Diederik van LiereOnlangs is een Alterrarapport uitgekomen dat beschrijft wat er aan de hoefdierpopulaties en de Veluwe moet gebeuren om het voor automobilisten veiliger te maken. De automobilist is echter te gast in de Veluwe, het Natura2000leefgebied voor hoefdieren. Het dier en de veiligheid zijn niet gebaat met afschot. Het wordt hoog tijd voor voorlichting over gewoontes van dieren, ondermeer al tijdens de rij-instructie, en sensortechnologie waarmee de automobilist bewust gemaakt wordt van situaties, waarin dieren de weg kunnen kruisen.

Een beetje mobiele telefoon heeft tegenwoordig een camera met gezichtsherkenning. Twee oogjes en iets van een neus in beeld: dat is een gezicht en pats! Scherpgesteld! Wijzig de software wat en laat de camera het gezicht van een ree herkennen. Dat zal niet moeilijk zijn. Sterker nog, dergelijke camera´s zijn er allang. Ze worden samen met oplichtende verkeersborden ingezet langs wegen. Ze houden in de gaten of een ree dichtbij de weg staat.

Maar niet op de Veluwe! Nee, daar is de innovatie als dikke stroop. Daar blijft het aantal aangereden reeën, wild zwijnen en edelherten ieder jaar gestaag stijgen. In 2008 1200 dieren, terwijl dat 10 jaar ervoor 350 dieren betrof. Vorige week is een Alterra-rapport uitgekomen over de factoren bij aanrijdingen met hoefdieren op de Veluwe. Het aantal auto´s of dieren verklaart deze toename niet, sterker nog, de onderzoekers weten het ook niet.

 

Overstekend wild

Vrijwel dezelfde groep onderzoekers onderzocht in 2004 het damhertbeheer in de Amsterdamse waterleidingduinen en pleitte ondermeer voor elektronische waarschuwingsystemen om aanrijdingen te voorkomen. Nu hoor je ze er niet over; de systemen zouden nog maar in onderzoek zijn. Hoe geloofwaardig is dat? En ja hoor, dan toch maar weer aanbevelen dieren af te schieten. En de automobilisten goed zicht geven door 30m langs de weg vrij te kappen en de wegranden onaantrekkelijk te maken. Hoe primitief kunnen we blijven? Waren de hoefdieren niet wettelijk beschermd? Was de Veluwe niet een Natura2000 gebied?

De ware pijn zit hem natuurlijk bij de automobilist die overal met voldoende gang van A naar B wil komen. Maar wat als die automobilist nu eens tussen de oren krijgt dat een natuurgebied primair bedoeld is als leefgebied voor de natuurlijke bewoners? En dat hij zich als gast dient te gedragen of anders een hele dikke boete krijgt? Dat is ook de standaard voor bijvoorbeeld de Canadese Rocky Mountains. Automobilisten kunnen er zijn, maar de dieren hebben er het voorrecht. Je moet als automobilist echter ook weten waar je op moet letten om habitat te herkennen waar dieren kunnen kruisen, wanneer ze dat doen en hoe je de zijkanten van de weg kunt scannen. Daar valt heel veel winst te boeken. Sla de rijinstructieboekjes hier maar eens op na: veel aandacht voor anticiperen, maar niet voor anticiperen op dieren. Sensortechnologie zoals met infrarooddetectiecamera´s is hierbij een ondersteunend middel om ter plaatse automobilisten te waarschuwen. Sensortechnologie, het grote innovatiethema in Nederland, dat voorbij lijkt te gaan aan de wegbeheerders van de Veluwe, die het wiel blijven uitvinden.

Diederik van Liere
Bioloog