Sinds de coronacrisis zijn we maar al te bekend met het houden van sociale afstand. Nu blijkt uit onderzoek dat honingbijen dit ook toepassen. Op het moment dat de kolonie wordt bedreigd door mijten beschermen zij zo de kern van de korf waar de koningin zich bevindt.

Honingbijen gebruiken sociale afstand als mijten de korf bedreigen
Honingbij | Foto: publiek domein

Wetenschappers hebben ontdekt dat wanneer een bijenkorf wordt bedreigd door mijten de bijen reageren door de manier waarop zij met elkaar omgaan aan te passen. Dr. Alessandro Cini van University College London, coauteur van de studie:

“We zijn als mensen bewust, maar het kostte wat tijd voordat wij ons alledaagse gedrag aanpasten in reactie op corona. Het is interessant om te zien dat andere dieren iets vergelijkbaars doen.”

De varroamijt (Varroa destructor) is een parasiet die ervoor zorgt dat complete bijenkolonies worden vernietigd. Dit gebeurt op een vrij directe manier, omdat de mijten leven van het lichaamsvet van bijen. Daarnaast infecteren zij de bijen ook met ziektes waaraan ze sterven. In combinatie met het gebruik van insecticiden als neonicotinoïden en ziektes als vuilbroed hebben honingbijen het moeilijk.
.

#GNvdD: Poetsbijen hebben beter immuunsysteem

Vaker verzorgd

In reactie op de mijten geven de foeragerende bijen door middel van bewegingen (de ‘bijendans’) aan dat de voedselroutes herleid moeten worden, weg van het centrum waar de jonge bijen, de koningin en de broedcellen zich bevinden. Dit zorgt ervoor dat de infectie beheerst kan worden en het de volgende generatie niet raakt. De koningin is namelijk de enige die eitjes kan leggen. Volgens Cini komen de varroamijten via de foeragerende bijen de korf in, dus kan de verspreiding van de mijt en eventuele ziektes ingedamd worden als zij bij de kern wegblijven. Het onderzoek liet daarnaast zien dat bijen die last hadden van de parasieten door de groep vaker verzorgd werden en dat er meer voedsel met hen werd gedeeld, door Cini omschreven als:

“Een dynamische verandering in sociaal gedrag om zich aan te passen aan een altijd veranderende omgeving.”

Honingbijen gebruiken sociale afstand als mijten de korf bedreigen
Honingbij | Foto: publiek domein

Volgens onderzoekers vormt de varroamijt de grootste bedreiging voor de bijenpopulatie wereldwijd – nog meer dan het verlies van habitat en de schade die wordt veroorzaakt door het gebruik van pesticiden. Om deze globale afname van de honingbij tegen te gaan is het volgens adviseur Matthew Mulica van de Honey Bee Health Coalition noodzakelijk dat er een efficiënte methode komt om de mijten te bestrijden. Als dit niet gebeurt zullen ecosystemen instorten en landbouwproducten in prijs stijgen, of zelfs niet langer beschikbaar zijn, wat enorme gevolgen heeft voor de overlevingskansen van de mensheid. Het is dus essentieel dat er meer geld wordt geïnvesteerd in het onderzoek naar de bedreigingen voor bijen.

Honingbijen gebruiken sociale afstand als mijten de korf bedreigen
Honingbij op paardenbloem | Foto: publiek domein

Mensen thuis kunnen helpen door bijenvriendelijke chemicaliën te gebruiken (liefst helemaal geen chemische middelen) en wilde bloemen en bloeiende struiken te planten in de tuin, in plaats van tegels of kunstgras. Zo trek je hommels, honing- en wilde bijen aan, maar ook vlinders en andere essentiële bestuivers.

Bronnen:

Bruidsvlucht van de koningin honingbij

Tips voor vlindervriendelijke tuinen

©AnimalsToday.nl Juliëtte Ronteltap