Met ingang van 1 februari is de positieflijst voor huisdieren ingesteld. Na ruim 20 jaar onderzoek staat eindelijk officieel op papier welke dieren door particulieren gehouden mogen worden, al dan niet met een speciale vergunning. Hoewel de lijst nog niet af is zijn de reacties over het algemeen positief, want er zal een hoop dierenleed mee voorkomen worden. Er zijn echter wel wat vraagtekens te zetten bij een aantal diersoorten die in de huisdierenlijst zijn opgenomen.

nerts - positieflijst voor huisdieren
De nerts is nu een huisdier | Foto: Nicolai Meyer/Wikimedia

Positief

Natuurlijk is het een positieve ontwikkeling dat er eindelijk een lijst is opgesteld van soorten die geschikt zijn om als huisdier te houden. Dit voorkomt dat exotische diersoorten bij mensen thuis belanden die helemaal niet geïmporteerd mogen worden of simpelweg niet geschikt zijn om als huisdier te houden. Het dierenleed wat hiermee voorkomen wordt staat voorop, naast natuurlijk eventuele risico’s voor de baasjes.
Afgelopen zondag sprak David van Gennep van Stichting AAP in het VARA-radioprogramma Vroege Vogels lovende woorden over de positieflijst:

“We zijn heel blij met deze lijst. Stichting AAP wordt dagelijks geconfronteerd met eigenaren die van hun exotische huisdier af willen, omdat het een slecht doordachte, impulsieve aankoop was. Wasberen, stinkdieren en zelfs rolstaartberen, je kunt het zo gek niet bedenken of ze worden bij ons aangemeld. De situatie is zo ernstig dat de vraag naar opvang beduidend hoger ligt dan de capaciteit van de opvangcentra. Door de huisdierenlijst verwachten we dat het welzijn van de dieren verbetert.”

In 2013 maakte RTV Noord-Holland in samenwerking met PiepVandaag een reportage over dieren die bij Stichting AAP terechtkwamen omdat ze ongeschikt zijn als huisdier:

Werk in uitvoering

De huidige lijst bevat alleen nog maar zoogdieren. Staatssecretaris Sharon Dijksma, ook te gast in  Vroege Vogels, zei dat het een kwestie is van ‘werk in uitvoering’. De lijst zal dus doorlopend aangevuld worden, waardoor het voor dieren die niet op de lijst voorkomen nog een tijdje onzeker blijft of ze wel of niet gehouden mogen worden. Pas in een later stadium zullen ook reptielen, amfibieën en vogels toegevoegd worden, maar wanneer dat gaat plaatsvinden is tot nu toe onbekend. Eén ding is wel duidelijk: zolang de lijst niet af is wordt het moeilijk om te controleren dan wel te handhaven.

Eerder zei Dijksma over de positieflijst:

“In Nederland zijn ongeveer 300 verschillende zoogdiersoorten die als huisdier gehouden worden, maar lang niet alle dieren zijn daarvoor geschikt. Daarom stellen we daar nu paal en perk aan. Sommige dieren kunnen aantoonbaar niet gehouden worden, dus moeten we ook stoppen met het toestaan ervan.”

witbuikegel - positieflijst voor huisdieren
Ook de witbuikegel staat op de huisdierenlijst | Foto: Jkasvi/Wikipedia

Witbuikegel

De nerts, witbuikegel, bezoargeit (de wilde en bedreigde voorouder van onze huisgeit) en Kaukasische toer (een soort antilope) zijn enkele van de opvallende diersoorten die vanaf nu officieel als huis- of tuindier gehouden mogen worden. Het feit dat de nerts op de lijst voorkomt was te verwachten, want een verbod zou mogelijk ook van invloed zijn op het voortbestaan van nertsfokkerijen en de (politieke) discussie daarover is nog volop gaande. Deze conclusie valt te trekken, omdat ook het gewone rund (de melkkoe) op de lijst staat en dat is natuurlijk geen huisdier te noemen; de koe wordt beschouwd als ‘productiedier’. De criteria om als positief bestempeld te worden zijn vooral gebaseerd op de veiligheid voor de mens (wel of geen risico op zoönosen en het karakter), de al dan niet beschermde status van het dier en de natuurlijke levensbehoeften.

Het is echter de vraag waarom de witbuikegel zo nodig op de lijst moest komen, een solitair nachtdier dat in grote delen van Afrika in het wild leeft. Hoewel dit diertje aan populariteit wint is het  als huisdier een opvallende keuze, omdat de in Nederland voorkomende egel niet op de positieflijst staat terwijl hij niet bedreigd is. De keuze lijkt dus arbitrair en is wellicht gedeeltelijk gebaseerd op het feit of er van een bepaalde diersoort meer of minder gehouden worden als huisdier.

Ontheffing

Waarover wel duidelijkheid is geschapen is het bezit van dieren die niet op de lijst voorkomen. Hierover zei Dijksma in Vroege Vogels ‘hebben is houden’, wat inhoudt dat niemand zijn of haar dier weg hoeft te doen. Wel zal aangetoond moeten worden dat het desbetreffende dier geboren is voor 1 februari 2015 en is het niet meer toegestaan om er mee te fokken. Voor asielen geldt dat ze een ontheffing krijgen, waardoor ‘verboden’ dieren die nu in de opvang zitten nog wel geplaatst mogen worden bij een nieuw baasje.

De huisdierenlijst zoals die nu is opgesteld is hier te downloaden (pdf). Hierop staan ook diersoorten die alleen met een speciale vergunning gehouden mogen worden en een aantal dieren waarover nog besloten moet worden of ze op de positieflijst komen of niet.

Bron © PiepVandaag Bart van Riel