In Kenia zijn in december acht leden van de Marsh-pride vergiftigd. Twee leeuwinnen zijn hierdoor gestorven en een derde leeuw moest een paar dagen later worden geëuthaniseerd. Een conflict tussen de dieren en de mensen in wiens nabijheid ze leven, is de leeuwen fataal geworden.

Mens-dierconflict
Een leeuwin in het reservaat Masai Mara | Foto: screenshot Big Cats Diary

De rivaliteit tussen wilde dieren op zoek naar voedsel en de veehouders die in hetzelfde gebied hun vee hoeden, blijkt de oorzaak te zijn van de trieste confrontatie. De dieren hebben vermoedelijk van een vergiftigd karkas gegeten dat door Masaï-herders werd neergelegd. De avond ervoor hebben de leeuwen vee van één van de herders aangevallen en gedood. Als wraak werd er ‘s nachts een vergiftigd karkas voor de dieren achtergelaten.

De ochtend erna kwam het bericht dat de troep vreemd gedrag vertoonde binnen. Dr. Limo, dierenarts van Kenya Wildlife Service, en medewerkers van The David Sheldrick Wildlife Trust troffen de leeuwen hevig hijgend aan. De dieren vertoonden stuiptrekkingen of hadden andere motorische problemen. Vrijwel direct werd een behandeling met antigif gestart.

Bibi, één van de meest geliefde leeuwinnen uit documentaire Big Cat Diary die eerder door de David Sheldrick Wildlife Foundation werd geholpen toen ze lelijk gewond raakte, werd pas op maandag gevonden en was toen al zo goed als dood. Leeuwin Siena was een paar dagen spoorloos. Na drie dagen werd in de buurt het karkas van een leeuw gevonden, vermoedelijk Siena. Een paar dagen later werd jonge leeuw Alan aangevallen door buffels. Ondanks het feit dat Alan aan de beterende hand was, was hij nog niet sterk genoeg om aan de aanval te ontkomen. Hij werd gevonden met verschillende inwendige bloedingen en breuken. Op advies van Dr. Limo werd Alan geëuthaniseerd.

Maar deze tragedie houdt niet op bij de leeuwen. Ook werden er elf dode gieren aangetroffen die ook van het vergiftigde karkas hebben gegeten. En de kans is groot dat ook hyena’s het slachtoffer zijn geworden.

Drie herders werden gearresteerd voor de vergiftiging van de twee leeuwen en een vierde verdachte blijkt nog steeds voortvluchtig te zijn. De mannen riskeren een levenslange gevangenisstraf of een boete van zo’n $190.000.

Natuurreservaat Masai Mara wordt aan drie kanten begrensd door een groeiende populatie herders die wanhopig op zoek zijn naar land. In de nacht, als de toeristen verdwenen zijn, leiden deze herders hun vee het nationale park in om te grazen. Voorheen gebeurde dit alleen in het geval van extreme droogte. Maar tegenwoordig is het een dagelijkse gewoonte om duizenden koeien in de nacht het reservaat in te sturen. Het gevolg hiervan is dat er sprake is van overbegrazing en er niets meer te vinden is voor de oorspronkelijke populatie grazers zoals zebra’s en antilopen. Hierdoor trekt deze groep dieren naar andere plekken op zoek naar voedsel. Leeuwen en hyena’s, vooral actief in de nacht, zijn aangewezen op het vee dat ’s nachts het park in komt en komen op deze manier in conflict met de mens.

De Marsh-pride werd van 1996 tot 2008 door de BBC gefilmd voor de serie Big Cat Diary.

In Afrika is het aantal leeuwen de afgelopen honderd jaar met zo’n 90% afgenomen. Onder meer vanwege conflicten tussen dieren en mensen is de verwachting dat de populatie leeuwen in Afrika de komende twintig jaar zal halveren, zoals in oktober vermeld op PiepVandaag.nl. De Rwandese leeuw is hierdoor zelfs al uitgestorven.

Bronnen: National Geographic, Discovery ©PiepVandaag.nl Lenny Haanen