In tien Europese winkels van cosmeticabedrijf Lush vindt deze week een actie plaats als protest tegen de diepzeevisserij. Het personeel van campagnevoerend cosmeticabedrijf Lush wil hiermee het verhaal van de diepzeevernietiging vertellen. Doel is om met bodypaint de bijzondere diversiteit van het diepzeeleven te symboliseren en te laten zien dat diepzeevisserij met sleepnetten van negatieve invloed is op het prachtige leven onder water. Dit project is onderdeel van een samenwerking met de internationale non-profit organisatie Bloom, die politici via een petitie vraagt om een verbod op diepzeevisserij met sleepnetten.

diepzeevisserij Lush
© Anja Lampert

Een handjevol industriële schepen uit met name Frankrijk en Spanje vernietigt de diepzee van Europa, onderdeel van het grootste reservoir van biodiversiteit op aarde. Vissersschepen vegen duizenden jaren oude diepwaterkoralen en sponsriffen letterlijk van de kaart op jacht naar een paar diepzeevissen, waarvan bekend is dat ze buitengewoon kwetsbaar zijn voor overbevissing omdat ze lang leven, langzaam groeien en zich pas in een laat stadium voortplanten. Diepzeevisserij gebeurt voornamelijk met bodemsleepnetten (ook wel “bodemtrawls” genoemd): reusachtige, zwaar verzwaarde visnetten die de zeebodem afharken op dieptes van wel 1600 meter of meer en slechts een spoor van vernieling achterlaten.

Menig sleepnetvloot ontvangt aanzienlijke subsidies van ons belastinggeld. We betalen er allemaal aan mee dat schepen uit kunnen varen om de laatste ongerepte natuur van onze planeet te vernietigen en dragen zo bij aan een ongekende “oceanocide”: de grootste en snelste ecologische misdaad aller tijden.

diepzeevisserij Lush
© Richard Skyns


Diepzeevisserij is begonnen als direct gevolg van de uitputting van mariene rijkdommen in ondiepe wateren. Nadat ze de vissoorten dichter bij de oppervlakte hadden overbevist, wendden industriële vissersvloten zich tot de diepzee om hun tekort aan visbestanden aan te vullen. Deze onhoudbare logica van overexploitatie van hulpbronnen en vernietiging van habitats bereikt een bijzonder kritiek punt in de diepzee omdat hier, meer dan waar dan ook, de enorme technologische doelmatigheid van de visserijmethoden en de extreme kwetsbaarheid van het milieu en de fauna in schril contrast met elkaar staan.

In de ondiepe wateren hebben de vissen erg hoge voedingsbehoeften om hun snelle manier van leven en hun gespierde lichamen van voedsel te voorzien. Ze produceren miljoenen eitjes en hebben een korte levenscyclus: een ansjovis of een sardine wordt ongeveer 3 tot 5 jaar, een tropische tonijn 6 tot 9. Echter in de diepzee wordt een vis doorgaans wel 60 jaar. Een paar bijzondere soorten bereiken een leeftijd van meer dan honderd jaar en Atlantische slijmkoppen spannen de kroon: die kunnen maar liefst 160 jaar worden. Stel je eens voor dat je een vis aan het eten bent die is geboren rond de tijd dat Thomas Edison de elektriciteit uitvond. Niemand weet hoe vaak diepzeevissen paren of hoe succesvol ze erin zijn; we weten alleen dat ze pas heel laat seksuele rijpheid bereiken en dat ze veel minder eitjes produceren dan hun tegenhangers in ondiepe wateren. Wat diepzeedieren tot universele mascottes van onduurzaamheid maakt is het feit dat de omgeving waarin ze leven nog minder bestand is tegen exploitatie dan ze zelf zijn.

diepzeevisserij Lush
©Alexandre Faraci


Diepwaterwezens leven vaak samen met diepzeekoralen of sponsriffen van honderden of zelfs duizenden jaren oud. Met behulp van koolstofdateringstechnieken bleek de herberekening van de leeftijd van sommige diepwaterkoralen onlangs uit te komen op ouder dan 4000 jaar. Dit maakt ze de oudste levende dieren op de planeet. Het losrukken van koralen met sleepnetten om ze daarna aan de zijkant van het schip terug te gooien als oceaanafval, is net als het opgraven van Egyptische mummies en ze dan als afval weggooien. Een misdaad.

Dit unieke erfgoed wordt momenteel in een tijdsbestek van seconden door gigantische sleepnetten platgewalst, en dat allemaal voor een paar eetbare vissen waar niemand echt op zit te wachten. Diepzeevisserij is goed voor slechts 1% van de visaanvoer in de EU en zou niet eens bestaan ware het niet voor de subsidies mogelijk gemaakt door belastingbetalers.

diepzeevisserij Lush
©Alexandre Faraci

De diepzeefauna helpt de ecosystemen in balans te blijven en biedt ons zelfs een verbluffend laboratorium aan genetische hulpbronnen die medische oplossingen kunnen aanreiken voor de bestrijding van kanker en andere ziekten. Het vernietigen van dit unieke reservoir aan soorten is een ronduit slecht idee.

Meer dan 100 wetenschappelijke publicaties benadrukken nog eens hoe volslagen onhoudbaar en destructief diepzeevisserij met sleepnetten is. De regeringen van de Europese Unie hebben nu de kans om deze waanzin een halt toe te roepen. In 2012 stelde de Europese Commissie voor om diepzeevisserij met sleepnetten te verbieden. Dit is de enige eenvoudige en doelmatige manier om ons mariene erfgoed te beschermen, dat door niemand vervangen kan worden als het eenmaal verdwenen is.

diepzeevisserij Lush
© Alex de Groot


Door onze krachten te bundelen, kunnen we EU-regeringen aansporen om op te komen voor ons unieke mariene erfgoed en om deze eenvoudige, broodnodige milieumaatregel goed te keuren. Als ze niets van ons horen, dan zullen ze Frankrijk en Spanje – die er alles aan doen om deze wetgeving te laten ontsporen – geen strobreed in de weg leggen. Laten we dus samen het platwalsen van de diepe oceaan stoppen.

Teken hier de petitie van Bloom tegen de diepzeevisserij.

Bron: Lush ©PiepVandaag.nl