Nederland is een groothandel in haaienvinnen en behoort tot de vijf grootste leveranciers aan de EU, zo blijkt uit onderzoek van IFAW. In de EU is de handel in haaienvinnen al jaren verboden, net als het afsnijden van hun vinnen in EU-wateren. Toch leverde Nederland tussen 2017 en 2021 67.000 kilo haaienvinnen aan de EU en hoort samen met Spanje, Portugal, Marokko en het Verenigd Koninkrijk tot de grote leveranciers.

Nederland groothandel haaienvinnen
Europese landen goed voor bijna helft van Aziatische haaienvinnenmarkt | Foto: publiek domein (CC0)

Ja, je leest het goed, we zijn leveranciers van haaienvinnen. Hoe dan, vraag je je af, en waar komen die haaien dan vandaan? Nederland is niet direct een land dat bekend staat om een grote haaienpopulatie. Toch krijgen we het voor elkaar om een hoge plek te bezetten op deze discutabele ranglijst.

Dit komt naar voren in een nieuw onderzoeksrapport van International Fund for Animal Welfare (IFAW). Het onderzoeksrapport analyseert op basis van EU handelsgegevens de import en export vanuit de Europese Unie van haaienproducten, waaronder haaienvinnen en -vlees. Met dit rapport brengt IFAW de beperkte registratie en handhaving bij de handel in haaienproducten onder de aandacht.
.

Duizenden haaienvinnen onderschept door Nederlandse douane

Groothandel door gebrekkig handhaven

In de EU is de handel in haaienvinnen al jaren verboden. Ook is het afsnijden van vinnen in EU-wateren verboden en de haai moet in zijn geheel in de havens worden aangeboden. Toch leverde Nederland tussen 2017-2021 67.000kg haaienvinnen aan de EU en is hiermee na Spanje, Portugal, Marokko en het Verenigd Koninkrijk een van de grote leveranciers van haaienvinnen aan de EU. Barbara Slee, senior programmamanager Internationaal Beleid bij IFAW:

“Ook Nederland blijkt winst te maken met de haaienhandel. Nederland is natuurlijk een belangrijk handelspunt met onze havens en Schiphol, maar winst mag niet ten koste gaan van haaien die met uitsterven bedreigd worden.”

Ondanks de omvang van deze handel, zijn er in dezelfde tijd maar 30 inbeslagnames van haaienproducten geregistreerd. Dat is relatief gezien, ontzettend weinig. Barbara Slee:

“Alle alarmbellen gaan af wanneer er bij grote hoeveelheden verhandelde producten zo weinig meldingen van illegale handel worden gemaakt. Dit suggereert dat de handhaving en registratie onvoldoende zijn en de cijfers geen realistisch beeld geven van de daadwerkelijke illegale handel. Ook lijkt de EU een platform te zijn voor de doorvoer van illegale haaienproducten. Als we niet willen dat haaienpopulaties uitsterven, moet er vandaag nog strikte controle komen op de handel.”

.

Haaienvinnen
Haaienvinnen | Foto: chooyutshing/flickr / CC BY-NC-SA

Haaienvinnen voor China

Het gaat niet goed met de haai. De grootste vijand van de haai is de mens. Jaarlijks worden er zo’n 100 miljoen haaien gedood, voornamelijk voor hun vinnen of/en vlees. Het ‘ontvinnen’ van de haaien is ontzetten wreed; de rugvin wordt eraf gesneden terwijl de haai leeft. De nog levende haai wordt vervolgens weer teruggegooid, zinkt en sterft een langzame dood. De vinnen zijn vooral populair in China waar men haaienvinnensoep eet als delicatesse. Voor de vinnen wordt grof geld neergeteld.
.

Europese landen goed voor bijna helft van Aziatische haaienvinnenmarkt

Een gevaar voor dier en mens

Het spreekt voor zich dat er betere handhaving moet komen om de haaien te beschermen. Haaienpopulaties staan op het punt van uitsterven. De wereldwijde groothandel in haaienvinnen speelt een belangrijke rol hierin. Volgens IFAW worden er eind november extra CITES controles (Convention on International Trade in Endangered Species of Wild Fauna and Flora) uitgevoerd, inclusief een uitbreiding van de lijst van beschermde haaiensoorten.

Die uitbreiding is niet alleen noodzakelijk voor de haaien, maar de mens heeft zichzelf er ook mee als de haai werkelijk uitsterft. Haaien spelen namelijk een belangrijke rol in het behoud van mariene ecosystemen en de opname van CO2. Een ecosysteem is een netwerk met een fragiele balans, waarbinnen iedere soort zijn eigen rol speelt. Haal je één of meer spelers weg, dan zakt het kort gezegd, in elkaar als een kaartenhuis en gaat het mis. Hoog tijd dus dat er harder aan de bel getrokken wordt, net zolang tot de noodklokken luiden.

Bronnen:

Kwetsbare haaien verwerkt in dierenvoeding Singapore

©AnimalsToday.nl Mariska van Geelen