In een baanbrekende ontwikkeling hebben Australische wetenschappers met succes kleine replica’s van menselijke longen gekweekt. Dit maakt de weg vrij voor ethischer en nauwkeuriger medisch onderzoek. Deze innovatieve aanpak zou het einde kunnen betekenen van dierproeven.

Onderzoeker kweekt replica longen om dierproeven te stoppen
Dierproeven zijn vaak niet representatief voor de mens | Foto: publiek domein

Replica’s van menselijke longen (en andere organen) kunnen helpen bij het beëindigen van dierproeven, aangezien ze een betrouwbaarder alternatief bieden voor het experimenteren op levende wezens van een andere soort. De onderzoekers achter deze technologie, professor Wojciech Chrzanowski en promovendus Thanh Huyen Phan, beiden werkzaam bij het Nano Institute van de Universiteit van Sydney, hopen dat hun bevindingen zullen leiden tot een revolutie in het medisch onderzoek en een grotere aandacht voor ethische testmethoden zonder dieren.

Dierproeven

In laboratoria worden vaak dierproeven uitgevoerd. Chrzanowski vindt het ‘hartverscheurend’ om terug te denken aan zijn vroege wetenschappelijke werk, waar onderzoek met dierproeven onvermijdelijk was. Hij geeft aan:

“Op het moment dat je in een laboratorium begint te werken en in dieren moet gaan knijpen en snijden, heb je medelijden met ze. In het verleden was ik betrokken bij een proef met bavianen, en die zijn echt intelligent. Zodra je hun kooi nadert beginnen ze te schreeuwen, op dingen te slaan en zich te verstoppen. Ze weten dat ze iets verkeerds wordt aangedaan. Het is hartverscheurend.”

Chrzanowski vertelt verder over hoe hij werkte met een veganistische wetenschapper die begon te braken in het laboratorium nadat hij betrokken was geweest bij dierproeven. In plaats van dergelijke experimenten te accepteren als een realiteit van het werken in de geneeskunde, besloot Chrzanowski dat er een betere manier moest zijn.
.

Bijna 80% EU-burgers wil proefdiervrije wetenschap

Geprinte modellen

Er zijn natuurlijk ethische bezwaren tegen dierproeven. Daarnaast leveren ze ook vaak resultaten op die bij mensen niet toepasbaar of reproduceerbaar zijn vanwege verschillen in biochemie en anatomie. Tot nu toe was het echter een uitdaging om financiering en ethische goedkeuring voor klinische proeven te verkrijgen, zonder eerst de veiligheid bij dieren aan te tonen.

dierproeven
Dierproeven voor cosmetica zijn al grotendeels in de ban | Foto: PETA

3D bioprinting, een concept dat vergelijkbaar is met 3D-printen zoals we het nu al kennen, biedt een potentiële oplossing. Hierbij worden cellen van een patiënt verzameld en gekweekt om ‘inkt’ te maken voor het afdrukken van modellen van weefsels voor medisch onderzoek. Deze in het laboratorium geprinte modellen kunnen dan worden gebruikt om geneesmiddelen en ziektemechanismen te bestuderen, in plaats van te vertrouwen op proeven met dieren.

Gekweekte longen

Chrzanowski en Phan gingen nog een stap verder dan bio-printing. Ze waren in staat om in hun laboratorium replica’s van menselijke longen te kweken. Hoewel ze slechts enkele millimeters breed zijn en niet op menselijke longen lijken, maken deze replica’s een nauwkeurigere weergave van de menselijke fysiologie mogelijk. Deze modellongen bieden verschillende voordelen, zoals de mogelijkheid om gepersonaliseerde behandelingen te creëren met cellen van verschillende patiënten en de mogelijkheid om meerdere experimenten uit te voeren op één enkel model.

Long-organoïde: een mini-long in het laboratorium | Foto: Hubrecht Instituut; Angelos Papaspyropoulos

Ondanks de potentiële voordelen van deze modellongen zijn er nog steeds beperkingen. Zo is het momenteel niet mogelijk om de reactie van het hele lichaam op geneesmiddelen of behandelingen te bestuderen. De modellongen kunnen namelijk niet de onderlinge verbondenheid van menselijke organen nabootsen. Chrzanowski erkent dat grootschalig gebruik van modellongen voor onderzoek nog minstens vijf jaar op zich laat wachten, en meer geavanceerde ontwikkelingen mogelijk nog tientallen jaren.

Belangrijke stap voor de toekomst

De succesvolle groei van nagebouwde menselijke longen betekent een belangrijke stap naar een meer ethische en nauwkeurige benadering van medisch onderzoek. Volgens Chrzanowsk is het van cruciaal belang dat onderzoekers, regeringen en farmaceutische bedrijven het potentieel van deze technologie erkennen en in de ontwikkeling ervan investeren. De rest van de wereld maakt al vorderingen met het stopzetten van dierproeven en volgens Chrzanowski is het is tijd dat Australië de achterstand inhaalt:

“Elke universiteit zou laboratoria en centra voor proefdiervrije modellen moeten ontwikkelen. Ze zijn betrouwbaar. Ze zijn snel en versnellen de ontdekking en vertaling van onderzoek. De resultaten zijn reproduceerbaar. En deze modellen zijn ook goedkoper dan dierproeven.”

Bronnen:

Astma-op-een-chip maakt einde aan dierproeven met cavia’s

Proefdiervrij onderzoek krijgt grote Europese impuls

©AnimalsToday.nl Aurora van de Loo