Voor de katten in het Duitse stadje Waldorf staat een rare zomer voor de deur. Waar ze normaal gesproken naar buiten gaan om avonturen te beleven, zullen ze dit jaar vooral binnen moeten blijven. Het gemeentebestuur heeft besloten dat katten tot eind augustus niet naar buiten mogen, in een poging de kuifleeuwerik in het gebied voor uitsterven te behoeden. Op overtreding staan aanzienlijke boetes.

Ophokplicht katten moet kuifleeuwerik redden
Ophokplicht katten moet kuifleeuwerik redden | Foto: publiek domein

Het zal zijn ingeslagen als een bom onder de kattenbevolking in Waldorf, én natuurlijk bij hun baasjes. Want die kunnen een boete tegemoet zien van 500 euro als hun kat op straat wordt aangetroffen, en via de chip aan hun baasje wordt gelinkt. Als de kat wordt aangetroffen met een kuifleeuwerik in de bek of als doodgebeten prooi, dan groeit de boete tot maar liefst 50.000 euro. Het betekent niet dat de kat helemaal niet naar buiten mag, maar wel dat dit alleen is toegestaan als het dier is aangelijnd.

Kat aan de lijn | Foto: publiek domein

De kuifleeuwerik wordt lokaal op steeds meer plekken bedreigd, met name door eentonige landbouwarealen en verstedelijking, maar de soort staat officieel nog te boek als ‘niet bedreigd’ (IUCN 2016).

kuifleeuwerik
Kuifleeuwerik (Galerida cristata) | Foto: J.M.Garg via Wikipedia CC BY-SA 3.0

De discussie laait op

De maatregel doet stof opwaaien. De vraag is of het mogelijk is katten die gewend zijn om naar buiten te gaan binnen te houden. En áls het al lukt, wat doet dat dan met het mentale welzijn van de kat? Wordt die niet depressief of angstig? En hoe zit het met katten die samenwonen en elkaar in de weg gaan zitten zonder vluchtmogelijkheid? Aan de andere kant bestaan er ook veel zorgen over katten die met name in het broedseizoen veel schade toebrengen aan jonge vogels. Er zijn stemmen die menen dat hierdoor verschillende vogelsoorten in aantal afnemen, maar dat is niet bewezen.

Ophokplicht katten moet kuifleeuwerik redden
Lukt het om een kat binnen te houden? | Foto: publiek domein

De situatie in Nederland

Dit speelt ook in Nederland, waar naar schatting jaarlijks zo’n 18 miljoen vogels slachtoffer worden van een kat in de aanval. Ook hier is de eigenaar van een kat in overtreding als de kat met een bedreigde diersoort in de bek wordt aangetroffen, en riskeert daarmee een boete van vergelijkbare omvang als in Duitsland. Echter, het is zo lastig om bewijs te leveren, dat de Vogelbescherming hier meer ziet in het aanspreken van de eigenaar op zijn verantwoordelijkheden en adviseert waar nodig de kat aan te lijnen. Ook vogelsopvangen adviseren om de kat binnen te houden, bijvoorbeeld in die weken wanneer jonge merels en mezen uit het nest vallen, of enige tijd op de grond moeten zitten als ze het vliegen nog niet helemaal onder de knie hebben.

Hou de kat in het broedseizoen aan de lijn | Foto: publiek domein

Openbare ruimte

Hoe je ook over deze kwestie denkt, het feit dat een gemeente besluit tot zulke drastische maatregelen als een plicht onder boetebeding, toont aan dat de openbare ruimte druk gebruikt wordt door mensen én dieren, en dat door toenemende aantallen en afnemende soortenrijkdom, moeilijke afwegingen zullen moeten worden gemaakt om samenleven mogelijk te houden. In dit geval geldt dat voor dieren, maar meer nog zal de mens zijn rol onder ogen moeten zien als veroorzaker van de almaar afnemende soortenrijkdom.

Bronnen:

©AnimalsToday.nl Laura Lancée