De negatieve effecten van lichtvervuiling op trekvogels is al langer bekend. Uit eerdere studies bleek onder andere dat de navigatie werd verstoord. Ook nam het aantal dodelijke botsingen met gebouwen toe door het desoriënterende effect van kunstmatig licht. Maar nieuw Amerikaans onderzoek gaat nog een stap verder en legt een verband tussen kunstlicht en lagere overlevingskansen voor tuinvogels.

Tuinvogels kunstlicht
Foto: publiek domein

Het onderzoeksteam analyseerde twee decennia aan gegevens, verzameld tussen 2000 en 2020 door zowel onderzoekers en burgerwetenschappers. Met de hulp van vrijwilligers vingen de onderzoekers vogels op 242 locaties, meestal in achtertuinen van huizen, verspreid over stedelijke en landelijke gebieden. De vogels werden gemerkt met uniek identificeerbare gekleurde armbanden en vervolgens het hele jaar door geobserveerd door vrijwilligers.

Kunstlicht is uit den boze voor de natuur

Het onderzoek werd uitgevoerd door onderzoekers van de North Carolina State University in de regio van Washington D.C. Dit is de hoofdstad van de Verenigde Staten en kent dan ook veel nachtelijke licht- en geluidsvervuiling.

Om een goed beeld te krijgen van de factoren die van invloed zijn op de overleving van vogels, combineerden de wetenschappers de onderzoeksdata met kaarten van lichtvervuiling, geluidsoverlast en verhard oppervlak.

Lichtvervuiling impact op overlevingskansen

Terwijl geluidsoverlast geen significante factor bleek te zijn, was de associatie tussen lichtvervuiling en overleving wel significant voor de grijze katvogel, het winterkoninkje en het roodborstje. Caren Cooper, mede-auteur van het onderzoek en professor aan de North Carolina State University, legt uit:

“Dit is een belangrijke bevinding; het draagt bij aan ons begrip dat lichtvervuiling mogelijk dodelijke effecten kan hebben op vogels.”

“In de vogelbescherming wordt geprobeerd om gewone vogels gewoon te houden. We hebben geluk dat we in onze achtertuin vogels hebben en dat willen we zo houden. Als er dingen zijn die we kunnen leren over hoe de omgeving hun overleving beïnvloeden, dan is hoe eerder we dat kunnen begrijpen, hoe beter.”

Roodborstjes steeds agressiever door verkeersgeluid

Complexe gedragsveranderingen

Het onderzoek werpt ook licht op andere gedragsveranderingen bij vogels die beïnvloed worden door kunstlicht. Van Amerikaanse roodborstjes is bijvoorbeeld bekend dat ze ’s ochtends vroeger beginnen te zingen in gebieden met meer lichtvervuiling, waardoor ze mogelijk meer mogelijkheden hebben om te paren of te foerageren.

De onderzoekers ontdekten dan ook dat de overlevingskansen van het Amerikaanse roodborstje juist toenamen met kunstlicht. Dit is een bijzondere uitkomst, die de complexiteit van het probleem en de effecten van kunstmatig licht aankaart.

Verder onderzoek nodig

“Er zijn zoveel factoren die de overleving van vogels in een stedelijke omgeving beïnvloeden, en ze zijn allemaal met elkaar verweven en beïnvloeden predatie, fysiek welzijn en het vermogen om voedsel te vinden,” aldus Cooper. Ze vervolgt:

“Het is belangrijk om patronen te ontdekken in de overlevingskansen van vogels die variëren met kunstlicht ’s nachts, en we hebben meer gedetailleerde vervolgstudies nodig over waarom dat gebeurt.”

Hoewel stedelijke gebieden slechts ongeveer 3% van de aarde beslaan, heeft de verstedelijking van de planeet dus grote impact op vogelpopulaties. En volgens schattingen zal het aantal mensen dat in 2050 in een stedelijke omgeving leeft, toenemen met meer dan 3 miljard mensen ten opzichte van nu.

Bron:

©AnimalsToday.nl Meia van der Zee