Na herhaaldelijke aanvallen op mensen en vee heeft men in Tanzania besloten om een uitzonderlijk grote groep leeuwen uit het Serengeti Nationaal Park te verhuizen naar een ander natuurpark. Het stijgend aantal incidenten in de regio lijkt een direct gevolg van de steeds dichter naderende menselijke activiteiten binnen het oorspronkelijke leefgebied van de leeuwen.

leeuwen
Mens-dier conflicten leiden tot gedwongen verhuizing leeuwen Tanzania | Foto: Pixabay

De populatie leeuwen in Afrika staat sterk onder druk. In de laatste twee decennia zijn de aantallen met 43% afgenomen en het daadwerkelijke aantal individuele dieren wordt door de International Unie voor Natuurbescherming (IUCN) op ongeveer 20.000 geschat. Dit plaatst het ontzagwekkende roofdier onbetwist op de lijst met kwetsbare diersoorten.

Mensen dringen steeds vaker het leefgebied van leeuwen binnen en hebben daarmee een groot aandeel in de sterke afname van de soort. Afgelopen september nog, verklaarde de regering van Tanzania de speciale status van 12 beschermde zones en zeven wildlife- en bosreservaten ongeldig. Samen waren die zones goed voor zo’n 700.000 hectare grond, dat ineens beschikbaar kwam voor mensen om zich te vestigen, er landbouw op te beoefenen en om er vee te laten grazen. Veel wilde dieren hadden het nakijken.

36 leeuwen

Een vergelijkbare situatie gaat op voor de troep van 36 leeuwen, die hun territorium hebben gevestigd aan de rand van het Serengeti Nationaal Park. De menselijke activiteit komt ook daar steeds dichter bij de wilde natuur en zorgde de afgelopen tijd regelmatig voor conflicten met de natuurlijke behoeften en belangen van de koninklijke kat.

Waar we in het Westen echter vaak alleen het belang van de bescherming van deze charismatische katachtige inzien, zijn de gevoelens van de lokale bevolking ten aanzien van leeuwen veel gemengder. Zij hebben ook te maken met de directe effecten van een aanval door leeuwen en vragen zich af of ze nog in hun levensonderhoud kunnen voorzien wanneer hun koe wordt gedood, of zij zelf slachtoffer worden van een aanval. Om verdere conflicten tussen mens en dier daarom te voorkomen, zullen de 36 leeuwen worden verplaatst.

biodiversiteitsplan
Foto: Benh LIEU SONG/Wikipedia

Verhuizing is aanstaande

Al elf leden van de groep leeuwen zijn inmiddels gevangen en zullen naar het Burigi Chato Nationaal Park worden verplaatst, in het noordwesten van Tanzania. Volgens Simon Mduma, directeur generaal van het Wildlife onderzoeksinstituut in het Afrikaanse land, maakt vooral de grootte van deze specifieke groep dat ze een speciale behandeling krijgen:

“Als een enkele leeuw mensen aanvalt doden we dat dier normaal gesproken, maar dit is een enorme groep waarmee we onmogelijk hetzelfde kunnen omgaan.”

Het doodschieten van leeuwen is een veiligheidsmaatregel die mensen nemen vanuit zelfbescherming, maar Mduma geeft aan dat dit geen standaard beleid mag zijn:

“Leeuwen worden een steeds kwetsbaarder diersoort en we willen handelen op een manier die duurzaam is en geen bedreiging vormt voor het voortbestaan van de soort.”

Na de eerste elf, zullen volgens het onderzoeksinstituut nog negen dieren hun thuis vinden in Burigi Chato. Voor de andere 16 moet nog een bestemming worden gevonden. “Meer gebieden zijn door mensen in gebruik genomen en dat heeft veel invloed gehad op het leven van leeuwen,” aldus Dennis Ikanda, onderzoeker bij het wildlife instituut. Een keuze voor hun nieuwe verblijfplaats kan daarom niet lichtzinnig worden gemaakt.

Onduidelijkheid over toekomst andere dieren

Wat op de lange termijn de gevolgen zullen zijn van de verplaatsing van zo’n grote troep leeuwen uit het Serengeti Nationaal Park, komt niet uit de berichtgeving naar voren en blijft voorlopig onduidelijk. Deze individuen zullen worden gered van de dood, maar het verlies van de grote jagers uit het fragiele ecosysteem in het park kan een negatief effect hebben. De leeuw staat bovenaan de voedselketen en helpt het aantal andere diersoorten in de Serengeti te reguleren. Op die manier worden bepaalde soorten grote grazers niet dominant, concurreren ze andere soorten niet weg en gaat de toch al dalende biodiversiteit niet verder achteruit. Hoe zal dat nu uitpakken met 36 leeuwen minder?

Zijn de grote grazers straks de volgende soort die ’te veel’ is?

Bronnen:

©AnimalsToday.nl Merel Roks