Het is weer lente en dat betekent volop drachtige schapen en huppelende lammetjes in de wei. Met name in deze periode zijn veel schapen topzwaar en hebben een groter risico om op hun rug te belanden, een zogenoemde verwenteling. Een schaap dat op zijn rug of langere tijd op de zij ligt, kan niet zelfstandig overeind komen en gaat dus zonder hulp een gewisse dood tegemoet. Daarom roept de Dierenbescherming mensen op niet te aarzelen wanneer ze een schaap op zijn rug zien liggen en te hulp te schieten om zo zijn leven te redden. 

gekanteld schaap
Foto: screenshot video Erik Goemans/YouTube

Niet alleen drachtige schapen hebben een vergroot risico op verwenteling. Ook de zogenaamde vleesrassen, zoals de Texelaar, zijn vaak robuust en niet lenig, waardoor ze niet of nauwelijks zelfstandig overeind kunnen komen. Ook schapen die langere tijd niet zijn geschoren en daardoor een bredere rug hebben, komen vaak niet meer zelfstandig overeind. Bij een schaap dat op de rug ligt, komen de organen, met name de longen, in de verdrukking, waardoor het moeite krijgt met ademen en uiteindelijk zal overlijden.

De Dierenbescherming geeft concrete aanwijzingen en tips over hoe je een verwenteld schaap weer op de been kunt helpen. Zo mag je het schaap niet meteen omrollen en weer op de poten zetten, want dan is er een grote kans op een maagkanteling waaraan het dier (alsnog) kan overlijden. Rol het schaap dus niet naar links of rechts, maar help hem aan de hand van de navolgende aanwijzingen weer veilig op de been:

  • Help het dier via de kont weer op de poten. De achterpoten moeten eerst de grond raken.
  • Trek niet teveel aan de wol, dan ontstaan er allerlei bloeduitstortingen. Het beste kun je het schaap in de oksels pakken. Omdat het soms wel 60-70 kilo weegt, is het verstandig het schaap met zijn tweeën op te tillen.
  • Als het schaap op de kont is getild, kun je het beter even laten zitten. Er komt dan weer zuurstof naar de spieren en de organen krijgen weer meer ruimte. Als een schaap niet meewerkt, doe het dan in etappes. Zo kan het lichaam met de organen zich weer aanpassen aan de nieuwe situatie. Er komt dan weer zuurstof naar de spieren en de organen krijgen weer ruimte. Het schaap moet eerst boeren en/of plassen en/of een wind laten. Zo laat het schaap verzameld gas weer ontsnappen.
  • Aan de hoeveelheid drollen bij de kont van een verwenteld schaap, is vaak in te schatten hoe lang het dier er al ligt. Een schaap poept namelijk meestal gewoon door als het op de rug ligt. Echter lukt plassen meestal niet. Een schaap dat direct plast als het op de kont gezet wordt, heeft vaak een lange tijd op de rug gelegen.
  • Een schaap dat op tijd geholpen wordt, zal meestal binnen 10 minuten gaan grazen.
  • Een schaap dat langer op de rug heeft gelegen, slingert in het begin bij het lopen. Blijf er dan altijd bij zodat het dier niet in de sloot valt. Pas als de dronkemansloop over is en het dier gaat grazen, lijkt het grootste gevaar geweken.
    .

Bekijk hieronder een filmpje van een redding van een schaap dat op zijn rug ligt:
.

.
Lukt het je niet zelf om het schaap overeind te krijgen of twijfel je over diens welzijn nadat hij weer op zijn pootjes staat, bel dan het alarmnummer 144. Zij schakelen de benodigde hulpdiensten in.

Bronnen:

©AnimalsToday.nl Anya van Eijck