Voor de Noord-Atlantische walvis, ook wel bekend als de noordkaper, zijn aanvaringen met grote vrachtschepen de voornaamste doodsoorzaak. Uit recent gepubliceerd onderzoek blijkt dat de huidige maritieme snelheidsbeperkingen niet voldoende zijn om de bedreigde diersoort voor uitsterving te behoeden. 

bedreigen de noordkaper
Ook langzaam varende schepen bedreigen de noordkaper | Foto: Kate Sutherland/flickr

Botsing met schepen

In een nieuw artikel gepubliceerd in Marine Mamal Science, concluderen biologen dat botsingen tussen walvissen en grote schepen met een snelheid van slechts 10 knopen (18,52 kilometer per uur) tachtig procent kans geeft op dodelijke slachtoffers. Sean Brillant, adjunct professor aan de Dalhousie University te Halifax, bioloog voor de Canadese Wildfire Federation en tevens hoofdauteur van de studie:

“Snelheidsbeperkingen verminderen de kans op dodelijkheid als er een vaartuig wordt geraakt, maar het is gewoon niet genoeg. We moeten voorzichtig zijn door te denken dat we het probleem hebben opgelost terwijl de realiteit is dat we dat niet hebben gedaan.”

Menselijk handelen

Volgens schattingen zijn er nog 365 noordkapers over in de subpolaire en gematigde streken van de Atlantische Oceaan op het noordelijk halfrond. De meeste van hen zijn gedood door menselijk handelen, zo luidt de retrospectieve beoordeling van Dr. Sarah Sharp, dierenarts bij het International Fund for Animal Welfare (IFAW), die met een team van achttien dierenartsen, biologen en pathologen dit onderzoek uitvoerde:

“Van de zeventig onderzochte noordkapers werd de doodsoorzaak van 43 dieren bepaald. Bijna negentig procent van deze noordkapers is overleden door een menselijk veroorzaakt trauma, namelijk verstrikkingen in vislijnen en botsingen met schepen.”

Verstrikking in vislijnen veroorzaakt onmiddellijke, traumatische verdrinkingsdoden en langdurige, pijnlijke sterfgevallen. De lijnen wikkelen zich om de flippers, staart, kop of mond van de walvis en zorgen voor diepe snijwonden of gedeeltelijke amputaties van de vinnen tot de dood erop volgt door verhongering. Ook botsingen met schepen veroorzaakten fatale verwondingen bij noordkapers, waaronder schedel-, kaak- en wervelbreuken, ernstig bloedverlies en diepe snijwonden in spieren, lichaamsholten, organen en botten.

Canadese maatregelingen

In de afgelopen jaren heeft de Canadese regering maatregelen genomen om het aantal doden onder de walvissen te verminderen door het beperken van snelheden van grote schepen en het sluiten van commerciële visgebieden waar de walvissen vaak worden gespot. Naast het aantonen dat de aanvaringen met walvissen vaak dodelijk zijn bij relatief lage snelheden, waren Brillant en zijn team verbaasd dat kleinere schepen zoals kreeftenboten nog steeds een kans hebben om de noordkaper te doden als deze twee in botsing kwamen. Brillant:

“Als je twee objecten van vergelijkbare grootte neerzet en één ervan is zacht en slap en het andere breekt niet als het ergens tegenaan botst, dan is de kans op een ernstig letsel redelijk groot.”

De transportorganisatie van de overheid, Transport Canada, en de commerciële visserij waren geïnteresseerd in de bevindingen, zei Brillant. Transport Canada vereist dat schepen die meer dan dertien meter lang zijn hun snelheid verlagen, waarschijnlijk als gevolg van de nieuwe informatie. Terwijl de onderzoekers een drempelsnelheid van vijf knopen (9,26 kilometer per uur) voor grote vrachtschepen identificeren als kantelpunt om aanvaringen met kans op dodelijke afloop te verkleinen, hebben deze schepen te maken met besturingsproblemen bij een dergelijk lage snelheid. Daarbij is het mogelijk dat ongelukken met een dodelijke afloop zelfs bij deze snelheden zullen blijven voorkomen. Daarom is een snelheidsbeperking alleen niet voldoende om de dreiging van uitsterven te voorkomen.

Mogelijke oplossingen

Naast het afsluiten van de scheepvaart in gebieden die door de walvissen worden bezocht, wijst Brillant op systemen voor vroegtijdige waarschuwing of een heroverweging van de methode waarop schepen worden gebouwd. Op die manier kan worden voorkomen dat walvissen door menselijk handelen – of het uitblijven van hiervan – worden gedood. Brillant:

“Het is duidelijk dat we onze industrieën op de oceaan zo moeten ontwikkelen dat dierensoorten niet per ongeluk met uitsterven worden bedreigd. Alleen omdat het per ongeluk wordt gedaan, wil nog niet zeggen dat het een acceptabel resultaat is.”

Bronnen:

© AnimalsToday.nl Jessica Slotman