De Borneose orang-oetan is een stap dichterbij uitsterven. De situatie van de iconische mensaap is zo nijpend dat zijn status is veranderd van ‘bedreigd’ naar ‘ernstig bedreigd’, de hoogste risicocategorie op de IUCN Rode Lijst van bedreigde soorten. Ook ’s werelds grootste vissoort, de walvishaai, en de bijzondere vleugelkophamerhaai gaan hard achteruit. Menselijk handelen is debet aan de achteruitgang van de drie soorten.

orang-oetan
De Borneose orang-oetan staat op het punt van uitsterven | Foto: Pixabay

De Borneose orang-oetan loopt gevaar door verlies van zijn leefgebied. Grote delen oerwoud worden omgezet in plantages voor de palmolie-, rubber- en papierindustrie. Ook wordt er op de apen gejaagd. Erik Meijaard van de IUCN expertcommissie voor primaten:

“Dankzij deze inventarisatie hebben we voor het eerst in decennia goed zicht op de populatietrends van deze soort. En die zijn ‘zorgwekkend. Orang-oetans planten zich maar heel langzaam voort. Dat maakt het des te moeilijker deze neerwaartse trend te keren en hun overleving veilig te stellen.”

Gehalveerd
In de afgelopen 75 jaar is het aantal walvishaaien gehalveerd. Deze grootste vissoort ter wereld wordt vaak slachtoffer van de schroeven van schepen en of worden als bijvangst gevangen door tonijnvissers. De internationale handel in walvishaaien is weliswaar aan regels gebonden, maar dat geldt niet voor binnenlandse handel.

Het Wereld Natuur Fonds (WNF) pleit voor veel strengere beschermingsmaatregelen op lokaal niveau. Carol Phua, haaienexpert van WNF:

“Het is alarmerend om te zien dat iconische soorten zoals de walvishaai met uitsterven worden bedreigd door overbevissing door landen als China. Juist lokale gemeenschappen in Azië zijn afhankelijk van inkomsten uit walvishaaitoerisme. Het is van groot belang om haaien goed te beschermen omdat deze prachtige dieren zowel onmisbaar zijn voor het ecosysteem en ook van belang zijn voor de lokale economieën.”

Het beperkte toezicht op visvangst zorgt ook voor een snelle terugval in het aantal vleugelkophamerhaaien. Door zijn hamervormige kop raakt hij snel verstrikt in visnetten. De soort is nu aangemerkt als ‘bedreigd’ op de IUCN Rode Lijst.

Persbericht IUCN Nederland/WNF