De Hong Kong Wildlife Trade Working Group (HKWTWG), een samenwerkingsverband van verschillende (dierenbeschermings)organisaties in Hongkong, heeft als een van de eersten grondig onderzoek gedaan naar de massale smokkel van wilde dieren en dierenproducten die in Hongkong plaatsvindt. De HKWTWG trekt een harde conclusie: de stad moet meer maatregelen nemen om smokkel uit te bannen. Op dit moment zijn er nog te veel mazen in de wet, en zijn de straffen te licht.

dierensmokkel
Hongkong moet dierensmokkel harder aanpakken | Foto: Pixabay

Om de omvang van de handel in kaart te brengen verzamelden en analyseerden de onderzoekers in totaal 379 inbeslagnames van januari 2013 tot december 2017 op basis van informatie van overheden, rechtszaken, mediaverslagen en NGO’s.

Grote speler voor China
Ook al is Hongkong relatief klein, het Zuid-Chinese vervoersknooppunt speelt een ‘onevenredig’ grote rol in deze smokkelpraktijken, zegt de HKWTWG. Het is de vijfde drukste haven ter wereld en Hongkong dient al lange tijd als belangrijke toegangspoort tot het Chinese vasteland, waar een enorme vraag is naar illegale en bedreigde wilde dieren en planten. In de afgelopen tien jaar waren 20% van alle in beslag genomen ivoor en bijna 50% van alle geconfisqueerde schubdieren wereldwijd afkomstig uit Hongkong.

Geen prioriteit
Ondanks deze grote handel hebben de autoriteiten die zich bezighouden met de bestrijding van georganiseerde misdaad – zoals drugshandel en Chinese bendes – geen zwarte lijst van criminele dierensmokkelaars. En de smokkelaars die worden gepakt, worden nauwelijks bestraft. Zo bevestigt ook Amanda Witfort, professor aan de Faculteit der Rechtsgeleerdheid van de Universiteit van Hongkong en een van de auteurs van het onderzoek:

“Er is te weinig controle op en onderzoek naar illegale handel in wilde dieren in Hongkong. Volgens de wet valt deze smokkel niet onder georganiseerde, zware misdaad.”

Harde cijfers
De onderzoekers concluderen dat de hoeveelheid dierenproducten – afkomstig van de drie belangrijkste verhandelde diersoorten – die sinds 2013 in beslag zijn genomen gezamenlijk gelijk waren aan ‘3.000 olifanten, 65.000 schubdieren en 51 neushoorns’. Tegelijkertijd waarschuwen ze onmiddellijk: waarschijnlijk is het werkelijk aantal dieren dat via Hongkong wordt verhandeld 5 tot 10 keer zo groot. Deze cijfers liegen er niet om. In de afgelopen 10 jaar is de totale waarde van de illegale handel toegenomen met ongeveer 1600%, terwijl het aantal met uitsterven bedreigde diersoorten is gestegen met 57%.

Zwarte neushoorn | Foto: publiek domein

Methoden
In het verslag van de onderzoekers worden allerlei manieren beschreven waarop de criminele bendes hun illegale handel de stad binnensmokkelen. Ze maken bijvoorbeeld gebruik van zogenoemde ‘mierensmokkelaars’ die een commerciële vlucht nemen en met maar liefst 30 kg ivoor in hun kleding aankomen in Hongkong. Of ze pakken het groter aan en plunderen vrachtschepen die op weg zijn naar Hongkong. De auteurs concluderen:

“Het is duidelijk dat er vele operaties op Hongkong gericht zijn. De stad is op z’n minst een doorvoerhaven, maar in de ergste gevallen een uitvalsbasis voor smokkelpraktijken en witwassen.”

Lage straffen
Onderdeel van het onderzoek was ook een analyse van de veroordelingen in de afgelopen 5 jaar. Straffen varieerden van taakstraffen tot 8 maanden gevangenisstraf en boetes van 1500 tot 180.000 Hongkong dollar (circa EUR 170-20.000). Dit ligt ver onder de maximale straffen. De criminelen die vervolgd werden, waren meestal laaggeplaatste koeriers. De kingpins bleven buiten schot.

Verbod
Een jaar geleden heeft China de ivoorhandel eindelijk verboden. Hongkong volgde een paar maanden later met een geleidelijk verbod en onlangs zijn de maximale straffen voor dierensmokkel verhoogd naar 10 jaar gevangenisstraf en een boete van 10 miljoen Hongkong dollar (ca. EUR 1 miljoen).

Illegale handel in Hongkong in cijfers

  • Ligging

Hongkong heeft 733 km aan kustlijn, afgelegen stranden en stille kustwegen. Het is een ideaal overslagpunt voor dierensmokkelaars.

  • Totaal

In deze periode van 5 jaar zijn er 2011 inbeslagnames geweest. De totale hoeveelheid dierenproducten woog 1456 ton.

  • Schubdieren

Voor de verhandelde hoeveelheid karkassen, schubben en vlees van schubdieren zijn 65.000 dieren gesneuveld.

Volgens gegevens van de VN is 45% van de wereldwijde illegaal verhandelde schubben in de afgelopen 9 jaar onderschept in Hongkong.

  • Schildpadden

In de onderzochte periode werden 20.637 schildpadden onderschept. De grootste vangsten kwamen uit Indonesië: 3378 schildpadden in 2 inbeslagnames.

  • Neushoorns

Voor de hoeveelheid hoorns en hoornproducten zijn naar schatting 51 neushoorns gestroopt.

Er werden nog  eens 131 hoornproducten onderschept die op weg waren naar Hongkong.

  • Olifanten

De hoeveelheid onderschepte ivoor zijn minimaal 3010 olifanten gedood.

20% van alle inbeslagnames wereldwijd vinden in Hongkong plaats.

Bron: Channel News Asia @AnimalsToday.nl Anne Douqué