Het is een ontzettend zware klus om een griend, een soort walvis uit de familie van dolfijnachtigen, op te voeden. In plaats van dicht bij hun moeder te blijven, zwemmen kalfjes in de Noord-Atlantische Oceaan in groep naast andere volwassen grienden, zowel vrouwen als mannen.

in groep
Zuidelijke zwarte grienden | Foto: Erwin Vermeulen

Grienden zijn hele sociale wezens. Volgens Joana Augusto, van de Dalhousie Universiteit in het Canadese Hailifax, wordt er aangenomen dat ze in families van zo’n 12 tot 24 individuen leven. Deze groepen verzamelen zich vaak in grotere groepen die een paar weken bij elkaar blijven. De walvissen reizen, eten en rusten dan samen en hebben genoeg tijd om te socialiseren met elkaar. Joana legt uit:

“Terwijl bewijs suggereert dat de kalfjes het gezelschap van andere leden van de groep opzoeken, die niet hun moeder zijn, heeft nog nooit iemand systematisch het gedrag van grienden onderzocht. Mensen hebben opgemerkt dat de kalveren niet bij dezelfde volwassen blijven. Ze zwemmen van de ene naar de andere volwassene.”

Zomerse boottrip
Om erachter te komen of dit gedrag vaker voorkomt hebben Joana en haar collega’s meer dan 300 grienden, die de zomer doorbrengen bij Cape Breton Island, opgespoord met een zogeheten ‘whale-watching boot’. De onderzoekers hebben bepaalde walvissen geïdentificeerd, op basis van lichamelijke kenmerken zoals inkepingen in hun vinnen, litteken en pigment patronen.

In zo’n drie jaar tijd heeft het team meer dan 600 walvissen ontmoet en daarvan waren 356 kalveren identificeerbaar. Ongeveer een kwart daarvan bleef dicht bij een volwassene zwemmen die niet hun moeder was. Één kalf zwom zelfs om beurten bij vijf verschillende volwassenen.

Met behulp van een punt gemaakt van schuim en een boog, wisten de wetenschappers DNA-monsters van 75 volwassen walvissen te verzamelen. Dit werd gebruikt om hun geslacht te bepalen. Slechts vijf van de volwassen werden herkend als niet-moederlijke reisgenoten en vier daarvan waren mannelijk. Joana vertelt:

“Dat was echt een verrassing. Het is onduidelijk waarom een mannelijke walvis een kalf bij hem zou laten zwemmen, maar een mogelijkheid is dat hij hiermee kan pronken tegenover de vrouwtjes.”

De wetenschappers hebben niet gezien dat de volwassenen bijvoorbeeld hun gedrag veranderen wanneer ze met een jonge metgezel zwemmen. Dit maakt het voor het kalf mogelijk om de complexe sociale gewoontes van de groep te observeren. Joana:

“Doordat het kalf met meerdere volwassenen ‘omgaat’, leert het hoe hij zich moet gedragen in een groep”

Volgens de onderzoekers zou het interessant zijn om meer informatie te verzamelen over de interactie tussen grienden kalveren en volwassen grienden. Bijvoorbeeld hoeveel tijd ze zij aan zij doorbrengen en de leeftijd van de volwassen mannelijke metgezellen. Als de mannetjes relatief jong zijn, zoeken ze misschien wel meer naar een speelmaatje in plaats van een leerling. Robin Baird, van Cascadia Research Collective:

“Toch is het zeer waarschijnlijk dat kalveren genieten van de sociale omgang met elkaar. Kalveren zijn kuddedieren. Ze zijn gemotiveerd om te communiceren met andere individuen als hun moeder niet in de buurt is.”

Bron ©PiepVandaag.nl Sophie Janssen