Nieuw onderzoek toont aan dat de bouwvaardigheden van bevers Amerikaanse rivieren beschermen, die anders bedreigd werden door verdroging als gevolg van klimaatverandering. Bevers bouwen dammen op precies de juiste plekken, waardoor rivieren stroomopwaarts meer water en voedingsstoffen vasthouden en het water  wordt gezuiverd.

Bevers bouwen dammen tegen verdroging door klimaat
Bever in de Rocky Mountains | Foto: screenshot Rocky Mountain PBS/YouTube

Tijdens onderzoek uitgevoerd op rivieren in Colorado (VS), is gebleken dat bevers bij grote droogte met hun dammen het waterpeil stroomopwaarts verhogen. Op het moment dat de rivieren op het punt staan om uit te drogen, krijgt het dier de neiging om dammen te bouwen en daarmee de waterstroom en -kwaliteit in stand te houden. Terwijl het waterpeil zich achter de beverdam opbouwt, wordt het water omgeleid naar de omliggende bodems en secundaire waterwegen, ook wel bekend als oeverzones. Deze oeverpunten filteren vervolgens de (overtollige) voedingstoffen en verontreinigen uit het water, voordat het weer stroomafwaarts in het hoofdkanaal afvloeit.

Bevers bouwen dammen tegen verdroging door klimaat
Water wordt omgeleid naar de omliggende bodems | Foto: screenshot video Rocky Mountain PBS/YouTube

Door klimaatveranderingen komen extreme weersomstandigheden als droogte of snel smeltende sneeuw en zware stormen met veel neerslag steeds vaker voor. Deze extremen hebben invloed op de waterkwaliteit in grote riviersystemen, onder meer door uitspoeling van landbouwgif en voedingsstoffen in de bodem, of het steeds zouter worden door verdamping. Onderzoek heeft aangetoond dat deze omstandigheden voor een heropleving van de bever hebben gezorgd, met als resultaat een explosie van dammenbouw. Senior auteur professor Scott Fendorf van de Stanford University over het droge en warme klimaat in de stroomgebieden van in de Westelijke Verenigde Staten:

“De buitensporige invloed van beveractivitieit op de waterkwaliteit is een positief tegenwicht tegen klimaatverandering.”

.

Bevers bouwen dammen tegen verdroging door klimaat
Bevers bouwen dammen op precies de juiste plekken | Foto: screenshot video Rocky Mountain PBS/YouTube

Een toevallige ontdekking

Het onderzoeksteam heeft een deel van de East River van 40 kilometer, in het centrum van Colorado, gemonitord. Ieder uur werden er gegevens over de waterstanden verzameld door sensoren die in de rivier en in het gehele oevergebied waren geïnstalleerd. Daarnaast werden er watermonsters verzameld, ook van onder het grondoppervlak, om zo de niveaus van voedingsstoffen en verontreinigingen te controleren.

De onderzoekers vergeleken de waterkwaliteit tijdens een historisch droog jaar met de waterkwaliteit van een jaar waarin de waterstanden ongewoon hoog waren. Deze jaarlange datasets werden daarna vergeleken met de waterkwaliteit gedurende de periode dat de beverdam de rivier blokkeerde. Dat duurde bijna drie maanden, beginnend eind juli 2018.

De studie onthulde dat de dammen de nitraatverwijdering met bijna 50 procent verhoogden, dankzij de overstromingen naar de oevergebieden. Deze afname van nitraten, die worden opgenomen en verteerd door bodemmicroben, hielp het zuurstofgehalte en de kwaliteit van het waterleven te verhogen. Hoofdauteur Dr. Christian Dewey uit Oregon was aanvankelijk alleen begonnen met het volgen van seizoensveranderingen in de waterhuishouding van de rivieren:

“Geheel door geluk besloot een bever een dam te bouwen op onze onderzoekslocatie. De bouw van deze beverdam bood ons de mogelijkheid om een groot natuurlijk experiment uit te voeren.”

.

Instinct als bescherming tegen verdroging

Tegenwoordig worden de toekomstige gevolgen van klimaatverandering holistisch beoordeeld in de wetenschap. Deze studie herinnert eraan dat ook de veranderingen in ecosystemen moet worden meegenomen in verdere onderzoeken. Fendorf legt uit:

“Bevers gaan de achteruitgang van de waterkwaliteit tegen en verbeteren die zelfs door hydrologische extremen te produceren, waarbij de gevolgen van klimaatverandering in het niet vallen. Wij hadden juist verwacht dat klimaatverandering verslechtering van de waterkwaliteit tijdens droogteperiodes zou veroorzaken.”

In deze studie is inderdaad te zien dat dit zo was geweest als het aantal dammen en de beverpopulaties niet waren gegroeid. Het bouwen van dammen is een ijverig instinct dat miljoenen jaren teruggaat. Het hand- en knaagwerk van bevers is direct verantwoordelijk voor het weelderige, vruchtbare land waar ze van houden.

Bron:

©AnimalsToday.nl Amber IJpelaar