Het Wereld Natuur Fonds, Natuurmonumenten en nog 60 andere natuurorganisaties willen de bomenkap in Nederland fors terugdringen. Natuurmonumenten liet vorige week al weten, na druk vanuit de achterban op het kapbeleid, voorlopig te stoppen met het kappen van bomen. De enorme boskap gaat ten koste van de biodiversiteit van de Nederlandse natuur. Duurzamer beheer van de bossen zal volgens de organisaties leiden tot een jaarlijkse CO2-besparing van 0,2 megaton.

bomenkap
Natuurorganisaties krijgen steeds meer meldingen binnen van bezorgde burgers over groot- en kleinschalige kap van bomen | @Angelique Lagarde/Animals Today

Volgens de natuurorganisaties krijgen ze steeds meer meldingen binnen van bezorgde burgers over groot- en kleinschalige kap van bomen. Hoe kan het nu dat in een tijd van klimaatverandering, wat vraagt om meer bos om CO2 te verwerken, er toch elk jaar juist meer bos wordt gekapt dan aangeplant? Een publicatie in 2017 in het vakblad Natuur, Bos en Landschap laat zien dat de oppervlakte bos in Nederland sinds 2013 jaarlijks afneemt met 1350 hectare. De achterliggende reden voor de boskap is volgens de natuurorganisaties de toenemende vraag naar biomassa. Bomen worden gestookt in elektriciteitscentrales.

De laatste jaren is er steeds meer kritiek gekomen op het kapbeleid van natuurorganisaties Natuurmonumenten en Staatsbosbeheer. Natuurmonumenten beheert in totaal meer dan 100.000 hectare natuur in Nederland, waarvan ruim 30.000 hectare bos is. Staatsbosbeheer beheert in opdracht van de rijksoverheid 260.000 hectare bos en natuurgebieden. Beide organisaties kappen jaarlijks enorme percelen om hei en stuifduin te creëren, wat volgens Natuurmonumenten de biodiversiteit ten goede komt.

Maria Quist, ooit werkzaam bij bij Natuurmonumenten en bij Staatsbosbeheer, heeft ook veel kritiek op het huidige bomenkap beleid. Ze schreef vorige week in NRC het opiniestuk “Stop de moord op ons bos”. Volgens haar rooien natuurbeschermers overal bos om ‘nieuwe natuur’ te maken:

“Een bos is niet zomaar een stel bomen bij elkaar. Het is één organisch geheel, langzaam en subtiel gegroeid. Een bos is een verwevenheid van levende organismen, verbonden en van elkaar afhankelijk.”

“Duizenden hectares bos, ontsnapt aan ontginning, ruilverkaveling en bebouwing, het leefgebied voor talloze soorten planten en dieren, van mossen, varens, paddenstoelen, reptielen, insecten, vogels, vossen en herten en dassen, zijn letterlijk voor de bijl gegaan.”

Marjan Minnesma, directeur van klimaatorganisatie Urgenda, beschuldigde vorige week in het Algemeen Dagblad Staatsbosbeheer van “het aan gort helpen van het ecosysteem”. Minnesma stelt dat de afgelopen vijf jaar ongeveer 1.000 hectare bos per jaar is gekapt.

“Vroeger werd her en der een boom gekapt. Nu verdwijnen per keer stukken van een half tot twee hectare.”

bomenkap
Speulder- en Sprielderbos | @Angelique Lagarde/Animals Today

Staatsbosbeheer reageerde op de kritiek van Minnesma door te zeggen dat de houtkap nodig is om het bos “gevarieerd en toekomstbestendig” te houden en dat het hout duurzaam wordt hergebruikt, onder meer in bouw. Daarnaast schrijft de organisatie dat met de opbrengsten van de houtverkoop het beheer van het bos net gefinancierd kan worden. Als belangrijkste reden voor de boskap geeft Staatsbosbeheer aan dat subsidies voor tijdelijk bos op landbouwgrond op hun einde lopen, en dat bos soms plaatsmaakt voor andere vormen van natuur of moet wijken voor nieuwe wegen of gebouwen. Natuurmonumenten heeft aangegeven voorlopig te stoppen met het kappen van bomen. Het broedseizoen begint en daarnaast wil de natuurbeheerder in gesprek met de achterban. Shanti Haas geeft aan:

“We hebben goede redenen om bomen te kappen, maar we merken dat daar weerstand tegen bestaat in de samenleving. Daar zijn we niet doof voor. Argumenten van de achterban tegen de kap van bomen moeten we uiterst serieus nemen en als we er niet in slagen ons beleid goed uit te leggen, dan moeten we ons eens goed achter de oren krabben.”

Urgenda bood afgelopen vrijdag namens de 62 natuurorganisaties een petitie aan aan het Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit. De klimaatorganisatie stelde een plan op met 40 punten, waarmee de overheid voor die CO2-vermindering kan zorgen. Duurzaam bosbeheer is daar een van. De klimaatorganisatie won in 2015 een rechtszaak tegen de overheid, waarin werd bepaald dat de Staat voor eind 2020 moet zorgen voor 25 procent minder uitstoot van broeikassen dan in 1990.

Bronnen:

@Animals Today