De hoogste rechtbank van New York heeft geoordeeld dat olifant Happy wettelijk niet kan worden beschouwd als een persoon. De zaak die door een dierenrechtenorganisatie was aangespannen, stond erop dat Happy door dierentuin Bronx Zoo moest worden vrijgelaten.

olifant
Volgens Amerikaanse rechtbank kan olifant geen persoon zijn | Foto: Pixabay

Volgens de New Yorkse rechtbank is een olifant geen persoon. Vorige week oordeelden vijf van de zeven rechters dat een dier dus geen aanspraak kan maken op vrijheid van zelfbeschikking. Dit is alleen voorbestemd voor de mens. Door deze uitspraak moet de Aziatische olifant Happy in de dierentuin Bronx Zoo in het New Yorkse stadsdeel The Bronx blijven waar ze al veertig jaar woont. Dit oordeelde de hoogste rechtbank in de staat nadat dierenrechtenorganisatie Nonhuman Rights Project een zaak had aangespannen om Happy te kunnen verhuizen naar een natuurreservaat voor een beter en vrij leven. Wel noemden de rechters olifanten ‘bijzonder capabel’. Rechter Janet Difiorde benadrukte dit punt extra:

“Hoewel niemand betwist dat olifanten intelligente wezens zijn die de juiste zorg en mededogen verdienen, is een dagvaarding van habeas corpus bedoeld om de vrijheid van mensen te beschermen en is het niet van toepassing op een niet-menselijk dier zoals Happy.”

Gevangenschap

Twee rechters, Rowan Wilson en Jenny Rivera, schreven afzonderlijk van elkaar een scherp geformuleerde betoog waarin ze aangeven dat Happy feitelijk een dier is. Deze status zou haar echter niet beletten om wettelijke rechten te hebben. Rivera schreef dat Happy werd vastgehouden in een omgeving die onnatuurlijk voor haar is en die haar niet toestaat haar het leven te leiden dat haar toebehoort:

“Haar gevangenschap is inherent onrechtvaardig en onmenselijk. Het is een belediging voor een beschaafde samenleving, en elke dag dat ze gevangen blijft – een spektakel voor mensen – verlaagt het ons.”

Recht op vrijheid

Nonhuman Rights Project was van mening dat Happy tegen haar zin gevangen zit. De dierenorganisatie pleitte voor haar vrijheid. Volgens de organisatie verdient Happy dezelfde vrijheid als een mens en is haar gevangenschap illegaal. Hierdoor is Happy depressief en in de war, aldus de aanklacht. Happy moet worden overgebracht naar een omgeving die beter overeenkomt met haar natuurlijke habitat. Daarom diende Nonhuman Rights Project een habeas corpus in. Door het indienen van dit verzoek bij een rechtbank kun je laten vaststellen of en hoe iemand gevangen zit.

De dierentuin Bronx Zoo en haar aanhangers waarschuwden dat een overwinning voor het verzoek van Nonhuman Rights Project de deur zou kunnen openen naar meer juridische acties namens dieren, waaronder huisdieren, boerderijdieren en andere diersoorten die tentoongesteld worden in dierenparken. Het uitbreiden van dat recht naar Happy om haar opsluiting in een dierentuin aan te vechten, zou een enorme ontregelende impact hebben op de moderne samenleving. En het toekennen van rechtspersoonlijkheid aan Happy kan van invloed hebben op hoe mensen met dieren omgaan, aldus het meerderheidsbesluit:

“Een dergelijke bepaling zou de premissen in twijfel kunnen trekken die ten grondslag liggen aan het bezit van huisdieren, het gebruik van hulpdieren en het in dienst nemen van dieren in andere vormen van werk.”

De eigenaren van de Bronx Zoo betoogden dat Happy noch illegaal gevangen zit, noch een persoon is, maar een goed verzorgde olifant:

“Gerespecteerd als het prachtige wezen dat ze is.”

Uit het wild gevangen

Happy is een vrouwtjesolifant die waarschijnlijk in Thailand werd geboren tijdens de Vietnamoorlog in de vroege jaren zeventig. Als jonge kalf werd ze gevangen, opgesloten in een kooi en in een vliegtuig over de Stille oceaan gevlogen naar de Verenigde Staten. Samen met zes andere jonge kalven uit hoogst vermoedelijk dezelfde kudde werden ze vernoemd naar de zeven dwergen uit het sprookje Sneeuwwitje. In plaats van melk te kunnen drinken bij haar moeder, en op te groeien tussen haar familieleden in groepsverband -met veel aanrakingen, knuffels en natuurlijkgedrag zoals een olifantenkudde dit betaamd- bracht Happy al haar jaren door in dierentuinen. Hier verzorgde ze ritjes voor schoolkinderen, en voerde soms trucs uit in een blauw-zwarte jurk met stippels. Vandaag de dag, als gepensioneerde olifant, verblijft ze samen met slechts één andere olifant. Ze hebben een eigen verblijf die afgescheiden wordt door een groot hek, op een troosteloos onderkomen met de ironische naam Wild Asia.

Onbetwist was dit één van de belangrijkste dierenrechtzaken van de 21e eeuw. Tegen de uitspraak van de hoogste rechtbank van New York kan geen beroep worden aangetekend. Hierdoor zal Happy de rest van haar leven in de dierentuin slijten. Het olifantenleven van Happy doet geen eer aan haar naam, die ze kreeg toen ze werd gevangen uit het wild.

Bronnen:

©AnimalsToday.nl Jessica Slotman