Duizenden beleidsmakers en natuurbeschermers uit ruim 180 landen zijn vanaf zaterdag 12 dagen in Genève bijeen om nieuwe afspraken te maken over de handel in en bescherming van bedreigde planten en dieren. Tijdens de CITES CoP18 (18e Conference of Parties) worden wijzigingen in voorschriften en soortenbescherming onder het Verdrag inzake internationale handel in bedreigde soorten (CITES) geëvalueerd, nieuwe toevoegingen voorgesteld of juist eerdere handelsverboden weer teruggedraaid.

CITES CoP18
Afrikaanse olifanten | Foto: publiek domein

Het verdrag, dat meer dan vier decennia geleden is ingesteld, reguleert de handel in meer dan 35.000 planten- en diersoorten en bevat mechanismen om illegale handel en sanctielanden die alsnog de regels overtreden  aan te pakken. De CITES CoP18 had aanvankelijk dit voorjaar zullen plaatsvinden in Colombo op Sri Lanka, maar werd uitgesteld door de noodtoestand na terreuraanslagen. Aanvankelijk tot in oktober, maar in stilte is voor een eerder tijdstip gekozen.

Ivoor, hoorn en andere dierproducten

De specialisten zijn vanaf zaterdag in Genève bijeen om te proberen de regels voor de handel in olifantenivoor, neushoornhoorns en andere bedreigde dier- en plantensoorten aan te scherpen, te midden van groeiende zorgen over het versnellen van uitsterven door klimaatverandering en ander menselijk handelen. Er spelen echter meer belangen dan die van bedreigde planten en dieren, zoals diplomatieke betrekkingen en handelsconflicten. Hierdoor wordt een effectieve aanpak van illegale handel en stroperij vaak bemoeilijkt en soms zelfs regelrecht tegengewerkt.

De bijeenkomst volgt op waarschuwingen over de snelle achteruitgang van soorten, met een VN-rapport in mei dat aangeeft dat een miljoen soorten op het punt staan ​​te verdwijnen en een nog recenter rapport met gelijkluidende waarschuwingen van IUCN.

Rode Lijst met bedreigde dieren en plantensoorten groeit

Olifanten en neushoorns

Olifanten zullen een belangrijke rol spelen in Geneve, want er zijn landen die hun ivoorvoorraad willen verkopen, om naar eigen zeggen beschermingsprogramma’s te financieren en stroperij tegen te gaan. Tegenstanders hiervan zeggen juist dat de handel in alle ivoor gestopt moet worden, omdat ‘legale verkoop’ de vraag juist aanwakkert en stroperij hierdoor juist toeneemt. Verschillende landen in West-, Oost- en Centraal-Afrika willen daarom dat alle olifantenpopulaties, waaronder meer florerende zuidelijke populaties, in de meest beschermde categorie (Appendix 1) worden geplaatst, waardoor alle ivoorverkopen volledig worden verboden.

CITES CoP18
Zuidelijke witte neushoorns op de agenda tijdens CITES CoP18 | Foto: Esculapio/Wikimedia

Zuidelijke witte neushoorns staan ook op de agenda, omdat Swaziland zijn bestaande neushoornhoornbestand wil verkopen. Dit wordt door dierenbeschermers omschreven als ‘rampzalig’, omdat er momenteel geen legale markt is voor neushoornhoorn.

Giraffen, roggen en haaien

Giraffen staan voor het eerst op de agenda, omdat een aantal Afrikaanse landen aandringt op een zogeheten Appendix Bijlage II, die het volgen en reguleren van de handel in lichaamsdelen van giraffen zou vereisen. De Afrikaanse giraffenpopulatie wordt als bedreigd beschouwd na een krimp van naar schatting 40 procent in de afgelopen 30 jaar. Net als bij leeuwen en tijgers wordt in Aziatische landen geloofd dat bepaalde lichaamsdelen van giraffen, zoals botten of hun staart, een geneeskrachtige werking zouden hebben. Zoals het nu gaat zou de hoogste beschermstatus, Appendix I, al hoog en breed ingesteld moeten zijn.

Uitsterven in stilte: Masaigiraffen nu officieel een bedreigde soort

Kansen

De CITES-conferentie is geen ideële organisatie, maar een samenkomst van partijen met vaak botsende belangen, waarbij dieren het toch vaak moeten afleggen. Maar er zijn op voorhand wat kanshebbers aan te wijzen, zoals Appendix II voor 18 zwaar beviste haaien– en roggensoorten. Tientallen landen steunen deze voorstellen, waardoor de kans groot is dat ze aangenomen worden. De betrokken partijen moeten deze soorten dan officieel gaan bewaken en in de gaten houden, om te voorkomen dat het daadwerkelijk met uitsterven bedreigde diersoorten worden.

CITES CoP18
Roggen in de branding | Foto: publiek domein

Bronnen:

©AnimalsToday.nl Bart van Riel