Het aantal in het wild levende zwarte neushoorns in Afrika is met honderden gestegen. Dit meldt de meest recente Rode Lijst van het IUCN. De soort was bijna uitgestorven door stroperij maar herstelt zich langzaam door gerichte acties om deze neushoorn te behouden.

Afrikaanse zwarte neushoorns
Maatregelen ter bescherming van de zwarte neushoorn beginnen langzaam hun vruchten af te werpen | ©Dave Hamman Photography

Alle activiteiten om de zwarte neushoorn (ook wel puntlipneushoorn) voor uitsterven te behoeden beginnen eindelijk vruchten af te werpen. Sinds 2012 groeide het aantal jaarlijks met 2,5%, van 4.845 exemplaren tot circa 5.630 in 2018. De verwachting is dat deze lijn zich in ieder geval de komende 5 jaar zal voortzetten. De soort is nog steeds ernstig bedreigd, maar de stelselmatige kleine stijging geeft hoop dat de soort zich zal herstellen.

De verwoede pogingen om de soort te redden omvatten verschillende activiteiten. Zo worden gevestigde groepen dieren verplaatst, waardoor de genenpool wordt verspreid en betere broedpopulaties ontstaan. Daarnaast worden dieren verplaatst naar locaties die beter worden beschermd.

Daarnaast suggereren schattingen dat het aantal stropers de afgelopen jaren is gedaald, doordat regeringen strengere maatregelen nemen tegen de bendes die achter de georganiseerde misdaad van stroperij zitten.

Grethel Aguilar, waarnemend directeur-generaal van IUCN, de internationale unie voor natuurbehoud die de wereldwijde rode lijst van bedreigde diersoorten samenstelt, zegt over de ontwikkeling:

“Het voortdurende langzame herstel getuigt van de enorme inspanningen die in de landen zijn geleverd en herinnert er krachtig aan dat natuurbehoud werkt. Maar we moeten niet te vroeg juichen, aangezien stroperij en illegale handel acute bedreigingen blijven. Het is essentieel dat de maatregelen tegen stroperij en intensief, proactief populatiebeheer worden voortgezet, met steun van nationale en internationale actoren.”

Witte neushoorns “bijna bedreigd”

De andere belangrijke neushoornsoort in Afrika, de witte neushoorn, wordt op de Rode Lijst aangemerkt als “bijna bedreigd”. Hiervan zijn naar schatting zo’n 17.000 exemplaren, ongeveer evenveel als in 2007. De witte neushoorns hebben langere hoorns dan zwarte neushoorns, waardoor ze aantrekkelijk zijn voor stropers. En omdat ze van grote open vlakten houden, zijn ze makkelijk te vinden.

Minder stroperij

Hoewel stroperij de grootste bedreiging blijft voor de twee soorten, gaf de IUCN aan dat de sterke tegenmaatregelen die de afgelopen jaren door staten, particuliere landeigenaren en gemeenschappen zijn genomen, een positief effect hebben. De cijfers zijn nog steeds verontrustend, maar bewegen in de goede richting. Het aantal gevallen van stroperij is gedaald na een piek in 2015, toen er minimaal 1.349 neushoorns werden gestroopt, naar zo’n 892 gestroopte neushoorns in 2018.

Dr. M. Sanjayan, CEO van Conservation International:

“Hoewel zwarte neushoorns nog steeds een hoog risico lopen, is het bemoedigend om te zien dat hun populatie opnieuw begint te groeien. We moeten nu het cruciale beschermingswerk dat overheden en lokale gemeenschappen de afgelopen jaren hebben ondernomen, voortzetten. Samen kunnen we de tragedie van het stropen van dieren in het wild stoppen en het uitsterven van de zwarte neushoorns voorkomen.”

Bronnen:

©Animals Today Liesbeth Riekwel