De populatie van ‘s werelds zeldzaamste grote kat herstelt zich 

In april 2013 rondden onderzoekers de telling af van sneeuwsporen van de amoerpanter. Deze specialisten zijn afkomstig van de  Russische Academie van Wetenschappen, het National Park ‘Land of the Leopard’, het WWF en de ‘Wildlife Management Department’ van de Primorsky provincie.

De telling leverde vier prachtige resultaten op en één alarmerende ontwikkeling. Over het algemeen overtrof het resultaat alle verwachtingen. Er werden 48 tot 50 amoerpanters geteld. Dat is 1,5 keer meer dan 5 jaar geleden.

Goed nieuws

Het eerste goede nieuws is dat er minimaal 43 tot 45 individuele volwassen amoerpanters zijn geteld en 4 tot 5 welpen. In 2007 werden slechts 27 tot 34 panters geregistreerd. Tot voor kort klopte de slogan “Only 30 in het wild!” dus nog. Maar nu kunnen we vol vertrouwen verkondigen dat er niet minder dan 50 amoerpanters wonen in het Russische Verre Oosten. Hoewel dit goed nieuws is, is 50 nog steeds een kritiek klein aantal voor wat betreft de lange termijn overleving van de soort.

Het tweede goede nieuws is dat de panters zich noordwaarts hebben verplaatst. Gedurende vele jaren was de rivier Krounovka de noordelijke grens van de soort. Drie jaar geleden liet een eenzaam mannetje zijn sporen na op het grondgebied van het ‘Provincial Wildlife Refuge’ van Poltavsky, ten noorden van die rivier. Deze winter werd daar een vrouwtje met een welp gevonden. De verschijning van het nieuwe noordelijke kattengezin is het resultaat van de succesvol georganiseerde controle van het Poltavsky Reservaat door de lokale autoriteiten. Onder het nieuwe management werd het Reservaat een deel van het netwerk van beschermde gebieden dat bekend staat als “Land of the Leopard”.

Het derde goede nieuws is dat de amoerpanter zich ook verplaatst heeft naar de kust. Eén van de nesten die tijdens het onderzoek werd gevonden, bevond zich in een gebied waar de dieren voorheen niet kwamen: in het riet en de struiken van een rivierdelta. Deze winter was er een hoge concentratie van hazen in dit leefgebied, en vanwege de ongewoon diepe sneeuw verhuisden ook reeën daarnaartoe. Stropers beseften niet dat de wilde dieren naar dit gebied verhuisden, en dus brachten een moeder en een welp veilig de winter door aan de kust, met een overvloed aan eten.

Het vierde goede nieuws is dat de amoerpanter ook naar het zuiden is verhuisd. Eén van de de dieren werd gevonden op de grens met Noord-Korea. In dit gebied zijn al een eeuw lang geen amoerpanters waargenomen. Het is heel goed mogelijk dat het dier de grens overstak en een geschikt leefgebied heeft gevonden in de bossen van China en Noord-Korea. Dit feit onderstreept het belang van leefgebieden voor amoerpanters in Noord-Korea.

Alarmerend nieuws

Maar er is helaas ook alarmerend nieuws. Tijdens de winterse telling bleken er 23 Siberische tijgers ook wel amoertijgers genoemd, te wonen in het gebied, het dubbele in vergelijking met 5 jaar geleden!

Er wordt aangenomen dat de verschillende voorkeuren voor leefgebied toestaan ​​dat deze twee concurrerende roofdieren (tijger en panter) naast elkaar leven. Echter, als gevolg van de vervanging van edelherten door Sika-herten en de lage everzwijn populaties, begint de prooi-basis van tijgers en panters in het zuidwesten van Primorye elkaar meer en meer te overlappen.

In dergelijke omstandigheden kan de concurrentie tussen de twee zeldzame katten een probleem worden. De afgelopen jaren werden minstens drie amoerpanters gedood door tijgers. Helaas zijn de resultaten van de wintertelling toegevoegd aan deze statistieken. Bij de telling in 2013 werden twee gevallen gemeld waarbij een tijger een panter achterna zat. De geavanceerde boomklimvaardigheid van het dier redde hem uit de klauwen van zijn grotere broers. Onderzoekers moeten serieuze aandacht besteden aan het probleem van concurrentie tussen Siberische tijgers en amoerpanters.

Klimatologische omstandigheden

De telling van 2013 werd uitgevoerd volgens een traditionele methode, die is gebaseerd op het meten van afdrukformaat. Door de locatie van alle GPS-navigatoren te registreren en foto’s te maken van de afdrukken, was het mogelijk om de menselijke factor te minimaliseren. De klimatologische omstandigheden waren niet gemakkelijk. Aan de ene kant belemmerde diepe sneeuw en sneeuwverschuivingen het werk van de onderzoekers. Aan de andere kant dwongen diepe sneeuw en bevroren sneeuwkorst dieren om zich te verzamelen in lokale leefgebieden, waardoor het mogelijk is dat hetzelfde dier op verschillende routes werd geteld. Maar met verse sneeuw op de korst, konden toch heel nauwkeurige metingen gedaan worden van alle gevonden afdrukken.

Nesten

Het lokaliseren van nesten is geen gemakkelijke taak, vooral niet onder zware winterse omstandigheden. Toch registreerden veldwerkers 4 vrouwtjes met elk een kitten, en een nest dat al losgebroken was van zijn moeder. Dit cijfer wordt als normaal beschouwd voor het gegeven aantal amoerpanters, maar in 2011 werden niet minder dan 6 nesten geteld. De verzamelde gegevens van de telling in de herfst en winter doen vermoeden dat het echte aantal nesten in 2013 hoger is dan het aantal dat is waargenomen op de routes.

Grensoverschrijdend natuurreservaat

Een relatief grote hoeveelheid afdrukken werd gevonden langs de grens met China, maar helaas was het niet mogelijk om een gelijktijdige telling in China uit te voeren. Vorig jaar werden daar minimaal 5 verschillende amoerpanters gefotografeerd door cameravallen. Chinese specialisten vermoeden dat 8 tot 11 katten de Hunchun, Wangqing, en Suiyang Natuurreservaten bewonen, meestal in de nabijheid van geregistreerde luipaarden in het Russisch grensgebied.

“Het luipaard uit het Verre Oosten is de zeldzaamste kat op aarde, en doet een stap terug van de afgrond” vertelt Dr Yury Darman, directeur van de Amoer-tak van WWF Rusland. “We begonnen het herstelprogramma in 2001 en we kunnen nu trots zijn op de bijna 50 luipaarden die we in het wild hebben. Het samenstellen van een groot beschermd gebied – met enorme overheidssteun  – speelde hierbij een cruciale rol. Het is nu zaak om snel een grensoverschrijdend reservaat op te richten, dat zes aangrenzende beschermde gebieden verenigt en 6000 vierkante kilometer omvat, zodat de doelstelling van een duurzame populatie van 70 tot 100 amoerpanters en 25 tot 30 Siberische tijgers gerealiseerd kan worden.”

Bron ©PiepVandaag.nl Isabelle Oostendorp