Kiska, de laatst overgebleven orka in gevangenschap in Canada, is overleden. Dat maakte het amusementspark Marineland bekend. Kiska verbleef daar al meer dan 10 jaar in eenzaamheid. De dood komt niet als een verrassing voor de duizenden activisten die zich bewust waren van haar lot.

Orka in gevangenschap
Foto: publiek domein

Kiska is in 1976 geboren als vrij levende orka in de Noord-Atlantische oceaan. Op driejarige leeftijd werd ze gevangen en vervoerd naar een aquarium in IJsland. Ze werd daar ondergebracht met vier andere orka’s, waaronder Keiko van Free Willy. Kort daarop werden Keiko en Kiska samen verkocht aan entertainmentpark Marineland, Canada. Keiko werd doorverkocht aan een ander park in Mexico, maar werd later gered, gerehabiliteerd en teruggebracht naar de oceaan bij IJsland. Kiska bleef voor de rest van haar leven alleen in Marineland achter.

Verdriet en trauma

Tussen 1992 en 2004 baarde ze vijf kalveren: Naamloos (1992), Kanuck (1994), Nova (1996), Hudson (1998) en Athena (2004). Al haar kalveren zijn jong gestorven.  Uit onderzoek blijkt dat het vermogen van orka’s om diepe, complexe emoties te voelen de emotionele capaciteit van mensen evenaart of zelfs overtreft. De band tussen moeder en kalf is zo diep dat het verdriet en trauma van elk verlies van Kiska immens geweest moet zijn.

Post op Twitter over orka Kiska.

Eenzame opsluiting

De eenzame opsluiting van Kiska trok de aandacht van vele dierenvrienden en -organisaties . Door haar uitzichtloze situatie werd ze ook wel “de eenzaamste orka ter wereld” genoemd. De aandacht voor haar situatie kwam in een stroomversnelling door klokkenluider Phil Demers. De voormalig medewerker van het park maakte onthutsende beelden openbaar. Volgens deze videobeelden en ooggetuigen is Kiska’s gedrag repetitief en lusteloos. Als ze niet langzaam rondjes zwemt of zichzelf tegen de zijkant van haar tank slaat, drijft ze vaak gewoon op haar plaats. Starend naar de leegte die de binnenkant van haar tank is. Dit zou haar leven zijn, tot het einde.

Phil Demers, ex-trainer, Marineland Canada:

“Kiska’s tragische overlijden markeert het einde van orka’s in gevangenschap in Canada voor altijd. Laten we haar offer voor verandering niet vergeten. Ze was een geweldige meid.” 

Acties geen effect

Alle petities en acties om Kiska te bevrijden en te verplaatsen naar een reservaat hebben helaas niet geleid tot haar vrijlating. Ook de invoering van een wetswijziging in 2019 die die het houden van walvisachtigen in gevangenschap verbiedt, had geen effect. Dieren die al in gevangenschap leefden, hoefden niet te worden vrijgelaten.

In februari 2020 kondigde het Whale Sanctuary Project een concreet plan aan voor een opvangcentrum in Nova Scotia. Hier zouden walvissen uit amusementsparken kunnen genieten van een rustig pensioen, zonder te worden tentoongesteld of te moeten optreden. De locatie zou een ideale rustplaats zijn voor Kiska. Wegens problematische onderhandelingen is het zover helaas niet gekomen.

Dr. Naomi Rose, wetenschapper bij het Animal Welfare Institute:

“Op zijn minst had ze allang overgeplaatst moeten worden naar een faciliteit met andere orka’s of met andere walvisachtigen als gezelschap. Onder geen enkele omstandigheid was het laten voortduren van haar volledig eenzame toestand – vooral gezien haar reactie daarop – de juiste keuze.”

Onderzoek en vervolging

Animal Justice, een Canadese non-profit groep die de rechten van dieren via het rechtssysteem wil beschermen, rouwt om de dood van Kiska en roept opnieuw op tot onderzoek naar de behandeling van de orka door Marineland. Zij willen dat de provinciale autoriteiten de resultaten van de autopsie openbaar maken, en Marineland vervolgd wordt voor het onwettige leed dat Kiska in haar laatste jaren duidelijk heeft ondergaan.

“Het is hartverscheurend om te weten dat Kiska nooit de kans zal krijgen om naar een walvisreservaat te worden overgebracht en de vrijheid te ervaren die ze zo hard verdiende,” zei Camille Labchuk, uitvoerend directeur van Animal Justice, in een verklaring”. We eisen gerechtigheid voor wat Kiska heeft moeten doorstaan door toedoen van Marineland”, voegde Labchuk eraan toe.

Resterende walvissen

Het houden van walvissen in gevangenschap is problematisch. Uit onderzoek is gebleken dat ze zeer ernstig lijden en zelfs hersenbeschadiging oplopen.

Gevangenschap veroorzaakt hersenbeschadiging bij zoogdieren

Het verlies van Kiska maakt de verplaatsing van de ongeveer 34 beluga’s en vijf dolfijnen die nog in Marineland zijn, daarom nog dringender.  Hopelijk kunnen deze dieren wel genieten van een onbezorgd pensioen.

Bronnen:

©AnimalsToday.nl Liesbeth Riekwel