Wanneer hebben jonge dieren hulp nodig? 

Zoals iedereen zal beamen, zijn jonge dieren enorm schattig. Wanneer we er eentje zien die in de problemen lijkt te zitten, is het heel normaal om te willen helpen. Maar goedbedoelende mensen kunnen meer kwaad dan goed doen, zeker als het om babydieren gaat. In dit artikel bespreken we wat je moet doen – en wat niet  – als je een dier ziet wat mogelijk in de problemen zit.

Herkennen wanneer een dier echt in de problemen zit en leren hoe je veilig kan helpen is niet zo simpel.  Zelfs niet voor goedbedoelende natuurliefhebbers.

Niet altijd menselijke hulp nodig

“Onze hersenen – en die van veel diersoorten – zijn er specifiek op gericht om baby’s te helpen en veilig te houden”, zegt Jennifer Verdolin, een onderzoeker naar diergedrag aan de Universiteit van Arizona. Maar een ogenschijnlijk verlaten babykonijn of een eenzaam reekalf in het bos heeft mogelijk helemaal geen menselijke hulp nodig. Sterker nog, menselijk ingrijpen kan de dieren juist in serieuze problemen brengen.

Onlangs hebben medewerkers van Yellowstone National Park bijvoorbeeld een pasgeboren bizon afgemaakt, nadat een bezoeker het kalf had geprobeerd te helpen door hem van een rivier op de nabijgelegen weg te duwen. Het jonge dier was van zijn moeder gescheiden toen de kudde de rivier overstak. Maar eenmaal op de weg bleef het kalf mensen en auto’s benaderen.

“Helaas was het gedrag van het kalf op wegen en in de buurt van mensen gevaarlijk, dus moesten rangers ingrijpen”, aldus de dienst in een persverklaring. De manier waarop de man met het kalf omging, resulteerde dus in de dood van het dier. Het is onbekend of het dier uiteindelijk zou zijn herenigd met zijn familie.

Kijk van een afstand

Wanneer een mens een babydier benadert, is het waarschijnlijk dat het dier zal proberen weg te vluchten. Dit leidt niet alleen tot stress, maar kan ook nieuwe hindernissen creëren voor de ouder om haar jong terug te vinden. In plaats daarvan is het eigenlijk altijd het beste om bij het zien van een baby je verrekijker te pakken, aldus Verdolin.

Babykonijntjes en -herten worden bijvoorbeeld vaak lange tijd alleen gelaten als ze niet gevoerd worden – ze worden verstopt in hoog gras of struiken terwijl een ouder voedsel zoekt, zegt David Mizejewski, een natuuronderzoeker bij de National Wildlife Federation. Deze ouders laten hun kroost waarschijnlijk alleen om te voorkomen dat de kleintjes de aandacht van roofdieren trekken, zegt Mizejewski. Baby’s zijn soms ook kwetsbaar en je wilt hun stress niet onnodig verhogen door menselijk contact.

Reptielen zijn meestal zelfstandig vanaf hun geboorte en hebben meestal ook geen menselijke hulp nodig. Over het algemeen moeten mensen wilde dieren de ruimte geven. In veel parken moeten bezoekers minstens 25 meter van de dieren vandaan blijven. En veel verder nog als het een roofdier is zoals een leeuw of een beer.

Ga na of het dier gewond is

Als een dier zichtbaar gewond is, kun je het beste een plaatselijke dierenarts of een erkende dierenverzorger bellen voor advies over de volgende stappen. Als het dier niet zichtbaar gewond is, krijg je waarschijnlijk te horen dat je een dag moet wachten om te zien of een ouder terugkeert. Probeer nooit een gewond dier te doden, waarschuwt Verdolin. Het is niet zeker dat het lukt om dit op een humane manier te doen. En bovendien kan het zijn dat je de wet overtreedt.

Verstoten moeders hun baby’s na menselijk contact?

Een vaak herhaalde mythe is dat het aanraken van een babydier, vooral een vogel, ervoor kan zorgen dat de moeder weigert om het dier terug te nemen. Maar Verdolin en Mizejewski kennen geen enkele diersoort die door soortgenoten wordt verstoten enkel en alleen vanwege het contact met een mens.
Als de ouders een babydier in de steek laten, kan dat onder andere komen doordat de baby al heel lang weg is van de familie en door andere stressfactoren, zoals de beschikbaarheid van voedsel. Mizejewski:

“Als de moeder om de een of andere reden erg gestrest is en je rotzooit met de baby, dan kan de moeder haar verlies nemen en weggaan.”

Wanneer ingrijpen?

Toch zijn er uitzonderingen. Mizejewski:

“Als je een schildpad de weg ziet oversteken en het is veilig om je auto en het verkeer te stoppen, dan is het prima om het dier naar zijn bestemming te helpen.”

. Mensen moeten dan vervolgens wel onmiddellijk hun handen wassen om te voorkomen dat ze besmet worden met Salmonella.

Er zijn ook nog andere situaties waarin mensen wilde dieren veilig kunnen helpen. Als je bijvoorbeeld per ongeluk een vogelnest uit een boom slaat of een babyvogel ziet vallen, kun je de vogel meestal voorzichtig terugbrengen naar zijn nest.

Volgens het Cornell Lab of Ornithology herkennen vogels hun jongen niet aan hun geur. Een menselijke geur zou dus geen probleem moeten zijn. Maar vogels mogen alleen in hun nest worden teruggeplaatst als het nestjongen zijn – zeer jonge dieren die nog maar weinig veren hebben en nog niet in staat zijn om te lopen of zich stevig aan je vinger vast te grijpen.

Bron:

• National Geographic

©AnimalsToday.nl Meia van der Zee