Enkele onderzoeken tonen aan dat de wilde honden van Zuid-China waarschijnlijk de eerste gedomesticeerde honden zijn geweest. Honden zijn meer dan je beste vriend: volgens nieuw onderzoek zijn zij waarschijnlijk onze partners geweest in onze evolutionaire reis.

Hond en mens
Hond en mens zijn samen geëvolueerd | Foto: Cia de Foto / Foter / CC BY

Het onderzoek wijst uit dat honden ongeveer 32.000 jaar geleden zijn afgesplitst van grijze wolven, en dat sindsdien de hersenen en de spijsverteringsorganen van gedomesticeerde honden op een manier geëvolueerd zijn die vergelijkbaar is met de hersenen en de organen van de mens.

De bevindingen doen een oudere oorsprong vermoeden voor domesticatie van de hond dan eerder is aangenomen. Ook laten ze doorschemeren dat hond en mens al duizenden jaren in een gemeenschappelijke omgeving evolueren.

“Domesticatie wordt vaak geassocieerd met grote stijgingen van de bevolkingsdichtheid en drukke levensomstandigheden. Maar ook de ‘ongunstige’ omgevingen tijdens de evolutie kunnen bijgedragen hebben aan de band tussen beide soorten”, schreven de onderzoekers in hun artikel, op 14 mei gepubliceerd in het tijdschrift Nature Communications.

Eerste domesticatie

Het is niet duidelijk wanneer wolven precies werden getemd en omgevormd tot onze beste vriend, en de datum is fel bediscussieerd. Een oude, hondachtige schedel die is ontdekt in de Siberische bergen, impliceert dat de eerste honden rond 33.000 jaar geleden zijn afgesplitst van de grijze wolf en gedomesticeerd werden. Maar genetische analyse suggereert dat domesticatie van honden slechts ongeveer 16.000 jaar geleden plaatsvond in China.

In ieder geval zijn de meeste onderzoekers het erover eens dat honden ongeveer 10.000 jaar geleden stevig genesteld raakten in de samenleving.

Sommige onderzoeken tonen aan dat de wilde honden van Zuid-China de eerste gedomesticeerde honden kunnen zijn geweest.

Om deze domesticatie te begrijpen, analyseerden Guo-dong Wang, een geneticaonderzoeker aan de Chinese Academie van Wetenschappen, en zijn collega’s het DNA van vier grijze wolven, drie inheemse Chinese honden, een Duitse herder, een Belgische Malinois en een Tibetaanse mastiff.

Het DNA doet vermoeden dat grijze wolven ongeveer 32.000 jaar geleden van inheemse honden zijn afgesplitst, aldus de onderzoekers.

“Chinese inheemse honden vertegenwoordigen misschien de ontbrekende schakel in domesticatie van de hond,” schrijven de onderzoekers in de krant.

Sindsdien is de evolutie van de hond geleidelijk gegaan en waren er geen scherpe dalingen in de hondenpopulatie, wat impliceert dat de hond gaandeweg gedomesticeerd is.

Parallelle evolutie

Het team vergeleek vervolgens overeenkomstige genen bij honden en mensen. Ze kwamen erachter dat beide soorten soortgelijke veranderingen in genen ondergingen voor spijsvertering en stofwisseling, zoals genen die cholesteroltransport coderen. Die wijzigingen kunnen te wijten zijn aan een dramatische verandering in het aandeel van dierlijk versus plantaardig voedsel dat zich ongeveer gelijktijdig voordeed, aldus de onderzoekers.

Het team ontdekte ook co-evolutie in verschillende hersenenprocessen – bijvoorbeeld in genen die de verwerking van de serotonine beïnvloeden. Bij mensen beïnvloeden variaties in deze genen niveaus van agressie.

Bron ©PiepVandaag.nl Isabelle Oostendorp