onmogelijk te fokken. De aangeboden hazenruggen in de winkel komen dan ook uit Argentinië, of worden aangeboden door jagers.

Wild vaak helemaal geen wild
Hazen op de uitkijk | Foto: publiek domein

Ganzen

Jaarlijks importeert Nederland tienduizenden kilo’s foie gras van ganzen en eenden uit het buitenland. Eenden en ganzen die voor de productie van foie gras gehouden worden, leven vaak de laatste weken van hun korte leven opgesloten in kooien. Ze worden dan onder dwang gevoerd, zodat hun lever opzwelt. Dit leidt tot hevig dierenleed: angst, pijn, ademhalingsproblemen en verwondingen. Veel dieren sterven voortijdig. In Europa gaat het om zo’n 38 miljoen dieren, waarvan het grootste deel in Frankrijk.

Wild vaak helemaal geen wild
Voor het produceren van foie gras worden ganzen en eenden onder dwang gevoed | Foto: pickled_newt/flickr

Vergeet de kippen niet

Hoewel kippen geen wild zijn worden ze ook vaak gegeten met kerst, net als kalkoenen. Zelfs met 1 ster Beter Leven van de Dierenbescherming zijn de dieren weinig beter af, al zijn het geen plofkippen. Maar z0’n 90 procent van alle kippen in de EU valt wel onder de noemer ‘plofkip.’ Ze zijn erop gefokt om ongezond snel te groeien, leven in overvolle stallen en zien doorgaans geen daglicht tot het moment dat ze in kratten worden gepropt om naar de slacht te gaan. Veel plofkippen ontwikkelen voetzweren omdat ze ze te zwaar zijn en in hun eigen ontlasting staan. Ook worden veel van deze kippen gepikt door anderen, door stress omdat ze te dicht op elkaar moeten leven. Een plofkip gaat na 6 weken al naar de slacht en is dan feitelijk nog een kuiken, maar weegt al zo’n 3 kilo.
.

Door EU betaalde kipreclame misleidt consument

Eenden

In Nederland zijn er zo’n vijftig eendenfokkerijen die bij elkaar ruim 1 miljoen eenden houden. Het gaat in dit soort fokkerijen uitsluitend om pekingeenden, een eendensoort die veel vlees oplevert. Ze worden gefokt op snelle groei en hoog gewicht, vetgemest in gesloten schuren met een bezettingsgraad van 6 à 7 eenden per vierkante meter. In zes en een halve week tijd groeien de kuikens uit tot eenden van ruim 3,2 kilo. Dan zijn ze ‘klaar’ voor de slacht. Jaarlijks worden er in Nederland meer dan 8.5 miljoen eenden geslacht, voornamelijk voor de export. Nederlanders zijn namelijk niet zo dol op eendenvlees. Negentig procent van de in ons land gefokte eenden gaat naar de Chinese restaurants in Europa, het Midden-Oosten en Singapore. De overige 10 procent gaat naar Duitsland.
.

Minister moet beelden mishandeling eenden opnieuw beoordelen

.
Licht in de stal is beperkt want dat vertraagt de groei, verhoogt het voerverbruik en compliceert de verwijdering van het verenpak van karkassen na het slachten. De snelle manier van fokken kan leiden tot hart- en circulatiestoornissen, en problemen met lever en longen. Ook de ontwikkeling van botten en gewrichten wordt verstoord door het snelle groeiproces, met bewegingsproblemen en pijn tot gevolg. Verder worden deze eenden sterk beperkt in hun natuurlijk gedrag. Een kind weet al dat eenden waterdieren zijn, maar in de stallen ontbreekt het ze aan open water om te zwemmen, te snebberen, hun verenkleed te poetsen en op een natuurlijke manier voedsel te zoeken.
.

Water via een drinknippel voor een eend?! Al in 2011 publiceerde de Universiteit Wageningen (WUR) een uitgebreid rapport over de welzijnsproblemen bij eenden door het ontbreken van open water. ‘Watervoorziening via drinknippels is ontoereikend voor een goede lichaamsverzorging’, zo luidde de conclusie.
.

Moreel verantwoord dons: bestaat dat?

.
De veren en het dons van de gefokte eenden worden verwerkt in kussens en dekbedden van Auping, Ducky Dons, Yumeko en Swiss Sense. Slaap jij nog lekker?

Vis

Vissen zijn de meest geconsumeerde dieren ter wereld. Vissen zijn sociale, intelligente dieren. Ze kunnen samenwerken, zijn creatief, hebben uitgebreide sociale banden en communiceren op bijzondere manieren met elkaar. En, heel belangrijk, de wetenschap is er al lang over uit dat vissen pijn kunnen lijden.
.

Horrorpraktijken op Franse en Britse vissersschepen (video)

.
Helaas is de visindustrie misschien wel de grootste bron van dierenleed aller tijden. Op basis van hun gewicht wordt geschat dat er jaarlijks zo’n 3 biljoen vissen worden gedood voor voedsel. Ongeveer de helft is wilde vis, de andere helft is gekweekt.
.

Miljoenen poetsvissen lijden en sterven voor niets in zalmkwekerijen

.
Zalm is de meest gegeten vis in Nederland. Veruit de meeste zalm is gekweekt, vaak in Noorwegen of Schotland, waar de dieren een vreselijk leven hebben. Zalmen zijn van nature trekdieren, maar worden in kooien in zee met duizenden bij elkaar gepropt. Dit leidt tot stress, agressie en depressie. De dieren hebben nogal eens last van parasieten, daarom worden grote hoeveelheden pesticiden gebruikt. In de Schotse zalmkwekerijen alleen al sterven zo’n 10 miljoen zalmen per jaar voortijdig. Kweekzalmen zijn veelal doorgefokt voor een snelle groei; hierdoor zijn de dieren doorgaans zwakker en hebben vaak last van onder andere vervormingen van de wervelkolom en hartproblemen.
.

Wild met een luchtje

Met een kleine pakkans en duizenden hectares aan natuurgebieden, schroomt de stroper niet om (ge)wilde dieren om zeep te helpen. Volgens de Vereniging van Natuurtoezicht worden er jaarlijks meer dan 20.000 in ons land geschoten door illegale jagers.
.

België kampte weer met toename van stroperij

Eet geen wild, eet plantaardig

De natuur is geen supermarkt waaruit je ongestraft kunt ‘oogsten’. Wilde dieren spelen een cruciale rol in het ecosysteem waarin ze leven. Wilde dieren moeten in principe met rust gelaten worden, zoals dat ook in de wet is vastgelegd.

Het doden van een dier uit het wild gaat vaak gepaard met veel leed. De dieren zijn lang niet altijd in een keer dood. Jacht verstoort ook familieverbanden. In het geval een ouderdier wordt gedood is het zeer de vraag of de jongen het zelfstandig overleven. Daarnaast kan een achtergebleven partner zichtbaar verloren achterblijven (bijvoorbeeld ganzen en zwanen die in paartjes leven) en hierdoor ook zijn of haar territorium kwijtraken. Voor vossen, marterachtigen en roofvogels betekent de jacht door de mens een verstoorde leefomgeving; zij zijn afhankelijk van wilde prooidieren.

Dus niks puur natuur, eerlijk vlees. Trap er niet in! Ga liever voor een echte vredige kerst en eet geen dierlijke producten. Dat is beter voor dieren, het milieu en je geweten.

Wild vaak helemaal geen wild
Eet geen wild, kies voor een diervriendelijke kerst ♡

Fijne feestdagen gewenst met de diervriendelijke kerstrecepten van AnimalsToday:

Bronnen:

©AnimalsToday.nl Marianne Miltenburg