Van alle Aziatische landen leven er in India de meeste olifanten in het wild: conflicten tussen mens en olifant nemen er jaarlijks enorm toe. Olifanten op zoek naar eten komen onverwachts in contact met mensen, met nogal eens nare gevolgen. Veel bewoners van gebieden waar olifanten leven willen de dieren niet in hun nabijheid en dit levert gevaarlijke situaties op. De Nature Conservation Foundation ontwikkelde daarom een waarschuwingssysteem waarmee zowel de levens van olifanten als van mensen wordt gered.

leven redden
Aziatische olifant | ©EleAid

Elk jaar nemen de conflicten tussen mens en olifant in India toe. Deze stijging is voornamelijk toe te schrijven aan de groeiende populatie mensen in Azië: hierdoor wordt het leefgebied van de olifant steeds kleiner. Daarnaast raakt het leefgebied gefragmenteerd, door het aanleggen van wegen en plantages. Olifanten op zoek naar eten betreden plantages en bewoonde gebieden. De dieren verwoesten soms woningen en gebouwen waar eten te vinden is. Volgens de Nature Conservation Foundation is het grootste probleem dat mensen niet op de hoogte zijn van de aanwezigheid van de grijze dikhuiden en er daardoor onverwachte ontmoetingen plaatsvinden. Hierdoor worden zowel mens als olifant verrast wat een nare afloop kan hebben. Ontmoetingen vinden vooral plaats bij zonsondergang wanneer de dieren vanuit hun schuilplek in het bos tevoorschijn komen om op zoek te gaan naar eten op de plantages. De boeren die op weg zijn naar huis, zijn zich vaak niet bewust van de aanwezigheid van de olifanten totdat het te laat is en ze oog in oog staan met het grootste landzoogdier ter wereld.

In India alleen worden er jaarlijks tussen de 150 en 200 mensen per jaar gedood door conflicten met olifanten. Dit roept veel woede en angst op bij mensen wat leidt tot agressie tegen de dieren. Hoewel de olifant een beschermd dier is in India, worden er jaarlijks honderden olifanten gedood door boze boeren of vanuit zelfverdediging.

Systeem dat waarschuwt voor de aanwezigheid van olifanten
De Nature Conservation Foundation vond het tijd dat hier iets aan gedaan werd en ontwikkelde een waarschuwingssysteem. Dit systeem werd getest in de Anamalai hills, waar de grootste olifantenpopulatie in India leeft en waar de meeste conflicten zijn. Dit zogenoemde olifanteninformatienetwerk ontvangt en verstuurt sms-berichten over de aanwezigheid van de dieren naar bewoners van het gebied. Wanneer de bewoners een bericht ontvangen dat een olifant in de buurt is kunnen zij extra maatregelen nemen om aanvaringen met de aanwezige olifanten te voorkomen. Zo kunnen ze naar binnen gaan of gebieden met slecht zicht vermijden.

Meer positieve veranderingen
M. Ananda Kumar, onderzoeker en werknemer bij The Nature Conservation Foundation, zegt dat het systeem de manier waarop de bewoners naar olifanten kijken enorm heeft veranderd. Zo stelt hij:

“In het verleden, wanneer iemand doodging [door interactie met een olifant] kreeg het dier vaak de schuld, in plaats van de situatie. Maar nu leren de mensen de olifanten beter kennen en leren ze hoe ze contact met de dieren kunnen vermijden. Dat geeft ze vertrouwen dat olifanten er niet zijn om mensen te doden. Eerder wanneer olifanten mensen hadden gedood, eiste men van de overheid dat ze iets zou doen aan de olifanten. Nu vertellen de mensen ons dat de olifanten alleen moeten worden gelaten, omdat de sms-berichten werken.”

De resultaten van het waarschuwingssysteem zijn bemoedigend. Zo zijn er de afgelopen 18 maanden geen gewonden of doden meer gevallen door mens-olifant conflicten in het gebied. De Nature Conservation Foundation heeft dan ook goede hoop dat het systeem belangrijke gevolgen zal hebben en vele levens zal redden.

Bronnen: National Geographic, EleAid, Earth Island Journal,   ©PiepVandaag.nl Nadine van Wissen