‘Betere huisvesting voor exotische dieren Animal Farm’ 

Een krokodil in een ondiep laagje water, vosjes die stereotiep gedrag vertonen en maar heen en weer blijven lopen in een kaal verblijf: Simone Aardenburg maakt zich zorgen over hun welzijn en trok aan de bel via meldnummer 144 red-een-dier. Ze wil graag dat de exotische dieren van dierenpark Animal Farm in Beverwijk, zoals de oude krokodil en steppevosjes, worden overgeplaatst naar een dierenpark dat ze betere verblijven kan bieden met een natuurlijker leefomgeving.

Krokodil is publiekstrekker
Bestuurslid van Animal Farm Rob Spannemaker is verbaasd over het artikel in Metro van donderdag 13 februari 2014 en de actie die Aardenburg heeft opgezet via Facebookpagina ‘Krokodil heeft hulp nodig’.

‘Het huidige verblijf heeft een water- en een landgedeelte voorzien van beplanting, welke regelmatig wordt vervangen en verrijkt met nieuwe planten. Een deel van de beplanting bestaat uit kunstplanten omdat deze beter bestand zijn tegen bezoek van de krokodil. Het verdiepte bassin gaat trapsgewijs omhoog en het water wordt verwarmd.’

‘Op de Animal Farm zijn al vanaf de oprichting bijna 50 jaar geleden exotische dieren te zien. Naast de boerderijdieren als geiten en kippen huisvest de Animal Farm verschillende andere zoogdieren en reptielen. De breedvoorhoofdkrokodil is al jaren aanwezig binnen de dierencollectie van de Animal Farm. Dat de dieren het naar hun zin hebben in het verblijf blijkt wel uit het feit dat er meerdere keren eieren zijn gelegd.’

Het argument dat een dier gelukkig is omdat het zich voortplant, is dubieus. Volgens herpetologe Jane Reniers is hierover bij reptielen niet zoveel bekend. Beschikbaar onderzoek wijst er echter op dat stressvolle condities eileg bij andere reptielen niet verhinderen. Integendeel, nieuwe studies wijzen erop dat stressvolle condities reproductie zelfs zouden kunnen bevorderen, tot op zekere hoogte. Ook bij andere diersoorten heeft stress lang niet altijd effect op de voortplanting en eileg, denk bijvoorbeeld aan honden in de broodfok en kippen in een legbatterij.

Soorteigen gedrag
Volgens het Dierentuinbesluit moet een dier in gevangenschap (in een dierenpark met vergunning) ‘op zodanige wijze worden gehuisvest dat zoveel mogelijk wordt voldaan aan de biologische behoeften’ (artikel 3 van de Dierentuinrichtlijn).  Uit een studie in Afrika blijkt dat breedvoorhoofdkrokodillen van nature in dicht begroeid oerwoud leven met traag stromende rivieren en moerassen. Ze verstoppen zich graag in holen. Het lijkt erop dat krokodil Wilma hiervoor veel te weinig water en verstoppingsmogelijkheden heeft.

‘Verschillende dierentuinfederaties geven aan dat krokodillen in ieder geval helemaal onder water moeten kunnen’, vertelt Marc Damen, directeur van Diergaarde Blijdorp.

Australische dierentuinen bevelen voor een krokodil in gevangenschap een verblijf aan dat minimaal voor 60-75% uit water bestaat, met daarnaast 25-40% droog terrein, bij voorkeur met stenen en/of een platte rots.

Verder houdt Animal Farm steppevossen (ook wel Corsac vossen genaamd) in een voor deze dieren weinig uitdagend verblijf. Vossen kijken graag ver. In de kale buitenren liggen in een hoek een paar boomstammetjes, de enige plek, naast het muurtje rondom de ren, waar de vossen op uitkijk kunnen staan.

