Onderzoekers zien steeds vaker gevallen van kannibalisme onder ijsberen. Redenen voor de stijging van dit gedrag zijn de toenemende menselijke activiteiten in hun leefgebieden én klimaatverandering. Er is een tekort aan voedsel ontstaan voor de ijsberen. Bij sommige ijsberen vormt plastic inmiddels 25 procent van hun dieet.

ijsberen
Kannibalisme onder ijsberen door smeltend poolijs en mens-dierconflicten | Foto: Pixabay

Volgens Ilya Mordvintsev, onderzoeker van het Severtsov Institute of Ecology and Evolution bestond kannibalisme al onder ijsberen, maar kwamen dergelijke gevallen sporadisch voor. Door voedseltekorten vallen grote mannetjes soortgenoten aan, zoals vrouwelijke ijsberen en hun welpjes. Ook is het veel warmer dan normaal op het eiland Spitsbergen. Zo zijn er geen ijsschotsen en is er weinig sneeuw gevallen deze winter. Door het smeltende poolijs als gevolg van klimaatverandering verlaten ijsberen hun jachtgebieden op zoek naar voedsel elders. Het jachtgebied van de ijsberen is meestal bevroren in de winter maar delen van de Barentszzee en de Noordelijke IJszee ’s vriezen niet meer dicht waardoor ijsberen hier niet op zoek kunnen gaan naar voedsel, zoals zeehonden. Het ijs is namelijk hun jachtterrein. Het gebied met zee-ijs wordt alleen nog maar kleiner. Het ijs op de noordpool is met 40 procent afgenomen in de afgelopen 25 jaar.

Ook het zee-ijs smelt steeds vroeger in het voorjaar. Het Arctische zee-ijs slonk in 2019 al tot een minimum dat vrijwel gelijk stond aan de tweede laagste stand ooit gemeten.  Toen was het verlies van zee-ijs al vroeg in het seizoen zo duidelijk merkbaar dat een onderzoek in het westen van het Arctisch gebied te onveilig werd geacht. Het ijs was te dun, te onregelmatig en instabiel. Volgens Steven Amstrup, hoofdonderzoeker van Polar Bears International, is dit een wereld van verschil vergeleken met twintig jaar geleden, toen veldonderzoek in dit gebied wel twee keer per jaar twee maanden buiten in het veld mogelijk was.

Mens-dierconflicten

Doordat ijsberen naar andere gebieden trekken komen ze steeds meer in contact met mensen. Daarnaast is de menselijke activiteit in hun leefgebieden steeds hoger. Steeds meer mensen werken in de noordpool. Mordvintsev:

“Nu krijgen we niet alleen informatie van wetenschappers, maar ook van het groeiende aantal werknemers in de olie-industrie en van defensiemedewerkers.”

Door deze factoren is het onvermijdelijk dat de ijsberen zich steeds vaker in urbane gebieden zullen bevinden. Vorig jaar schokten beelden uit het Russische Nova Zembla de wereld; ijsberen drongen dorpen binnen op zoek naar voedsel en werden gefilmd in gebouwen. Ook hingen zij rond bij vuilnisbakken en plekken waar afval wordt gedumpt. Zeker tweeënvijftig ijsberen liepen toen rond in het grootste dorp op het eiland. Het eten van afval zoals plastic vormt in dit soort gebieden een dreiging voor de ijsberen, waar ze aan kunnen overlijden.

Bronnen:

©AnimalsToday.nl Estefanía Pampín Zuidmeer