Uit onderzoek van de universiteit van Lincoln (Groot-Brittannië) en Queens University (Belfast, Noord-Ierland) is gebleken dat varkens knorren met betekenis. Daaruit valt niet alleen de persoonlijkheid van varkens af te luisteren, maar we kunnen er ook belangrijke informatie uithalen over het welzijn van deze sociale dieren.

varkens knorren
Foto: Leo Reynolds/Flickr

Eerder schreef Eva Meijer voor PiepVandaag.nl een zesdelige columnreeks over de manier waarop dieren communiceren: dierentalen.

De onderzoekers van de twee universiteiten zijn gespecialiseerd op het gebied van gedrag en welzijn van dieren. Ze ontwikkelden een experiment om de verhouding te onderzoeken tussen de persoonlijkheid en het geknor van varkens. Daarnaast onderzochten ze of de kwaliteit van hun leefomstandigheden van invloed was op de geluiden die ze produceerden.

Onderscheid in onderkomen
Er waren 72 jonge varkens opgenomen in het onderzoek – zowel mannetjes (beren) als vrouwtjes (zeugen). De onderzoekers brachten de ene helft onder in ruime, luxe uitgeruste hokken met stro op de grond, en de andere helft moest het doen met kleinere, spartaanse hokken waarvan de vloer deels van de beton was. Deze hokken voldeden overigens aan de wettelijke Britse vereisten voor de varkenshouderij.

Twee tests
Om een idee te krijgen van de persoonlijkheden van de varkens voerden de onderzoekers twee tests uit. Bij de sociale-isolatie-test werd elk varken drie minuten van de rest van de groep afgescheiden, en bij de onbekend-voorwerp-test verbleef het dier vijf minuten in een hok met daarin twee objecten die het nog niet eerder had gezien: een grote witte emmer, of een oranje verkeerspilon. De onderzoekers noteerden het gedrag van de dieren, inclusief de geluiden die ze daarbij lieten horen. Twee weken later herhaalden ze deze tests om te bepalen of de varkens hun reactie reproduceerden. Dit is namelijk een bepalend kenmerk van persoonlijkheid, en wordt bij dieren ook wel ‘coping style’ genoemd. Daarnaast noteerden de onderzoekers de frequentie van het geknor: tijdens de test telden ze hoeveel keer de dieren per minuut knorden en analyseerden het effect van de verschillende leefomstandigheden op het geluid.

Persoonlijkheid blijkt uit geknor
De conclusie van het onderzoek was dat varkens met een meer proactieve persoonlijkheid meer knorden dan hun reactievere soortgenoten. Bovendien bleek dat de beren (en geen enkele zeug) uit de spartaanse hokken minder vaak knorden in vergelijking met de beren uit de luxe hokken. Dat zou erop kunnen duiden dat mannetjes sterker reageren op omgevingsfactoren. Deze resultaten bevestigen dat varkens met hun geluiden uitdrukking geven aan hun persoonlijkheid. Dit heeft mogelijk verregaande gevolgen gehad in de ontwikkeling van hun sociale gedrag, aldus de onderzoekers. Bovendien duiden de uitkomsten erop dat men rekening zou moeten houden met die persoonlijkheden als men het welzijn van de dieren wil afmeten aan hun geluiden.

Innerlijke toestand geuit met geluiden
Dr. Lisa Collins, die het onderzoek leidde en gespecialiseerd is in dierengezondheid, -gedrag en –welzijnsepidemiologie aan de School of Life Sciences van de universiteit van Lincoln, verklaarde:

“Het tamme varken is een zeer sociaal dier dat zijn stem veelvuldig gebruikt om, onder andere, in contact te blijven met anderen dieren uit de kudde terwijl ze naar voedsel zoeken, te communiceren tussen ouder en kind, of aan te geven dat ze angstig zijn. Uit de geluiden die varkens maken valt veel informatie te halen, over onder meer hun emotionele, motivationele en psychologische toestand. Varkens gillen bijvoorbeeld als ze angstig zijn, om zo andere dieren van hun situatie op de hoogte te brengen, of steun te bieden. Varkens knorren onder alle omstandigheden, maar in het bijzonder tijdens het zoeken naar voedsel om de kuddegenoten te laten weten waar ze zijn.”

Aanknopingspunt voor verder onderzoek
Mary Friel, de hoofdauteur van het onderzoek en PhD-student aan Queen’s University Belfast, voegt hieraan toe:

“Met dit onderzoek wilden we onderzoeken welke factoren van invloed zijn op de geluiden die varkens maken, zodat we beter begrijpen welke informatie ze proberen over te brengen. En als we weten op welke manier hun geknor verband houdt met hun persoonlijkheid, kunnen diergedragsdeskundigen en dierenwelzijnsexpers beter in kaart brengen hoe die persoonlijkheid van invloed is op hun communicatie. Dat verschaft hen inzicht in welke rol deze persoonlijkheid speelt in de evolutie van sociaal gedrag en groepsdynamiek bij sociaal ingestelde diersoorten.”

Het onderzoek is gepubliceerd op de website Royal Society Open Science.

Bron ©PiepVandaag.nl Anne Douqué