‘Zo te zien kunnen bezoekers tot aan het gaas komen. Los van het risico op bijten en ziekte-overdracht, kan dit bedreigend overkomen op de dieren’, aldus Marc Damen.

Te weinig wettelijke eisen
Het gesubsidieerde Animal Farm is geen lid van de Nederlandse Vereniging van Dierentuinen (NVD) en European Association of Zoos and Aquaria (EAZA) en hoeft dan ook niet te voldoen aan de welzijns- en verblijfseisen die deze organisaties hebben opgesteld en die verder gaan dan de wettelijke voorwaarden om een vergunning te verkrijgen. Het houden van dieren in dierentuinen is voor velen omstreden, en er kunnen grote verschillen zijn tussen de manier waarop dieren worden gehuisvest.

Een dier in gevangenschap moet volgens de wet dan wel soorteigen gedrag kunnen vertonen, maar het Dierentuinenbesluit is veel te vaag over de details.

“Er zijn geen minimale afmetingseisen voor het verblijf van een krokodil vastgesteld in Nederland. In Duitsland kennen ze deze wel”, zegt Rob Dumont van een reptielenopvang.

Vergunning verleend zonder huisvestingsregels
De Dierenpolitie liet Aardenburg weten bij eerdere controles geen overtredingen te hebben geconstateerd, maar zal een nieuwe inspectie uitvoeren. Ondanks dat volgens de Rijksoverheid voor Ondernemend Nederland (RVO) de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) dierenparken elke drie jaar moet controleren en daarnaast bij signalen, heeft de organisatie het verzoek hiertoe van Aardenburg twee keer afgewezen. Met als verbazingwekkende reden: er zijn volgens de NVWA geen specifieke regels hoe de genoemde dieren moeten worden gehuisvest.

Spannemaker verwacht geen problemen bij een nieuwe controle:

‘Minimaal één keer per jaar hebben daarvoor bestaande instanties de Animal Farm bezocht om het dierenwelzijn te toetsen en tot op heden is er geen opmerking gekomen over de huisvesting van de dieren. Dierentuin Animal Farm beschikt al meer dan 5 jaar over de status van dierentuin en voldoet dan ook aan de eisen die daarmee gemoeid zijn.’

Gesprek over dierenwelzijn
Wilma’s partner Fred overleed enkele jaren geleden, volgens zijn verzorger stierf hij vanwege ouderdom. Ook Wilma is de jongste niet meer en Aardenburg zou graag zien dat ze haar laatste jaren mag slijten op een plek waar ze ‘op z’n minst kan zwemmen’. Ook de andere exotische dieren verdienen volgens haar een beter leven, daarom is ze een petitie gestart. Ze gaat hierover op 27 februari in gesprek met de heer Erol, wethouder Dierenwelzijn in Beverwijk.

Update 16 maart 2014:

Simone Aardenburg heeft met diverse instanties contact gehad over de dieren in het dierenpark Animal Farm, met name over breedvoorhoofdkrokodil Wilma. De conclusies zijn als volgt:

– Wethouder H. Erol ziet geen reden de subsidie die Animal Farm krijgt stop te zetten. Aardenburg hoopt op zijn medewerking om de verblijven wel te laten verbeteren.

– De Dierenpolitie Kennemerland heeft een controle uitgevoerd en geen overtredingen geconstateerd. Zij vindt het hok van krokodil Wilma veilig en haar conditie in orde.

– De Dierenbescherming is van plan een advies aan de gemeente Beverwijk uit te brengen over de omstandigheden waaronder de dieren worden gehouden.

– Partij voor de Dieren Noord-Holland heeft advies ingewonnen bij een reptielenspecialist. Deze geeft aan dat een verhuizing voor een oude krokodil zeer stressvol zou zijn en dat aanpassingen van het huidige verblijf, zoals een iets dieper bad en meer ruimte, in deze situatie aanbeveling verdient.

Bronnen: Metro en Facebook ©PiepVandaag.nl Angelique Lagarde