In juni 2010 werd in de Waddenzee een jonge orka (“zwaardwalvis”) waargenomen, die waarschijnlijk uitgemergeld en uitgedroogd was, maar niet ziek. Het dier werd, in samenwerking met het Dolfinarium Harderwijk, nog dezelfde dag gevangen en naar Harderwijk overgebracht. Tijdens haar verblijf aldaar begon de discussie over Morgans toekomst.

Orka in het wild
Orka in het wild | Foto: Wikimedia Commons

Maar eerst iets over de levenswijze van orka’s:

Orka’s leven in groepsverband. Een groep kan uit 2 tot 90 orka’s bestaan, waarin het oudste vrouwtje de leiding heeft. Er zijn ook orka’s alleen aangetroffen; dit waren mannetjes. In een kleine groep zijn de orka’s meestal een familie met één volwassen mannetje, twee of drie vrouwtjes en een aantal jongen. Grote groepen hebben drie of vier volwassen mannetjes, met ieder een paar vrouwtjes en hun jongen. Groepen komen soms samen, en kunnen zo een nieuwe groep van zo’n veertig dieren vormen. De hele groep jaagt samen op een school vis en omringt deze zodat ze niet kan ontsnappen, waarna iedere individuele orka zijn deel ervan kan verslinden. Orka’s komen voor in zowel de warme als de koude wereldzeeën, waarbij ze voornamelijk nabij de kust te vinden zijn. Orka’s slapen niet; ze moeten immers naar het oppervlak komen om adem te halen en ze moeten opletten voor bedreigingen. Ze rusten uit door de twee hersenhelften om de beurt uit te laten rusten (bron: Wikipedia).

Orka’s die tot dezelfde groep behoren, herkennen elkaar aan hun stemgeluid. Het stemgeluid van de orka-groepen in de Noorse wateren was bekend en zodoende wilden de organisaties die vóór het in vrijheid stellen van Morgan pleitten, de beschikking hebben over geluidsopnamen van haar. Het Dolfinarium weigerde echter om deze geluidsopnamen ter beschikking te stellen en het was de rechter die in de zomer van 2011 besliste dat die opnamen vrijgegeven moesten worden. Het stemgeluid van Morgan bleek, na veertien dagen onderzoek, met een kans van 77,7 % overeen te komen met dat van één van de groepen voor de kust van Noorwegen. Deze kans nu achtte staatsecretaris Bleker te laag en op grond daarvan besliste de rechtbank in Amsterdam in september 2011 om Morgan niet in vrijheid te stellen, met als argument dat het risico te groot was dat zij, zonder haar groep, geen voedsel zou kunnen bemachtigen en de hongerdood zou sterven. Ook vond de rechtbank dat niet voldoende was gebleken dat de voorgenomen verhuizing naar Loro Parque op Tenerife vooral voor commerciële doeleinden plaats zou vinden.

De voorstanders van invrijheidstelling, verenigd in de Orka Coalitie, die de rechtszaak tegen het Dolfinarium had aangespannen,  waren het hier niet mee eens. Zij achtten het voldoende bewezen dat de geluidsopnamen van de groep vóór de Noorse kust afkomstig zijn van Morgans vroegere groep en zij hadden graag iets meer tijd gekregen om dat nog overtuigender aan te tonen. Bovendien achten zij de groep orka’s van Loro Parque ongeschikt voor Morgan. De groep is zeer instabiel en uitermate agressief: er is al een verzorger door de groep gedood en andere orka’s moeten angstvallig van deze groep weggehouden worden. Desalniettemin is Morgan eind november 2011 naar Tenerife overgevlogen.

In deel 2 komen een aantal deskundigen aan het woord over Morgan.

©PiepVandaag.nl Jeanco Lapierre Armande