In de schemering van hun leven dragen ’s werelds oudste wezens het gewicht van wijsheid, ervaring en veerkracht. Toch verdwijnen de oudste dieren – vissen die in grote aantallen kuitschieten, koraal dat het leven in zee beschermt en olifanten die hun kuddes leiden – in rap tempo. De oorzaken zijn verontrustend bekend: overbevissing, vernietiging van leefgebieden, trofeejacht en klimaatverandering.
Een nieuw onderzoek geleid door wetenschappers van de Charles Darwin Universiteit in Australië, legt de ‘ecologische leegte’ bloot die achterblijft wanneer de oudere dieren in populaties verloren gaan. Volgens het onderzoek stabiliseren oudere dieren de populaties, bevorderen zij de voortplanting en geven zij essentiële overlevingskennis door aan de jongere generaties. Het verlies van deze kennis en wijsheid dankzij ouderdom heeft een domino-effect op ecosystemen, ontwricht sociale structuren en bedreigt de biodiversiteit.
.
#GNvdD: Albatros Wisdom (74) zorgt voor haar pasgeboren kuiken
Stabiliteit
Uit het onderzoek bleek dat oudere individuen meer stabiliteit bieden aan hun populaties en ecosystemen. Sommige oudere vismoeders leggen meer eieren op betere plekken dan hun jongere soortgenoten. Ook zorgen sommige oudere vogelouders voor beter voedsel en betere zorg voor hun kuikens. Bepaalde diepzeekoralen die duizenden jaren oud zijn, bieden essentieel voedsel en onderdak voor talloze zeedieren. Deze bijdragen zijn onvervangbaar binnen een mensenleven, waardoor de achteruitgang van oudere dieren niet alleen een tragedie is voor de dieren in het wild, maar ook voor de planeet.
.
Wijsheid doorgegeven
Het onderzoek benadrukt verder dat oudere dieren waardevolle ‘wijsheid’ of kennis doorgeven, die ze tijdens hun leven hebben vergaard. Dieren als walvissen, olifanten, sommige trekvogels en vissen, vertrouwen op oudere individuen voor het vinden van voedsel en betere broedgebieden. Omgekeerd kan bij soorten met een sterke sociale structuur, zoals wolven, de dood van oudere leiders de roedelstructuur destabiliseren.
We kunnen het tij nog keren
Het is nog niet te laat, de loop van de geschiedenis kan nog worden veranderd. Het onderzoek roept op tot een verschuiving in de prioriteiten voor natuurbehoud. Daarbij wordt gedacht aan het beschermen van oud koraal en het instellen van visvrije zones. De auteurs bevelen ook aan dat de Rode Lijst van de IUCN ‘leeftijdsklasse’ opneemt in de beoordeling van de status van soorten, wat momenteel zelden gebeurt. Zulke maatregelen zouden niet alleen deze opmerkelijke wezens kunnen beschermen, maar ook de ecosystemen die van hen afhankelijk zijn.
Wijsheid van oudere dieren respecteren
De mensheid heeft oudere dieren vooral geëxploiteerd omwille van winst – cashen dankzij de grootste, oudste en/of slimste van een soort. Misschien kunnen we nu, met wetenschap als gids, ouderdom gaan waarderen en respecteren, zodat essentiële wijsheid en overlevingskennis niet verloren gaan voor toekomstige generaties.
Bron:
- Mongabay
- Lees ook op AnimalsToday:
.
Oudere-dierendag: omdat ook dieren recht hebben op een oude dag
©AnimalsToday.nl Aurora van de Loo
