De Kaspische zeehond komt voor in de kustgebieden van de gelijknamige Kaspische Zee. Hier vallen de landen Azerbeidzjan, Iran, Kazachstan, Rusland en Turkmenistan onder. Honderd jaar geleden waren hier nog zo’n een miljoen Kaspische zeehonden te vinden. Vandaag de dag wordt het voortbestaan van deze zeehond ernstig bedreigd.

Kaspische zeehond
Kapische zeehond | Foto: video still

Tot in 1990 werd er ontzettend veel op de Kaspische zeehond gejaagd. Hierdoor vonden honderdduizenden van hen de dood. Toen de jacht stopte wachtte de zeehonden in het begin van de 21e eeuw weer een nieuwe bedreiging. De massale uitbraak van de hondenziekte (Canine Distemper) heeft er mede voor gezorgd dat er nu nog maar 100 duizend zeehonden zijn overgebleven. Inmiddels wordt het dier al weer vanuit een andere hoek bedreigd. Olieboringen, vervuiling en overbevissing hebben een grote invloed op de populatie van deze zeehond.

Studie
Door de bedreigende situatie hebben wetenschappers van de Universiteit van Leeds in het Verenigd Koninkrijk onlangs het gedrag en de voortbeweging van de zeehonden bestudeerd. Uit het onderzoek blijkt dat er een groot verschil zit in de verplaatsing van de dieren. Sommige zeehonden legden grote afstanden en bleven tot wel zes maanden in de zee voordat zij terug naar het land keerden. Andere bleven in het ondiepe water bij de kust en legden alleen korte afstanden af. Door dit in kaart te brengen hopen de wetenschappers te kunnen beslissen wat een geschikt beschermd gebied voor dit soort zou kunnen worden.

Gevaarlijke gebieden
Uit het onderzoek kwam namelijk ook naar voren dat de zeehonden vaak reizen door gebieden die voor hen gevaarlijk zijn. Hoofdzakelijk zijn dit de eerder genoemde gevaren van overbevissing en vervuiling. Vooral de landen Azerbeidzjan en Rusland worden beschouwd als de grootste vervuilers, maar ook de andere landen spelen hier een rol in. Hoogstwaarschijnlijk zal in de Kaspische Zee een van ’s werelds grootste olievelden, de Kashagan, dit jaar weer opnieuw in werking worden gesteld. Doordat de Kaspische Zee het grootste gesloten zoutwatermeer is en dus niet in verbinding staat met de oceaan is het ecosysteem erg kwetsbaar. Een olielek zou enorme gevolgen hebben en bovendien worden booreilanden ook geplaatst in de kribbe van de Kaspische zeehond.

Verstikking in netten
Een andere bedreiging is de (illegale) visserij. Het is al vaak voorgekomen dat zeehonden verstrikt raken in een net en hier nooit meer uitkomen. De dieren sterven zo een zeer pijnlijke en langzame dood. Helemaal schokkend is dat er geschat wordt dat er in 2013 zo’n tienduizend zeehonden als bijvangst zijn gedood. Doordat de vissers arm zijn willen zij hun netten niet kapotmaken en slaan zij deze dieren dood. Gelukkig is hier een verandering in gaande. Lenie ’t Hart, oprichter van zeehondencrèche Pieterburen, werd om hulp gevraagd door de Iraanse overheid. De situatie voor de zeehond kon hierdoor verbeteren en inmiddels is er zelfs een zeehondenopvang in het Iraanse gedeelte. Verder heeft ’t Hart er mede voor gezorgd dat de lokale vissers beter geïnformeerd zijn. Zij schakelen nu de hulp in van de plaatselijke zeehondenredders en als er een net stuk is krijgen zij deze vergoed. Deze positieve ontwikkelingen breiden zich ook langzaam uit naar de andere landen.

Illegale stroperij
Hoewel de grootschalige jacht eind vorige eeuw is gestopt, zijn er nog steeds zeehonden slachtoffer van illegale en legale jachten. In februari 2016 was er in Iran nog een grote actie tegen de jacht op de Kaspische zeehond. Het doel hiervan was het dier op de lijst van bedreigde diersoorten in Rusland te krijgen, waardoor de jacht in het noordelijke deel van de Kaspische Zee zou stoppen. De Kaspische zeehond staat namelijk wel op de IUCN Red List, maar deze wil Rusland niet erkennen. Er loopt nog steeds een petitie om de zeehond ook in Rusland in hun ‘Red Book’ te laten zetten. Deze is hier te tekenen

Bronnen: Take Part, Lenie ’t Hart, MO ©PiepVandaag.nl Janna van Strien