De scenarioschrijver van Jurassic Park ging er ooit langs om inspiratie op te doen voor zijn verhaal: The Quagga Project in Zuid-Afrika. Wetenschappers hebben daar met DNA van uitgestorven quagga’s en een fokprogramma jarenlang geprobeerd de dieren terug te laten keren.

quagga
De echte Jurrassic Park: de uitgestorven quagga terug in Zuid-Afrika | Foto: Wikimedia Commons

Quagga

Voor het opmerkelijke project hebben natuurbeschermers, wetenschappers en grootgrondbezitters de handen ineengeslagen om een uitgestorven soort weer tot leven te wekken. De quagga’s waren zebra-achtigen met een bruine vacht en strepen aan de voorkant van hun lichaam. De dieren leefden op de graslanden en woestijnvlaktes in het zuiden van Afrika. De komst van de Europese kolonisten betekende het einde van de quagga’s. De dieren werden uitgeroeid uit angst dat ze niets te grazen overlieten voor hun veestapel. Toen in 1883 de laatste quagga overleed in Artis, leefden er geen quagga’s meer in het wild. Tegenwoordig staat de opgezette quagga uit Artis in museum Naturalis.

DNA

In de jaren tachtig kreeg de Duitse preparateur Reinhold Rau een aantal quagga-huiden in handen. Hij vond op een van die huiden DNA. Uit een analyse bleek dat de quagga een ondersoort van de nog levende steppezebra is. Met deze kennis wist Rau dat het mogelijk zou zijn om de quagga te fokken. Hij selecteerde negentien zebra’s uit wildparken in Zuid-Afrika en Namibië op basis van strepen en vachtkleur en begon een fokprogramma. Het eindresultaat maakt Rau niet meer mee, hij overleed in 2006. Maar inmiddels graast er een kudde van 22 quagga’s op het land van boer Nick Pentz:

“We zien een significante vermindering van strepen bij de dieren. Alleen de bruine kleur laat nog op zich wachten.”

Erkend

De dieren die onvoldoende voortgang vertonen, worden verwijderd door Bernard Wooding en zijn collega’s. Hij nam het stokje over van Rau. De natuurbeschermer werkt op een groot natuurpark, waar ze ook de grootste fokkudde quagga’s hebben. De dieren die minder strepen hebben dan hun ouders, blijven. “We hebben nu een vijfde generatie en worden steeds kieskeuriger.” In 2019 werd de Rau quagga door het Zuid-Afrikaanse ministerie van landbouw erkend als landras. De naam geeft wel aan dat de dieren niet direct afstammen van de uitgestorven quagga’s. Het project nadert nu de slotfase. Wooding wil een kudde loslaten in het wild. Zo kan hij min of meer stellen dat de quagga terug is in Zuid-Afrika.

Jacht

Veel belangstelling voor het fokprogramma is er nog niet. Toch zijn boeren bereid heel wat te bieden voor een quagga. Het fokproject kan de komende tien jaar vooruit met de opbrengst van drie quagga’s bij een recente veiling. Daarmee zal het helaas ook niet lang duren voor de jagers komen, denkt Wooding:

“Het is wachten op een bord langs de weg. ‘Kom quagga’s jagen.’ Mogelijk afkomstig van een van de fokkers aan wie wij hebben verkocht.”

De trofeejacht is en blijft een lucratieve inkomstenbron in Zuid-Afrika.

Bron:

© AnimalsToday.nl Sophie Jongma