De Braziliaanse bosbeschermer en activist Janildo Oliveira Guajajara is dood gevonden, vlakbij het inheemse gebied Araribóia waar hij woonde. Dit gebeurde kort na deelname aan een bijeenkomst over het beschermen van het Amazoneregenwoud. De ontbossing heeft onder president Jair Bolsonaro bedreigende situaties aangenomen voor mens en dier.

Bosbeschermer Janildo Oliveira Guajajara is vermoord
Bosbeschermer Janildo Oliveira Guajajara is dood gevonden | Foto (illustratief): Matthias Ripp/flickr

Janildo was onderweg naar huis van een viering in Amarante do Maranhão, toen hij van achteren werd doodgeschoten. Zijn neefje, dat bij hem was, werd ook neergeschoten maar overleefde de aanval. Janildo is een van de vele inheemse activisten die zich in het Araribóia-gebied verzameld hadden, om informatie uit te wisselen over het beschermen van het regenwoud.

Bosbeschermer

Janildo was lid van een van de belangrijkste inheemse, activistische beschermgroepen van de Amazone, Guardiões da Floresta, de ‘beschermers van het bos’. Carlos Travassos, een inheemse expert die samenwerkt met Guardiões da Floresta in Maranhão, zegt dat Janildo al de zesde bosbeschermer is die vermoord werd sinds 2016. Volgens hem is het een daad uit wraak en is het duidelijk dat Janildo vermoord is omdat hij het Amazonegebied beschermt.

Bosbeschermer Janildo Oliveira Guajajara
Bosbeschermer Janildo Oliveira Guajajara | Foto: Guardiões da Floresta

De bijeenkomst

De zevendaagse bijeenkomst die Janildo had bezocht werd voor een groot deel georganiseerd door Bruno Pereira, totdat Pereira in juni werd vermoord in de Javari Vallei, samen met de Britse journalist Dom Philips. Op de bijeenkomst waren onder andere de bewoners van de Araribóia’s Guajajara en de inheemse activisten uit de Javari Vallei die de Matis, Marubo, Kanamari en Mayoruna vertegenwoordigen.
.

.
Tijdens de bijeenkomst vertelden de Guardiões da Floresta over hun lastige en gevaarlijke missie om illegale houtkappers uit het beschermde gebied te weren. Zé Guajajara, wiens neef is vermoord in 2019, zegt dat hij sindsdien bang is om in de buurt te komen van houthakkersdorpen, zoals Amarante. Desondanks belooft hij om te blijven vechten voor het land van zijn voorouders.

Onzichtbare oorlog

Antônio Marcos de Oliveira, een gepensioneerde politieagent die de Guardiões traint, zegt dat de Guardiões er compleet alleen voor staan:

“Dit is een onzichtbare oorlog […]. En het is een oorlog waarin we volledig in het nadeel zijn omdat we geen versterking hebben, geen steun… De media melden nauwelijks iets over de situatie omdat het niet genoeg kijkcijfers oplevert. En zover ik weet is er absoluut geen politieke wil om de situatie te veranderen, of op zijn minst verbeteren.”

ontbossing
Ontbossing, totale vernietiging | Foto: publiek domein

Bolsonaro

Travassos legt uit dat deze moord laat zien hoe het weghalen van overheidsbescherming onder het bewind van president Jair Bolsonaro de activisten heeft blootgelegd aan toenemend gevaar:

“Als je een kippenhok hebt en de waakhond weghaalt, dringt de vos het hok binnen. Dat is wat Bolsonaro heeft gedaan. Hij heeft de enige bescherming die deze gebieden hadden weggehaald.”

Sinds Bolsonaro in 2019 president werd heeft de ontbossing van het Amazoneregenwoud gruwelijke vormen aangenomen. Er is meer bos gekapt dan ooit en aanvallen op inheemse bevolkingsgroepen komen steeds vaker voor. Omdat er in oktober nieuwe presidentsverkiezingen zullen plaatsvinden in Brazilië, zijn activisten bezorgd dat milieucriminelen hun laatste kans zullen pakken om de Amazone te verwoesten voordat een nieuwe regering ander bewind voert.
.

Amazonewoud zal verdwijnen als Bolsonaro president blijft

Kantelpunt

Eerder dit jaar trok WWF aan de bel met de waarschuwing dat het kantelpunt van de verwoesting van het Amazoneregenwoud steeds dichterbij komt. Het is inmiddels ’s werelds grootste ontbossingsfront: de prachtige natuur wordt gekapt en in brand gestoken om plaats te maken voor veeteelt en sojaplantages voor veevoer.

Het regenwoud wordt sneller vernietigd dan dat het zich kan herstellen. Uit een recente studie blijkt dat 75 procent van het Amazonegebied het vermogen verliest om te herstellen na droogte, brand en ontbossing. Het kantelpunt wordt bereikt wanneer het regenwoud zichzelf niet meer kan herstellen en verandert in een droog, dood gebied. Niet alleen verliezen mensen en dieren zo hun leefgebied en gaan er talloze soorten verloren, maar er zou ook een gigantische hoeveelheid CO2 vrijkomen van 4000 keer de jaarlijkse uitstoot van Nederland.

Bronnen:

Kantelpunt Amazoneregenwoud nadert sneller dan voorspeld

©AnimalsToday.nl Savanna Breitenfellner