Plan van aanpak: Plasticproblematiek verdrievoudigd in 2040 

Uit nieuw onderzoek blijkt dat ‘zonder onmiddellijke en aanhoudende actie’ de jaarlijkse hoeveelheid van plastic die de oceanen instroomt in 2040 bijna verdrievoudigd zal zijn. Het rapport belicht echter niet alleen de tekortschietende resultaten van wereldwijde campagnes om plasticvervuiling tegen te gaan, maar biedt ook een ambitieus plan om een groot deel van die stroom naar de zeeën toch terug te kunnen dringen.

Met behulp van nieuwe, op dit moment beschikbare methodes en technologieën, plus een bereidheid van belangrijke besluitvormers om systeem-brede veranderingen aan te brengen, zou het plastic afval volume in de wereld met meer dan 80 procent kunnen verminderen, zeggen de wetenschappers, die hopen dat het rapport een eyeopener zal zijn voor de wereld om actie te gaan ondernemen.

Het hele plaatje

Dankzij de analyse zijn de onderzoekers in staat geweest om de toekomstige situatie van plastic afval in de hele wereld in kaart te brengen. Zo is er bijvoorbeeld een schatting gemaakt dat als de huidige maatregelen op het gebied van plastic van overheden en verschillende industrieën in de wereld niet drastisch veranderen, de hoeveelheid plastic die in de oceaan stroomt met slechts zeven procent verminderd zal zijn als het 2040 is.

Dit betekent dat als we zo doorgaan als we nu doen, zonder onmiddellijke en aanhoudende actie om de verwachte groei van de productie en consumptie van plastic aan te pakken, tegen die tijd de cumulatieve hoeveelheid plastic die de oceanen van de wereld in stroomt een bijna niet te bevatten hoeveelheid van 600 miljoen ton zou kunnen bereiken. Het volume daarvan zou vergelijken kunnen worden met meer dan drie miljoen blauwe vinvissen, of bijna 50 kilogram plastic op elke meter kustlijn: wereldwijd een kustlijn vol met niet afbreekbaar materiaal, dat alleen maar steeds meer wordt.

Belangrijke schakel

Het rapport, ‘Breaking the Plastic Wave: A Comprehensive Assessment of Pathways Towards Stopping Ocean Plastic Pollution,’ van onder meer The Pew Charitable Trusts en adviesbureau SYSTEMIQ, werd ontwikkeld in samenwerking met een panel van 17 wereldwijde experts en gepubliceerd op 23 juli 2020 in het tijdschrift Science. Het onderzoek startte in 2018 nadat de onderzoekers hadden geconstateerd dat er een belangrijke schakel ontbreekt als het gaat om een verandering in de besluitvorming van de industrie en overheden om het plastic probleem te verminderen: harde feiten en cijfers. Zonder economisch bewijs is er niet genoeg informatie voor bedrijven om weloverwogen keuzes te maken als het gaat om het verminderen van de plasticproblematiek in de wereld.

Business as usual tot 2040?

Om tot zulke cijfers en feiten te komen werd een uniek economisch model gebruikt, waarvoor de hoeveelheid plasticvervuiling in de oceanen tussen 2016 en 2040 in zes scenario’s vergeleken werd: van geen verandering van de verwachte stijgende stroom plastic in de oceaan (in het rapport vermeld als ‘business-as-usual’) tot een totale revisie (genaamd de ‘systeemwisselscenario’). Zo kunnen er bij besluitvorming in geval van elk scenario niet alleen de bijbehorende kosten berekend worden, maar kan er ook rekening gehouden worden met het klimaat en met de mogelijke gevolgen voor de werkgelegenheid. Een win-win dus eigenlijk met ook veel voordelen. Tom Dillon, Pew’s vicepresident voor milieu in een persbericht van 23 juli:

“Zoals dit rapport laat zien, kunnen we investeren in een toekomst met minder afval, betere gezondheidsresultaten, meer banencreatie en een schonere en veerkrachtigere omgeving voor mens en natuur.”

Snelle en gecoördineerde actie

Om plasticafval daadwerkelijk de kunnen verminderen met 80 procent, zoals in het laatste scenario van het model, is er een grootschalige herziening van de plasticindustrie vereist, waarschuwen de onderzoekers. Door deze te verschuiven naar een circulaire economie, die hergebruikt en recyclet, zal de groei in de productie en de consumptie van plastic radicaal moeten verlagen. Dit betekent dus dat er aanzienlijk minder plasticafval zal moeten zijn, kunststoffen vervangen zullen moeten worden door alternatieve stoffen zoals papier en composteerbare materialen, en producten en verpakkingen speciaal voor recycling ontworpen zullen moeten worden. Ook zullen de percentages van afvalinzameling en recycling verhoogd moeten worden. Tom Dillon van Pew:

“Er is niet één oplossing voor plasticvervuiling in de oceaan, maar door snelle en gecoördineerde actie kunnen we de plastic golf doorbreken.”

Splitsing

‘We staan op een splitsing in de tijd’,  zegt Nicholas Mallos, die toezicht houdt op het programma voor marien afval van Ocean Conservancy (niet betrokken was bij het Pew-project). Mallos benadrukt hoe groot de resultaten kunnen zijn als er nu actie ondernomen wordt. Naast het verbeteren van de gesteldheid van de oceanen, zou het overnemen van de in het rapport beschreven veranderingen tegen het jaar 2040 voor een totale revisie een besparing van 70 miljard dollar (bijna 60 miljard euro) voor overheden kunnen opleveren, in vergelijking met het business-as-usual scenario. De verwachte jaarlijkse plastic-gerelateerde broeikasgasemissies zou dan met 25 procent kunnen verminderen; en 700.000 banen zouden gecreëerd kunnen worden. Mallos:

“De [plastic] industrie in de wereld heeft beloofd het beter te gaan doen, overheden hebben stappen ondernomen. Maar voor de wereld zal dit [rapport] de eerste eyeopener zijn dat onze huidige inspanningen alleen niet genoeg zullen zijn. Het gaat de verkeerde kant op. Het is duidelijk dat we een fundamentele heroverweging van onze relatie met het materiaal plastic nodig hebben.”

Martin Stuchtey, de oprichter van SYSTEMIQ, voegt toe:

“Onze resultaten geven aan dat de plasticcrisis oplosbaar is. Er was een generatie voor nodig om deze uitdaging te creëren; dit rapport laat zien dat we het in één generatie kunnen oplossen.”

Bronnen:

• The Guardian
• National Geographic
• Pew
• Science Daily
• Systemiq

©AnimalsToday.nl Femke van Iperen